Thống kê của FiinTrade từ báo cáo tài chính Q2/2023 của 40 công ty chứng khoán đang niêm yết và chưa niêm yết đại diện 96% tổng vốn chủ sở hữu của ngành chứng khoán cho thấy dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ (margin) toàn thị trường ở mức 143,5 nghìn tỷ đồng tại thời điểm cuối quý 2/2023, tăng 24,4 nghìn tỷ đồng ( 20,5%) so với cuối quý 1/2023 và 0,9% so với cùng kỳ năm 2022.

So với thời điểm dư nợ margin đạt đỉnh, dư nợ cuối tháng 6/2023 thấp hơn khoảng 41 nghìn tỷ đồng. 

Trong 6 tháng đầu năm, tổng dư nợ cho vay margin tăng 28,4 nghìn tỷ đồng trong khi năm 2022, các các công ty chứng khoán đã cắt gần 60,8 nghìn tỷ đồng cho vay margin tương đương khoảng 70% lượng margin được cấp mới trong năm 2021.

Diễn biến về dư nợ cho vay margin trong Q2/2023 xuất phát từ tâm lý giao dịch tích cực hơn của nhà đầu tư cá nhân khi các yếu tố tiêu cực đã diễn ra và được phản ánh vào các nhịp điều chỉnh của thị trường trong giai đoạn trước đó. Trên thực tế, nhà đầu tư cá nhân là bên mua ròng gần 9,5 nghìn tỷ đồng trong quý 2 này sau khi bán ròng với giá trị tương đương trong quý 1 trước đó. 

Dư nợ cho vay margin tăng giúp cải thiện thanh khoản. Với dư nợ cho vay margin tăng 20,5% so với quý trước, giá trị giao dịch bình quân phiên trên HOSE và HNX (chỉ tính khớp lệnh) trong Q2/2023 tăng mạnh 43%, chủ yếu tăng ở nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa VNMID tăng 64,5% và vốn hóa nhỏ VNSML tăng 53%.

Tỷ lệ đòn bẩy tăng nhưng không hàm ý rủi ro gia tăng. Theo FiinTrade, tỷ lệ đòn bẩy tại thời điểm cuối tháng 6/2023 ở mức 7,4%, mức cao nhất trong 3 quý gần đây và cao hơn đáng kể so với tỷ lệ đòn bẩy tại thời điểm dư nợ cho vay margin đạt đỉnh (6,8%), nhưng không thực sự hàm ý rủi ro gia tăng. Tỷ lệ đòn bẩy là hệ số giữa Dư nợ margin và Tổng giá trị vốn hóa tính theo free-float của các cổ phiếu niêm yết trên hai sàn HOSE và HNX.

Thực tế giá trị giao dịch tăng và nhà đầu tư cá nhân mua ròng cho thấy lượng margin tăng lên được “bơm” vào thị trường, thay vì bị rút ra ngoài như một số giai đoạn nóng trước đây.

Ngoài ra, tỷ lệ margin phổ biến ở mức 30%-50%, mức được coi là không quá rủi ro trước đó có lúc ở mức 3:7 giai đoạn cuối 2021, trong khi dư địa cho vay margin còn khá lớn và không xuất hiện tình trạng "căng" margin trên diện rộng ở các công ty chứng khoán.

Số dư tiền gửi của nhà đầu tư trên tài khoản ở các công ty chứng khoán tăng 8,2 nghìn tỷ đồng tương ứng tăng 14% so với cuối Q1/2023 và thấp hơn 30% khoảng 31 nghìn tỷ đồng so với mức đỉnh thiết lập vào Q4/2021. Số dư tiền gửi này không bao gồm số dư tiền của nhà đầu tư nước ngoài.