Chia sẻ tại Diễn đàn thường niên lần thứ 16 Kịch bản Kinh tế Việt Nam 2024 - Vietnam Economic Scenarios do Tạp chí Kinh tế Việt Nam - VnEconomy - Vietnam Economic Times và Bộ Ngoại giao phối hợp tổ chức sáng ngày 11/01/2024, ông Ahmed Yeganeh, Giám đốc toàn quốc Khối Dịch vụ Ngân hàng Doanh nghiệp, HSBC nhấn mạnh: HSBC vẫn duy trì tâm thế lạc quan và tham vọng về triển vọng của Việt Nam trong những năm tới.

HSBC kỳ vọng nhìn thấy sự phục hồi ở các đối tác thương mại lớn của Việt Nam trong năm 2024. Điều đó sẽ mang lại chút thuận lợi cho tăng trưởng kinh tế trong những năm tới. 

Đầu tiên, phải nói đến đặc điểm nhân khẩu học tích cực. Trong khi khu vực Bắc Á đang đối mặt với thử thách kép: dân số suy giảm và già đi, Việt Nam lại đang hưởng lợi nhờ một nền dân số trẻ và đang phát triển với với tốc độ đô thị hóa gia tăng và tầng lớp thu nhập trung lưu gia tăng nhanh chóng. Điều này sản sinh ra một lực lượng lao động trẻ trung và am hiểu công nghệ cho phép Việt Nam hưởng lợi và đón nhận những cơ hội từ những nền tảng mới và cách làm việc/cách tương tác mới, và tiếp tục duy trì vị thế điểm đến FDI hấp dẫn.

Đến năm 2030, trong 10 thị trường tiêu dùng lớn nhất toàn cầu có tới 6 thị trường của châu Á là Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Bangladesh và Việt Nam. Điều đó dẫn đến sự tăng trưởng không ngừng của tầng lớp trung lưu ở Việt Nam và đây chính là một động lực của thịnh vượng và tăng trưởng kinh tế.

Một kết quả tích cực dễ thấy là thương mại điện tử đã tăng gấp đôi từ 8 tỷ USD vào năm 2018 lên hơn 16 tỷ USD trong năm 2022 và báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam dự báo con số này sẽ tăng lên hơn 20 tỷ USD vào năm 2024.

Việt Nam cũng sẽ chứng kiến thay đổi nhiều nhất về tỷ lệ người trưởng thành có tài sản trị giá trên 250.000 USD, vượt qua hầu hết các nền kinh tế ở châu Á. Việt Nam đang trên đà trở thành thị trường tiêu dùng tương lai, mở ra cơ hội to lớn cho cả nhà đầu tư trong nước lẫn nước ngoài.

Chính điểm này dẫn đến thế mạnh tiếp theo của Việt Nam là số hóa. Tốc độ thay đổi mà chúng ta chứng kiến ngày nay có khả năng là mức chậm nhất chúng ta sẽ trải qua. Với nhiều người, đây thực sự là một điều đáng báo động. Thay đổi được coi là không thể tránh khỏi và sẽ còn tiếp tục gia tăng tốc độ, thay đổi cách chúng ta tương tác với thế giới dẫn đến đầu tư gia tăng vào công nghệ ví dụ như trí tuệ nhân tạo (AI) để giúp chúng ta làm chủ những thay đổi vốn dĩ đã khiến chúng ta cảm thấy "quá tải" như hiện nay.

Tăng trưởng kinh tế dẫn dắt bởi FDI cho phép Việt Nam hưởng lợi nhiều hơn so với các nước khác, thu hút đầu tư vào các ngành tăng trưởng nhờ trở thành cơ sở sản xuất toàn cầu đối với hàng điện tử. Có thể thấy Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến khi nhìn lại thời điểm năm 2000, xuất khẩu điện tử mới chỉ chiếm 5% trong tổng xuất khẩu còn hiện tại đã đóng góp hơn 30% tỷ trọng.

Nói riêng về mảng phương tiện chạy điện, nếu như Indonesia và Thái Lan đang dẫn đầu cuộc chơi thì HSBC tin rằng Việt Nam đứng thứ 3 trong vai trò điểm đến cho đầu tư vào chuỗi cung ứng xe điện nhờ những đặc điểm chuỗi cung ứng và cơ hội thị trường trong nước.

Trong lĩnh vực cung ứng bán dẫn, Singapore, Malaysia và Thái Lan nắm giữ vị trí dẫn đầu trong các thành phần khác nhau của chuỗi cung ứng thì Việt Nam lại hưởng lợi nhờ chiến lược đa dạng hóa thương mại. Những nhà sản xuất hàng điện tử Đài Loan và Hàn Quốc đã chuyển sản xuất sang Việt Nam trong khi Intel và Amkor đã tham gia mở rộng các cơ sở lắp ráp và thử nghiệm ở công đoạn phía sau. Điều đó cũng hỗ trợ cho lộ trình phát triển thành phố tương lai cho Việt Nam.

Những nỗ lực số hóa của Việt Nam đã thổi một luồng gió mới vào các doanh nghiệp startup, kiến tạo cơ hội và nhu cầu cho những doanh nghiệp khởi nghiệp có thể cung cấp giải pháp trên nền tảng công nghệ nhằm cải thiện hệ thống hiện tại trong lĩnh vực nông nghiệp, dịch vụ tài chính, logistics… Google và Temasek dự báo nền kinh tế internet của Việt Nam sẽ đạt quy mô giá trị 45 tỷ USD vào năm 2025.

Chuyển dịch năng lượng cũng là một lĩnh vực tiềm năng cho tăng trưởng và cơ hội. Việt Nam công bố cam kết mạnh mẽ tại COP26 sẽ chuyển dịch sang cân bằng phát thải vào năm 2050 và điều này đòi hỏi lượng đầu tư không hề nhỏ.

Vì vậy, chuyển dịch năng lượng giờ đây trở thành trọng tâm trong các ưu tiên của Chính phủ và sẽ là một động lực tăng trưởng quan trọng. Chúng ta không nên xem nhẹ quy mô và tầm vóc của tham vọng này, Việt Nam sẽ cần tới 14 tỷ USD đầu tư hàng năm để đạt được cam kết cân bằng phát thải vào năm 2050, tương đương hơn 100 tỷ USD tới năm 2030 và hơn 300 tỷ USD tới năm 2050.

Bên cạnh chuyển dịch năng lượng, ngành vận tải cũng sẽ thay đổi hoàn toàn do sự chuyển đổi sang phương tiện chạy điện và các nhà sản xuất linh kiện, phụ tùng trên toàn khu vực.

"Tăng trưởng là một trò chơi mang tính tương đối, có thể những diễn biến trong nền kinh tế toàn cầu sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam nhưng tôi tin rằng Việt Nam có những nền tảng cơ bản mạnh mẽ giúp đất nước này tiếp tục vững vàng tăng trưởng", Giám đốc của HSBC nhấn mạnh.