Theo một điều tra mới đây của Bộ Xây dựng, với mức thu nhập rất hạn chế cùng với giá nhà ở quá cao hiện nay, những người có thu nhập thấp sẽ rất khó có điều kiện tạo lập chỗ ở riêng, nếu không có sự hỗ trợ của Nhà nước.

Kết quả điều tra cho thấy, chỉ 22% trong tổng số gần 3 triệu học sinh, sinh viên được ở trong ký túc xá; chỉ 20% trong tổng số 1 triệu lao động trực tiếp và khoảng 1,2-1,5 triệu lao động gián tiếp có chỗ ở.

Cũng chỉ có khoảng 2/3 trong tổng số 2 triệu cán bộ, công chức tự lo được nhà ở cho mình, số còn lại (chủ yếu tập trung ở các đô thị lớn) phải ở ghép hộ, ở nhờ, ở tạm...

Với những khảo sát chi tiết hơn, Bộ Xây dựng cho biết, chỗ ở tạm bợ không đảm bảo điều kiện sống tối thiểu đã gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của công nhân và làm xáo trộn tình hình trật tự, an toàn xã hội tại nhiều khu công nghiệp.

Đa số công nhân ngoại tỉnh làm việc tại các khu công nghiệp trên cả nước đều phải thuê nhà trọ của tư nhân với giá thuê từ 50.000 - 150.000 đồng/người/tháng. Các phòng trọ thuê của tư nhân hầu hết đều rất chật hẹp (diện tích sử dụng bình quân từ 2-3 m2/người), điều kiện vệ sinh, môi trường không đảm bảo. Trong khi mức thu nhập bình quân hàng tháng của công nhân lao động làm việc tại các khu công nghiệp từ 1,2-2 triệu  đồng/người/tháng

Về phía cán bộ, công chức, khảo sát của Bộ cho thấy những đối tượng gặp khó khăn về nhà ở tập trung vào các hộ gia đình trẻ, nhưng lại là lực lượng lao động chủ lực có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Trong khi đó, đối với những cán bộ, công chức được phân phối nhà chung cư trước đây, hầu hết chất lượng nhà của họ đã xuống cấp nghiêm trọng

Ngoài ra, tại khu vực đô thị vẫn còn hàng vạn hộ gia đình - thuộc đủ các thành phần kinh tế - đang phải sống trong điều kiện chỗ ở không đảm bảo tiêu chuẩn tối thiểu. Trên 30% các hộ gia đình có diện tích nhà ở dưới 36 m2, 19% gia đình sống trong những căn nhà tạm bợ. Nhiều hộ gia đình thu nhập thấp phải tận dụng không gian nhà ở chật hẹp của mình để làm dịch vụ (sửa chữa dụng cụ đồ dùng gia đình, bán tạp hóa, sản xuất hàng thủ công)...

Đáng chú ý, các hộ gia đình công chức nhà nước chỉ có khả năng chi trả 11,5% trong tổng số thu nhập (chủ yếu từ tiền lương) hàng năm cho nhà ở.