Phát biểu khai mạc tọa đàm “Hợp tác xúc tiến đầu tư bất động sản công nghiệp cho công nghiệp hỗ trợ vùng Đồng bằng Sông Hồng” diễn ra ngày 21/03, ông Nguyễn Quốc Khánh, Chủ tịch DTJ Group, Phó Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, nhấn mạnh rằng với lợi thế về vị trí địa lý, hạ tầng giao thông hiện đại, nguồn nhân lực dồi dào, vùng Đồng bằng Sông Hồng đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Ty nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của vùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp, chính quyền và các tổ chức tài chính, nhằm xây dựng một hệ sinh thái bền vững, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất và logistics.

CÔNG NGHIỆP HỖ TRỢ CHƯA PHÁT TRIỂN TƯƠNG XỨNG TIỀM NĂNG

Tại sự kiện, các đại biểu cũng nhận định để bước vào kỷ nguyên mới, Việt Nam cần phải tự cường. Trong đó, phải chú trọng phát triển công nghiệp hỗ trợ – lĩnh vực vô cùng quan trọng nhưng chúng ta đang rất yếu kém.

Ông Phan Đăng Tuất, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, phân tích ngành công nghiệp gồm 5 lĩnh vực: Công nghiệp khai khoáng; Công nghiệp chế biến; Công nghiệp chế tạo; Công nghiệp lắp ráp; Công nghiệp bảo trì. Trong đó, công nghiệp chế tạo hay còn gọi là công nghiệp hỗ trợ bao gồm 4 nhóm ngành: linh kiện điện tử, cơ khí, công nghiệp nhựa, cao su và phụ liệu là ngành công nghiệp khủng khiếp lớn.

Lĩnh vực này đòi hỏi công nghệ, kỹ thuật rất cao và là tinh hoa của toàn bộ ngành công nghiệp, quyết định sự phát triển kinh tế của quốc gia. Song ở lĩnh vực này, chúng ta còn rất yếu kém. Đơn cử như trên một chiếc ô tô hiện nay, có gần 20.000 chi tiết linh kiện từ hơn 200 mác thép khác nhau. Nhưng Việt Nam chưa chế tạo được loại nào trong số đó. Chúng ta mới làm được duy nhất mác thép cho sản xuất ốc vít bắt biển số ô tô, nhưng 6 tháng sau lại bị rỉ mất nên phải bỏ. Do đó, đến nay, ốc vít cũng không sản xuất được.

“Điều đó cho thấy công nghiệp của Việt Nam đang đi ngược với các nước phát triển. Họ là chế tạo rồi lắp ráp, còn ta ở kiểu tháp ngược (lắp ráp chứ không có chế tạo)”, ông Tuất nhận xét.

Trên cơ sở đó, ông Tuất đã đưa ra 10 kiến nghị để phát triển lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Cụ thể bao gồm: cần nhận diện lại bản chất của công nghiệp hỗ trợ; cần quỹ phát triển công nghiệp hỗ trợ; cần phát triển hệ thống vườn ươm với thiết bị, máy móc phù hợp với nhu cầu thực tế; phối hợp với các trung tâm kiểm định quốc tế để giúp doanh nghiệp kiểm định chất lượng sản phẩm; thúc đẩy chương trình quốc gia về vật liệu; có chính sách để doanh nghiệp lớn trong nước dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ theo (ví như Hàn Quốc ban hành danh mục 1600 chi tiết nhỏ cấm doanh nghiệp lớn làm); cần có các công cụ chính sách đặc thù để doanh nghiệp FDI thân thiện và kết nối với doanh nghiệp địa phương.

Đồng thời, phải có các khu/đất dành cho công nghiệp hỗ trợ, ban đầu có thể không thu tiền, chỉ thu tiền khi doanh nghiệp có lãi; đặc biệt, cần có cơ quan chuyên trách về công nghiệp hỗ trợ là đầu mối quản lý về lĩnh vực này và phải có Luật riêng về phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tử Quảng, Tổng giám đốc BKAV, đề xuất thêm rằng cần dựa trên đặc thù của từng địa phương để phân loại vùng nào phù hợp với phát triển ngành công nghiệp nào và cần thu hút doanh nghiệp nào. Ngoài ra, phải có chương trình quốc gia về vật liệu, bắt đầu từ những vật liệu mà nước ta đang nhập khẩu lớn. Qua đó, giúp Việt Nam tăng tính tự chủ, giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung ứng nhập khẩu từ nước ngoài và đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu.

DOANH NGHIỆP TRONG LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP HỖ TRỢ ĐANG CẦN HỖ TRỢ

Tại toạ đàm, các doanh nghiệp sản xuất cũng chia sẻ về những khó khăn và thách thức khi đầu tư vào các khu/cụm công nghiệp, bao gồm thủ tục pháp lý phức tạp, chi phí hạ tầng cao và hạn chế trong tiếp cận nguồn vốn, đất đai.

Nói về thực trạng này, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam, nhấn mạnh vào công tác quy hoạch. “Hiện nay, tỉnh nào cũng tập trung thu hút công nghiệp bởi đây là "điểm sáng", giúp địa phương tăng trưởng tốt nhưng để có sự đồng bộ, thống nhất các định hướng, ngành nghề, cần có quy hoạch đồng bộ, nhằm kết nối giữa các khu công nghiệp, logistic. Trong đó, các địa phương cần phải có đất dành cho khu công nghiệp hỗ trợ, giúp tương tác, kết nối giữa các doanh nghiệp, gia tăng hiệu quả hoạt động. 

Theo ông Nguyễn Văn Phúc, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội, đề xuất các giải pháp tháo gỡ thể chế, bao gồm hoàn thiện chính sách hỗ trợ, cải thiện pháp lý, đơn giản hóa thủ tục đầu tư khu công nghiệp và tăng cường ưu đãi cho doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Liên quan đến vấn đề trên, bà Trần Thị Thu Hiền,Tổng Giám đốc DTJ Industrial, nhận định tại khu vực Đồng bằng Sông Hồng 3 (Phú Thọ, Bắc Giang, Hoà Bình), thị trường bất động sản công nghiệp đã và đang phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, chưa có sự hỗ trợ về chính sách, trong đó có chính sách đất đai dành cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ. 

Với kinh nghiệm hoạt động lâu năm về bất động sản công nghiệp, DTJ sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đơn giản hóa các quy trình về thuê đất, thành lập doanh nghiệp, chứng nhận đầu tư, đánh giá tác động môi trường; Hỗ trợ doanh nghiệp đảm bảo các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường, an toàn lao động, phòng cháy chữa cháy theo quy định; Tư vấn phát triển các khu công nghiệp và cụm công nghiệp chuyên biệt, giúp thu hút doanh nghiệp sản xuất vào đầu tư và cung ứng dịch vụ dễ dàng kết nối, mở rộng quy mô... Qua đó, góp phần giúp các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ sớm ổn định hoạt động và phát triển bền vững...