Bối cảnh thị trường buộc các ngân hàng đẩy mạnh nguồn thu phi lãi
Hoàng Lan
06/08/2025, 14:56
Cập nhật báo cáo tài chính quý II/2025 các ngân hàng cho thấy: khối nhà nước chi phối vốn tiếp tục duy trì lợi thế về quy mô tổng tài sản, huy động và cho vay; còn khối ngân hàng cổ phần tư nhân đã có bước tiến đáng kể về khả năng sinh lời, chuyển đổi số và kiểm soát chi phí…
Ngân hàng đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng thu nhập phí thuần
Theo báo cáo tài chính hợp nhất của 27 ngân hàng niêm yết trong nửa đầu năm 2025 (H1/2025), MB dẫn đầu về tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE), đạt 21%. Các ngân hàng trong nhóm dẫn đầu về ROE còn có VietinBank và ACB (cùng đạt 20%), tiếp theo là BIDV và Vietcombank với 17%.
Xét về tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA), MB và Techcombank cùng dẫn đầu với mức 2,2%. Các vị trí còn lại trong top 5 ROA gồm ACB (2%), VPBank (1,9%) và Vietcombank (1,7%).
VnEconomy cập nhật từ báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2025 của các ngân hàng niêm yết
Các ngân hàng có ROE và ROA cao thường duy trì chi phí tài chính (COF) thấp, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) cao, tỷ lệ chi phí hoạt động/tổng thu nhập (CIR) hiệu quả, có chiến lược quản trị rủi ro thận trọng; qua đó duy trì được chất lượng tài sản ổn định và bảng cân đối kế toán lành mạnh.
VnEconomy cập nhật từ báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2025 của các ngân hàng niêm yết
Tính đến cuối quý II/2025, tỷ lệ nợ xấu (NPL)/tổng dư nợ của 5 ngân hàng có ROE cao nhất đều dưới 2%: BIDV ở mức 2%; MB là 1,6%; VietinBank và ACB cùng ở mức 1,3%; Vietcombank có tỷ lệ thấp nhất với 1%.
Xét về chi phí tài chính, 5 ngân hàng có COF thấp nhất lần lượt là: Vietcombank (2,2%), VietinBank (3%), MB (3,2%), Techcombank (3,3%) và ACB, BIDV (cùng 3,3%).
Bảng xếp hạng CASA trong H1/2025 có sự điều chỉnh khi MB vươn lên dẫn đầu với tỷ lệ 38%, theo sau là Vietcombank (37%) và Techcombank giữ vị trí thứ ba.
Biên lãi ròng (NIM), chỉ số đo lường khả năng sinh lời từ tài sản sinh lãi, tiếp tục giảm nhẹ trong bối cảnh Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước yêu cầu duy trì mặt bằng lãi suất huy động ổn định và hạ lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Theo cập nhật từ báo cáo tài chính, NIM của các ngân hàng thương mại lớn giảm từ 3 đến 9 điểm cơ bản so với cuối năm 2024. MB ghi nhận mức giảm thấp nhất (-3 điểm cơ bản), duy trì NIM ở mức 4,1%, đứng thứ hai toàn ngành. VPBank dẫn đầu với NIM 5,6%, dù giảm 6 điểm cơ bản. Các ngân hàng còn lại trong top 5 NIM gồm Techcombank (3,8%), Sacombank (3,6%) và ACB (3,2%).
Đáng chú ý, quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ đã giúp các ngân hàng tối ưu chi phí vận hành, tăng trưởng thu nhập từ phí, qua đó cải thiện ROE và ROA; đồng thời giảm thiểu rủi ro do phụ thuộc quá mức vào tín dụng.
VPBank hiện là ngân hàng có CIR thấp nhất ngành, đạt 26%; tiếp theo là MB và VietinBank (cùng 27%). Một số ngân hàng ghi nhận CIR cao hơn, như Sacombank với 46%.
Về thu nhập phí thuần (NFI -Net Fee Income), Techcombank dẫn đầu với 3.900 tỷ đồng trong H1/2025, tỷ lệ NFI/dư nợ cho vay đạt 1,1%. MB xếp thứ hai với 3.200 tỷ đồng, tăng 37% so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ NFI/dư nợ cho vay đạt 0,7%.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, MB dẫn đầu về hiệu quả sinh lời với ROE đạt 21%, ROA 2,2%, cùng các chỉ số hỗ trợ như COF 3,2%, CASA 38%, CIR 27%, NIM 4,1% và nợ xấu 1,6%. Vietcombank nổi bật với tỷ lệ nợ xấu thấp nhất ngành (1%), CASA 37%, COF 2,2%, ROE 17% và ROA 1,7%. VPBank có NIM cao nhất ngành (5,6%) và CIR thấp nhất (26%), trong khi Techcombank ghi nhận ROA 2,2%, COF 3,3% và thu nhập phí thuần cao nhất (3.900 tỷ đồng).
Một lãnh đạo của MB cho biết, trong 5 năm qua, chiến lược chuyển đổi số toàn diện của ngân hàng đã giúp mở rộng cơ sở khách hàng gấp khoảng 13 lần, dự kiến đạt 34–35 triệu khách hàng vào cuối năm 2025, tương đương mức tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 70%. Đồng thời, tỷ trọng doanh thu từ kênh số tăng mạnh từ 7% năm 2020 lên khoảng 40% trong năm 2025. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu từ kênh số đạt 8.600 tỷ đồng, tăng 50% so với mức trung bình năm 2024, chiếm 38% tổng doanh thu toàn ngân hàng.
Xét về tăng trưởng tổng thu nhập hoạt động (TOI), MB dẫn đầu top 5 với mức tăng 25% so với cùng kỳ, đạt 32.600 tỷ đồng. Dù quy mô TOI của VietinBank, BIDV và Vietcombank cao hơn (lần lượt đạt 41.400 tỷ, 40.000 tỷ và 35.100 tỷ đồng), nhưng tốc độ tăng trưởng tương đối thấp: VietinBank và BIDV tăng 7%, Vietcombank tăng 3%. TOI của VPBank trong H1/2025 đạt 32.100 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ 2024.
Theo Báo cáo ngành ngân hàng Việt Nam 2025 do FiinGroup công bố ngày 4/8/2025, rủi ro tín dụng tiếp tục là yếu tố đáng lưu ý trong bối cảnh kinh tế còn nhiều bất định. Do đó, lợi thế cạnh tranh sẽ nghiêng về những ngân hàng kiểm soát tốt chi phí và đa dạng hóa nguồn thu. Hiện, một số ngân hàng đang rốt ráo đẩy mạnh mô hình kinh doanh nền tảng Banking-as-a-Service (BaaS) nhằm đa dạng hóa thu nhập, giảm phụ thuộc vào tín dụng.
Với mô hình BaaS, ngân hàng cung cấp các dịch vụ thông qua API cho các bên thứ ba như công ty Fintech, doanh nghiệp thương mại điện tử hoặc công ty công nghệ, để họ có thể tích hợp trực tiếp các dịch vụ tài chính vào sản phẩm của mình. Đây là một hướng đi mới cho các ngân hàng nội địa.
Trước bối cảnh Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước kiên định duy trì lãi suất huy động ổn định và hạ lãi suất cho vay nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 và kỳ vọng tăng trưởng hai chữ số trong các năm tới, biên lãi ròng (NIM) của các ngân hàng dự kiến tiếp tục đi ngang hoặc thu hẹp trong nửa cuối năm 2025. Điều này buộc các ngân hàng đẩy mạnh phát triển các nguồn thu ngoài lãi như dịch vụ số và hoạt động đầu tư kinh doanh.
Phanh phui nhiều đường dây trốn thuế, mua bán trái phép hóa đơn
Cơ quan công an tại Quảng Trị và Hà Tĩnh đã khởi tố nhiều vụ án liên quan đến hành vi trốn thuế và mua bán trái phép hóa đơn, với số tiền lớn. Nhiều đối tượng đã bị bắt tạm giam để phục vụ điều tra, vụ việc đang tiếp tục được mở rộng.
Ngân hàng nội có tài sản 100 nghìn tỷ đồng trở lên mới được hoạt động trong Trung tâm tài chính quốc tế
Ngân hàng Nhà nước đề xuất, để thành lập ngân hàng thương mại trong Trung tâm tài chính quốc tế, ngân hàng 100% vốn trong nước phải có tổng tài sản tối thiểu 100 nghìn tỷ đồng; ngân hàng 100% vốn nước ngoài phải đạt ít nhất 10 tỷ USD; còn chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải sở hữu tổng tài sản tối thiểu 20 tỷ USD...
Giá bán vàng miếng SJC lần đầu tiên chạm mốc 125 triệu đồng mỗi lượng
Trong phiên 18/8, giá bán vàng miếng SJC thiết lập kỷ lục mới là 125 triệu đồng/lượng, trong khi một số đơn vị vẫn niêm yết giá bán ở mức 124,7 triệu đồng/lượng…
Hội nghị Jackson Hole: Chủ tịch Fed có thể khiến nhà đầu tư thất vọng
Phố Wall đang dự đoán gần như chắc chắn rằng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9, và bài phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell vào thứ Sáu tuần này - tại Jackson Hole - sẽ là cơ hội để ông hé lộ về định hướng chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương này trong thời gian tới...
Vàng tăng giá sáng đầu tuần, nhà đầu tư thận trọng trước sự kiện của Fed
Tuần này không có nhiều số liệu kinh tế Mỹ quan trọng được công bố, nhưng có hai sự kiện của Fed được giới đầu tư toàn cầu quan tâm...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: