Các ý kiến trong giới tài chính đã nhìn nhận thế nào về nền kinh tế Việt Nam năm nay? VnEconomy xin giới thiệu một số quan điểm đáng chú ý.

Năm nay sẽ tốt hơn 2014

Ông Nirukt Sapru, Tổng giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam

Chúng tôi kỳ vọng tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2015 là 6%, cao hơn mức 5,8% mà chúng tôi đã dự báo trước đây. Khu vực FDI và xuất khẩu có thể tăng trưởng nhanh hơn nữa trong năm 2015, với tốc độ tăng cao nhất trong cả nền kinh tế.

Chúng tôi dự đoán xuất khẩu sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm 2015. Các sản phẩm xuất khẩu truyền thống, trong đó có hàng dệt may và da giày, đều có kết quả tốt trong năm 2014. Điều này cho thấy Việt Nam đã tạo dựng được sức cạnh tranh mạnh mẽ trong các lĩnh vực này.

Theo đánh giá của Standard Chartered, lĩnh vực xuất khẩu truyền thống sẽ vẫn khả quan, nhất là khi Việt Nam tham gia vào TPP. Hiệp định này sẽ thu hút thêm FDI, mặc dù quá trình đàm phán có thể sẽ mất nhiều thời gian và quyền lợi thương mại của Việt Nam có thể bị hạn chế bớt.

Chúng tôi cũng dự đoán xuất khẩu hàng điện tử - mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam hiện nay - sẽ tăng tốc trong năm 2015 nhờ FDI gia tăng và thêm nhiều dây chuyền sản xuất được đưa vào hoạt động.

Lạm phát, theo quan điểm của chúng tôi, có thể không phải là mối lo ngại trong năm 2015. Tháng 11 vừa qua, lạm phát giảm xuống dưới 3% (tính theo năm), và chỉ số giá tiêu dùng chính - không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng - đã liên tục đạt thấp hơn 4% từ tháng 9. Chúng tôi kỳ vọng xu hướng này sẽ còn tiếp tục trong năm 2015 và điều chỉnh giảm dự báo lạm phát năm 2015 từ 4,7% xuống 3,4%.

Chúng tôi hy vọng sẽ có thêm nhiều tiến triển trong quá trình tái cấu trúc trong năm 2015. Trong lĩnh vực ngân hàng, theo thông tin từ báo chí thì VAMC có kế hoạch sẽ áp dụng phương pháp mới để tính toán giá trị nợ xấu, từ đó giúp quản lý việc định giá nợ trong trung hạn và dài hạn. Sau một năm trì hoãn, việc phân loại nợ và trích lập dự phòng chặt chẽ hơn sẽ được thực hiện bắt đầu từ năm 2015.

Đáng mừng là Ngân hàng Nhà nước đã và đang áp dụng thêm nhiều biện pháp để kiểm soát chặt chẽ vấn đề sở hữu chéo và cho vay giữa các bên liên quan. Chúng tôi cũng kỳ vọng Chính phủ sẽ đẩy mạnh hơn nữa quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trong năm 2015.

Doanh nghiệp tư nhân phải là động lực chính

Bà Wendy Jo Werner, Giám đốc Chương trình Thương mại và cạnh tranh toàn cầu của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Đông Á-Thái Bình Dương

Từng được xem là một trong những nhân tố thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam, nhiều doanh nghiệp trong nước đã không vượt qua được thách thức những năm gần đây.

Bằng chứng rõ nét là đã có sự gia tăng 9% số doanh nghiệp trong nước buộc phải đóng cửa hoặc tạm ngừng kinh doanh trong 10 tháng đầu năm 2014, trong khi số doanh nghiệp thành lập mới lại giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước.

Các doanh nghiệp tư nhân hiện tại vẫn hoạt động ở quy mô nhỏ với nhiều hạn chế bởi những khó khăn trong tiếp cận tài chính, nhu cầu tiêu dùng trong nước cũng như cạnh tranh bình đẳng với khu vực doanh nghiệp Nhà nước.

Trong khi đó, các doanh nghiệp Nhà nước mà hiệu quả sử dụng vốn thấp hơn rất nhiều so với các doanh nghiệp tư nhân vẫn tiếp tục là gánh nặng trong nền kinh tế Việt Nam. Vì vậy, cải cách doanh nghiệp Nhà nước sẽ rất quan trọng để nâng cao năng suất và tăng trưởng kinh tế.

Hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn rất nhỏ, chỉ một số ít các công ty có khả năng cạnh tranh quốc tế. Tuy vậy, Việt Nam cũng có những công ty đẳng cấp thế giới, đã thành công trong việc xây dựng doanh nghiệp, tạo công ăn việc làm và mở thị trường mới.

Khu vực doanh nghiệp tư nhân cần phải là động lực chính của tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, cũng như trở thành nhà lãnh đạo sáng tạo trong việc tìm kiếm những cách thức mới và tốt hơn để phát triển.

Để di chuyển lên đến cấp độ khác, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải có một tầm nhìn xa hơn, đầu tư cho dài hạn, bao gồm cả đầu tư vào nguồn nhân lực, công nghệ hiện đại và trong các quan hệ đối tác, đặc biệt là với cộng đồng các công ty quốc tế tại Việt Nam.

Tạo điều kiện thúc đẩy tăng trưởng

Ông Sanjay Kalra, đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Việt Nam

Thành tựu quan trọng của năm 2014 là ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì và củng cố thêm.

Tăng trưởng GDP tăng dần trong suốt quá trình và chốt ở mức 6% cả năm 2014 nhờ sự hỗ trợ mạnh mẽ bởi hoạt động xuất khẩu và đầu tư trực tiếp của khu vực nước ngoài. Nhu cầu trong nước cũng phục hồi phần nào.

Ngoài ra còn có những dấu hiệu đầu tiên cho thấy lĩnh vực bất động sản và xây dựng đang hồi phục trở lại sau giai đoạn trì trệ. Lạm phát vẫn ở mức thấp một con số, một phần được hỗ trợ bởi sự suy giảm lớn của giá dầu thế giới trong quý 4/2014. Tỷ giá hối đoái được giữ ổn định trong năm, tài khoản vãng lai thặng dư và dự trữ ngoại tệ tăng lên.

Một số cơ quan xếp hạng tín nhiệm quốc tế công nhận những thành tựu mà Việt Nam đạt được và đã nâng hạng tín dụng của Việt Nam. Việt Nam cũng trở lại với thị trường trái phiếu quốc tế với việc phát hành thành công đợt trái phiếu chính phủ trị giá tới 1 tỷ USD.

Một số tiến bộ đạt được trong việc thực hiện cải cách lĩnh vực ngân hàng, giải quyết nợ xấu, và cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, nhưng không đủ để tạo thành một bước đột phá quyết định.

Thách thức chính đối với nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ là duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, cho dù điều kiện trong nước cũng như bên ngoài thuận lợi hơn rất nhiều để hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu này. Tôi cho rằng, trong thời gian tới, hoạt động của khu vực trong nước cần phải được thúc đẩy và có nhiều đóng góp cho tăng trưởng hơn nữa.

Nợ công và những khoản cam kết cho những khoản nợ sẽ tăng lên một mức độ đòi hỏi Việt Nam cần có sự chú ý, quan tâm hơn nữa. Thâm hụt ngân sách cũng cần phải được đặt trong trung hạn để đảm bảo rằng sự bền vững tài chính không trở thành rủi ro. Đặc biệt, các khoản nợ tiềm tàng từ khu vực ngân hàng và khu vực doanh nghiệp Nhà nước cần được thống kê đầy đủ để đưa vào các tính toán.

Mặc dù còn phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố trong nước và nước ngoài song tôi cho rằng, tiềm năng tăng trưởng trong năm 2015 sẽ cao hơn.

Cải cách doanh nghiệp Nhà nước, trong đó cho phép cổ phần hóa và sự tham gia của khu vực tư nhân, là một yếu tố quan trọng của sự phát triển khu vực tư nhân ở Việt Nam. Loại bỏ đặc quyền tiếp cận nhiều ưu đãi, hỗ trợ mà doanh nghiệp Nhà nước hiện đang nắm giữ như các ưu đãi về đất đai, ngân hàng... sẽ tạo ra một sân chơi bình đẳng với khu vực tư nhân.

Giảm tình trạng quan liêu, nâng cao hiệu quả của đầu tư công và chi phí phi lao động cũng là bước quan trọng để cải thiện môi trường kinh doanh.

Tiếp tục huy động vốn nước ngoài vào Việt Nam

Ông Dominic Scriven, Tổng giám đốc Công ty quản lý quỹ Dragon Capital (DC)

Năm 2014 là một năm khá đặc biệt đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Thị trường đón nhận nhiều thông tin tốt lành từ quyết tâm cải cách của Chính phủ, nhưng cũng bị ảnh hưởng khá nặng do các sự kiện bên ngoài như biển Đông hoặc việc dầu thô giảm giá.

Hoạt động của Dragon Capital bám tương đối sát thị trường. Nếu không có đợt giảm giá cuối năm thì kết quả kinh doanh của chúng tôi sẽ tốt hơn nhiều.

Phần lớn các quỹ của DC là quỹ đầu tư chứng khoán đại chúng nên sự biến động của thị trường cũng ảnh hưởng đến kết quả hoạt động của quỹ. Kết quả đạt được đến cuối năm 2014 (tính theo USD) thấp hơn kỳ vọng nhưng lại tương đối tốt so với mức tăng chung của toàn thị trường.

Trong nhiều năm qua, chúng tôi đã kỳ vọng rất nhiều vào quá trình cổ phần hoá của các doanh nghiệp Nhà nước, vì vậy đã chuẩn bị để sẵn sàng đón nhận cơ hội này. Hy vọng mọi thứ sẽ diễn ra như đã được thông tin từ các bộ ngành và chúng tôi cũng như các nhà đầu tư khác sẽ không bị thất vọng.  

Năm 2014 chúng tôi vừa kỷ niệm 20 năm thành lập tại Việt Nam. Chúng tôi mong rằng những hợp tác tốt đẹp này cùng với văn hóa cốt lõi của công ty sẽ thiết lập một chặng đường mới trong 20 năm tới.

Chúng tôi sẽ tiếp tục chủ động các chiến dịch huy động vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, cùng với các đối tác hữu quan góp phần đưa thị trường tài chính Việt Nam ngày càng cạnh tranh hơn trong khu vực và hướng đến phát triển bền vững.

Chờ đợi cơ hội mới từ cổ phần hóa

Ông Andy Ho, Giám đốc điều hành, Trưởng bộ phận đầu tư của Tập đoàn VinaCapital

Năm 2014, VinaCapital đã thoái vốn ra khỏi một số công ty để tái đầu tư vào các cơ hội mới như hợp tác với Daiwa cùng đầu tư vào IDP (gần 45 triệu USD), tái khởi động việc xây dựng và bán hai tiểu khu trong dự án Danang Beach Resort tại Đà Nẵng...

Chúng tôi cũng đã tiến hành tái cơ cấu các quỹ do tập đoàn quản lý và danh mục đầu tư để tăng tính cạnh tranh và minh bạch trong mọi hoạt động của tập đoàn và phù hợp với xu hướng phát triển trong tương lai. Năm 2014, bên cạnh tiếp tục đồng hành cùng quỹ tài trợ VinaCapital, chúng tôi cũng hỗ trợ cho quỹ Lotus Impact để xúc tiến các hoạt động đầu tư đầu tiên vào các doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam.

Các quỹ do VinaCapital quản lý hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau với danh mục đầu tư đa dạng và hoạt động đầu tư đang có những kết quả tích cực, và chúng tôi bằng lòng với kết quả trong năm qua.

Về cơ bản, chiến lược đầu tư của VinaCapital vẫn trong tầm trung - dài hạn và ưu tiên chọn lựa các cơ hội tốt nhất đầu tư vào các doanh nghiệp hàng đầu trong các lĩnh vực kinh tế nổi bật.

Năm 2015, chúng tôi đang chờ đợi thêm cơ hội mới từ quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, cung cấp hàng hóa mới cho thị trường thị trường chứng khoán, sẵn sàng phản ứng linh hoạt và nắm bắt cơ hội trên thị trường.

Bên cạnh đó, quỹ VinaLand đang có kế hoạch tích cực tái khởi động các dự án bất động sản trong bối cảnh niềm tin của người mua nhà đang dần quay lại, người nước ngoài được cơ hội mua nhà tại Việt Nam và thị trường cho thuê nhà, tạo thu nhập ổn định cho nhà đầu tư đang dần phát triển.

C

hờ xem Việt Nam có chuyển biến mới

Ông Louis Nguyễn, Chủ tịch - Tổng giám đốc SAM

2014 là một năm SAM có kết quả  tốt nhất trong lịch sử 7 năm hoạt động của mình. Các quỹ do SAM quản lý được xếp vào top 3 quỹ tốt nhất ở Việt Nam về tốc độ tăng trưởng tài sản theo thống kê của LCF Rothchild.

Thật may mắn, chúng tôi vẫn duy trì khá tốt việc quản lý tài sản ròng của quỹ.

Những thách thức cho các quỹ hiện tại vẫn là thời hạn quỹ đang đến gần, các nhà đầu tư rút vốn từ từ và mức chiết khấu so với giá trị tài sản ròng.

Bên cạnh đó, chúng tôi thấy rằng các nhà đầu tư ngoại đang chờ xem Việt Nam có những chuyển biến mới tích cực nào trong vấn đề nới lỏng giới hạn sở hữu nước ngoài (FOL), tái cấu trúc ngành ngân hàng, tiến trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, và tình hình vĩ mô trước khi thực sự tham gia vốn vào thị trường chứng khoán.

Hiện nay, khu vực châu Á đang hình thành những lớp nhà đầu tư mới tiềm năng có lượng tích lũy tài sản đáng kể ngang ngửa so với khu vực châu Âu và châu Mỹ. Các nhà đầu tư châu Á thường rất cẩn thận và kỹ tính  trong việc sử dụng đồng vốn đầu tư, họ cũng có rất nhiều lựa chọn và nhiều nơi để đầu tư trong khu vực ASEAN.

Chúng tôi cũng đang có những nỗ lực nhằm huy động quỹ mới cũng như các sản phẩm đầu tư mới để đưa các nhà đầu tư này đến Việt Nam.