Theo bản tổng hợp lấy ý kiến đối với dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) từ Ngân hàng Nhà nước, một số ngân hàng thương mại kiến nghị liên quan đến định nghĩa “mất khả năng chi trả” và phạm vi đối tượng không được bảo hiểm tiền gửi. 

VPBank đề nghị bổ sung định nghĩa “mất khả năng chi trả” vào dự thảo luật như sau: “Mất khả năng chi trả là trường hợp tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không thể đáp ứng yêu cầu rút tiền của người gửi tiền hoặc nhiều người gửi tiền cùng rút tiền dẫn tới tổ chức tín dụng mất khả năng thanh toán theo xác định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.”

VPBank cho rằng tại Điều 4.1, Điều 23, Điều 40 của dự thảo, “mất khả năng chi trả” là căn cứ phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm, nhưng chưa có quy định hoặc định nghĩa rõ ràng. Ngân hàng này viện dẫn Điều 3.31 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 về khái niệm “rút tiền hàng loạt” và cho rằng cần bổ sung định nghĩa để áp dụng thống nhất.

Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước cho rằng việc xác định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có nguy cơ hoặc mất khả năng chi trả đã được quy định tại Điều 15a Thông tư số 22/2019/TT-NHNN (đã sửa đổi, bổ sung) về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Do đó không chấp nhận đề xuất này.

Một ngân hàng khác là PVcomBank cũng đề xuất bỏ quy định loại trừ đối với các đối tượng không được bảo hiểm tiền gửi sau: (1) Cá nhân và người có liên quan sở hữu trên 5% vốn điều lệ của tổ chức tín dụng; (2) người quản lý, người điều hành, thành viên Ban kiểm soát của chính tổ chức tín dụng; (3) tiền mua giấy tờ có giá vô danh của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi. 

Theo PVcombank, Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành không hạn chế giao dịch gửi tiền của các chủ thể trên, do đó họ cần được bảo đảm quyền lợi như khách hàng thông thường. Về giấy tờ có giá vô danh, theo PVcomBank hiện nay không còn được phát hành nên không cần quy định loại trừ.  

Ngân hàng Nhà nước không tiếp thu kiến nghị trên của PVcomBank và nêu lý do: các cá nhân thuộc nhóm quản lý, điều hành, sở hữu cổ phần lớn có trách nhiệm đối với hoạt động của tổ chức tín dụng, vì vậy khi tổ chức gặp vấn đề sẽ không được chi trả bảo hiểm tiền gửi. Đối với giấy tờ có giá vô danh, theo Thông tư 34/2013/TT-NHNN, loại này vẫn tồn tại nên cần quy định loại trừ. 

OCB đề nghị làm rõ quy định tại khoản 1 Điều 20: Trường hợp cá nhân sở hữu dưới 5% vốn điều lệ của tổ chức tín dụng nhưng cộng với tỷ lệ sở hữu của người liên quan vượt 5% thì tất cả có bị loại trừ hay không. Đồng thời, OCB đề nghị giải thích rõ khái niệm “người quản lý” và “người điều hành” để xác định chính xác đối tượng không được bảo hiểm, cũng như làm rõ “giám đốc chi nhánh” là giám đốc chi nhánh ngân hàng nước ngoài hay của tổ chức tín dụng trong nước.

Ngân hàng Nhà nước tiếp thu một phần ý kiến của OCB. Khoản 1 được chỉnh sửa: “Tiền gửi tại tổ chức tín dụng của cá nhân sở hữu trên 5% vốn điều lệ của chính tổ chức tín dụng đó; tiền gửi của cá nhân, người có liên quan của cá nhân đó mà cá nhân, người có liên quan sở hữu trên 5% vốn điều lệ của chính tổ chức tín dụng đó”. Khoản 2 giữ nguyên, viện dẫn khái niệm “người quản lý” và “người điều hành” đã được quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng.