Cuộc đua lãi suất toàn cầu giảm tốc: Sau Fed, đến lượt ECB và BOE “hãm phanh”
An Huy
16/12/2022, 14:05
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) ngày 15/12 cùng tăng lãi suất với tốc độ chậm lại, nhưng nhấn mạnh rằng việc thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục trong thời gian tới...
Chủ tịch ECB Christine Lagarde - Ảnh: Reuters.
Động thái và chủ trương này của ECB và BOE cũng tương tự như những sự giảm tốc và thông điệp mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đưa ra trước đó một ngày.
Sau khi rơi vào thế bị động vì giá cả tăng đột ngột, ECB năm nay đã khởi động một chiến dịch nâng lãi suất với tốc độ chưa từng có tiền lệ, đảo ngược chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo đã duy trì cả thập kỷ. Sau cú tăng 0,5 điểm phần trăm ngày 15/12, lãi suất cơ bản đồng Euro tăng lên mức 2%. Đây là sự giảm tốc so với bước nhảy 0,75 điểm phần trăm trong hai cuộc họp trước và không nằm ngoài dự báo của giới phân tích.
BOE cũng tăng lãi suất 0,5 điểm phần trăm lên 3,5%, mức cao nhất kể từ năm 2008. Bước nhảy này cũng đã rút ngắn so với mức tăng 0,75 điểm phần trăm của lần họp trước, đồng thời phù hợp với dự báo.
Trước đó, vào ngày 14/12, Fed nâng lãi suất 0,5 điểm phần trăm sau 4 đợt nâng 0,75 điểm phần trăm liên tiếp.
Lạm phát ở cả Mỹ, khu vực Eurozone và Anh đều đang có những dấu hiệu cho thấy đã qua đỉnh, một phần do giá năng lượng giảm, một phần do nguy cơ suy thoái kinh tế cận kề. Trong tháng 11, giá tiêu dùng của khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) tăng 10%, từ mức tăng kỷ lục 10,6% ghi nhận trong tháng 10 và thấp hơn mức dự báo tăng 10,4% mà giới phân tích đưa ra trước đó.
Tuy nhiên, cũng giống như thông điệp cứng rắn mà Fed bày tỏ sau khi giảm tốc, ECB và BOE cũng phát tín hiệu sẽ tiếp tục tăng lãi suất cho tới khi lạm phát được khống chế thực sự.
Nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin Reuters rằng để mức tăng lãi suất 0,5 điểm phần trăm được thông qua, Chủ tịch ECB Christine Lagarde phải nhượng bộ bằng cam kết rằng lãi suất sẽ tiếp tục tăng, có thể tăng 3 đợt nữa, với mức tăng 0,5 điểm phần trăm mỗi lần.
“Dựa trên thông tin mà chúng ta có hiện nay, chúng tôi có thể phải tăng lãi suất thêm 0,5 điểm phần trăm nữa trong cuộc họp tiếp theo, thậm chí cả cuộc họp sau đó và sau đó nữa”, bà Lagarde phát biểu tại họp báo sau cuộc họp chính sách tiền tệ.
Phát biểu này cho thấy ECB đang cố gắng để thuyết phục nhà đầu tư rằng ECB thực sự cam kết chống lại sự leo thang của giá cả, sau khi ngân hàng trung ương này chậm trễ so với Fed và BOE trong việc tăng lãi suất. Dù đã giảm, lạm phát ở Eurozone vẫn cao gấp 5 lần so với mục tiêu 2% mà ECB đề ra. Dự báo mà ECB đưa ra ngày 15/12 cho rằng lạm phát sẽ còn cao hơn mục tiêu 2% cho tới hết năm 2025.
Thậm chí, bà Lagarde cho rằng lạm phát còn có thể tăng trở lại do khả năng tiền lương tăng trưởng mạnh hơn dự báo và nhu cầu ở Eurozone tăng tốc nhờ các biện pháp kích cầu của chính phủ.
Về phần mình, từ tháng 12/2021 đến nay, BOE đã có 9 lần tăng lãi suất, từ mức đáy 0,1%. Giờ đây, một số chuyên gia kinh tế cho rằng BOE có thể dừng tăng lãi suất tại một thời điểm nào đó trong quý 1/2023.
BOE thể hiện quan điểm thận trọng với những dự báo như vậy. “Thị trường việc làm vẫn còn thắt chặt và đang có những bằng chứng cho thấy áp lực lạm phát có thể dai dẳng hơn dự kiến. Điều đó đồng nghĩa chính sách tiền tệ vẫn cần phải có sự phản ứng mạnh mẽ”, tuyên bố của BOE có đoạn viết.
Trụ sở Ngân hàng Trung ương châu Âu (BOE) ở London, Anh - Ảnh: Reuters.
Thị trường tiền tệ đang phản ánh kỳ vọng lãi suất cực đại của ECB đạt đỉnh ở mức hơn 3% và tháng 7 năm tới, từ mức kỳ vọng 2,75% trước cuộc họp.
Trong khi đó, kỳ vọng về lãi suất cực đại của BOE giảm nhẹ, về mức 4,5% dự kiến thiết lập vào tháng 6/2023.
Số liệu thống kê chính thức công bố hôm thứ Tư tuần này cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Anh tăng 10,7% trong tháng 11, từ mức tăng 11,1% ghi nhận vào tháng 10.
Thống đốc BOE Andrew Bailey cho rằng BOE có thể đã qua đỉnh. Phát biểu trước báo giới, ông Bailey nói dữ liệu này cho thấy một tia hy vọng le lói rằng lạm phát có thể giảm mạnh trong năm 2023, nhưng áp lực từ thị trường lao động đồng nghĩa còn quá sớm để BOE tính đến việc chuyển sang một lập trường chính sách tiền tệ mềm mỏng hơn.
Tháng trước, BOE nói rằng Anh đang rơi vào cuộc suy thoái kéo dài, và dự báo nền kinh tế sẽ suy giảm 0,3% trong quý 4 năm nay. Sau cuộc họp ngày 15/12, BOE dự báo nền kinh tế Anh chỉ suy giảm 0,1% trong quý 4.
Tuy nhiên, việc Chính phủ Anh thắt chặt ngân sách trong thời gian tới đồng nghĩa nền kinh tế sẽ gặp nhiều khó khăn trong vài năm tới. Các nhà dự báo của Chính phủ nước này đã cảnh báo rằng các hộ gia đình ở Anh có thể chứng kiến mức sống giảm mạnh nhất kể từ khi số liệu được ghi lại vào thập niên 1950. Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) dự báo kinh tế Anh sẽ giảm mạnh hơn bất kỳ nền kinh tế nào khác ngoại trừ Nga trong năm 2023.
Fed tính tiếp tục tăng lãi suất trong 2023, không giảm trước 2024
Những quốc gia nào đang có lạm phát cao nhất thế giới?
Dấu hiệu tích cực từ cuộc chiến chống lạm phát của Fed
Vai trò của Chính phủ Mỹ trong cơn sốt tiền ảo 2025
Từng là một loại tài sản mới vấp phải nhiều tranh cãi và hoài nghi, tiền ảo đang được giới đầu tư ở Mỹ chấp nhận nhiều hơn, điều này chủ yếu nhờ sự hậu thuẫn của Nhà Trắng thông qua những thay đổi lớn về pháp lý đối với lĩnh vực tiền ảo...
Áp lực bủa vây ông Powell
Bài phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell tại hội nghị ngân hàng trung ương thường niên của Fed ở Jackson Hole, Wyoming vào tháng 8 hàng năm luôn là một sự kiện quan trọng đối với thị trường tài chính toàn cầu...
Tổng thống Trump đổ lỗi Chủ tịch Fed cản trở thị trường bất động sản
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 19/8 cáo buộc Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell “gây tổn hại rất lớn” cho thị trường bất động sản, đồng thời tiếp tục kêu gọi Fed giảm mạnh lãi suất...
Ảnh hưởng của thuế quan: Xuất khẩu Nhật Bản giảm mạnh nhất 4 năm
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản giảm tháng thứ ba liên tiếp và với mức giảm mạnh nhất 4 năm trong tháng 7 vừa qua, trong bối cảnh thuế quan của Mỹ gây áp lực lên thương mại toàn cầu...
Mỹ bổ sung hơn 400 sản phẩm chứa nhôm và thép vào danh sách chịu thuế quan 50%
Danh sách sản phẩm chịu thuế giờ đây bao gồm cả bình chữa cháy, máy móc, vật liệu xây dựng, tua-bin gió, cần cẩu di động, thiết bị gia dụng, máy ủi, toa xe lửa, xe máy, động cơ tàu biển, đồ nội thất và hàng trăm sản phẩm khác có chứa nhôm hoặc thép...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: