Phường Vũng Tàu có bờ biển dài với nhiều bãi tắm đẹp như Bãi Sau, Bãi Trước, Bãi Dứa, Bãi Nghinh Phong, Bãi Dâu. Ngoài ra, trên địa bàn có hệ thống di tích lịch sử - văn hóa phong phú (Bạch Dinh, Đình Thắng Tam, Thích Ca Phật Đài, Tượng Chúa Kitô) và nhiều lễ hội dân gian đặc sắc gắn với tín ngưỡng biển (Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam). Ngoài ra còn có các loại hình văn hóa dân gian địa phương như Đờn ca tài tử, hò biển, múa bóng rỗi…

Tại cuộc làm việc giữa Chủ tịch UBND TP.HCM và lãnh đạo các phường, xã khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu mới đây, ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh TP.HCM là đô thị lõi trung tâm tài chính và trí tuệ nhân tạo của cả nước. Trong khi đó, khu vực Bình Dương định hình là thủ phủ của công nghiệp công nghệ cao, còn phường Vũng Tàu chính là cửa ngõ kinh tế biển, là trung tâm của năng lượng sạch, vui chơi giải trí, thể thao biển và dịch vụ du lịch gắn với đô thị biển.

TỔ CHỨC LẠI KHÔNG GIAN DU LỊCH VEN BIỂN

Ghi nhận thực tế, khu vực ven biển phía Đông TP.HCM mỗi năm đón khoảng 13 - 15 triệu lượt khách, song thời gian lưu trú trung bình chỉ đạt 1,9 đêm, thấp hơn Đà Nẵng (2,3 đêm) và Nha Trang (2,5 đêm). Nguyên nhân là do hoạt động về đêm còn đơn điệu, thiếu sự sáng tạo trong dịch vụ.

Ông Huỳnh Phi Khánh, Chủ tịch UBND xã Hồ Tràm, thẳng thắn nhìn nhận: “Hồ Tràm hiện có đến 41 dự án du lịch được chấp thuận đầu tư, trong số đó có 13 dự án đã đi vào hoạt động với hàng loạt khu nghỉ dưỡng cao cấp từ 4 - 5 sao. Tuy nhiên, du lịch ban đêm vẫn chỉ xoay quanh một khu phố đi bộ nhỏ duy nhất với một vài quán hải sản”.

Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại phường Vũng Tàu. Dù sở hữu nhiều bãi biển đẹp cùng với hạ tầng giao thông tốt, nhưng hoạt động đêm tại đây vẫn nghèo nàn, rời rạc. Để tháo gỡ những điểm nghẽn, Phường Vũng Tàu đã đưa phát triển kinh tế đêm vào Nghị quyết Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030, với mục tiêu xây dựng thành “đô thị du lịch biển xanh, thân thiện, đẳng cấp quốc tế”.

Bà Trần Thị Bích Vân, Phó chủ tịch UBND phường Vũng Tàu, cho biết Vũng Tàu có đầy đủ điều kiện để trở thành một đô thị du lịch, đặc biệt tại các không gian trọng điểm như Công viên Tam Giác, phố Đồ Chiểu - Trưng Trắc - Trưng Nhị và các tuyến ven biển. Tầm nhìn đến năm 2030, phường Vũng Tàu trở thành “phường du lịch thông minh - xanh - thân thiện - đẳng cấp quốc tế”, giữ vai trò trung tâm tổ chức sự kiện, nghỉ dưỡng và văn hóa biển của TP.HCM.

Để thực hiện các mục tiêu phát triển, Phường Vũng Tàu đã thực hiện nhiều giải pháp, trong đó có tổ chức lại không gian du lịch ven biển, kết nối khai thác hiệu quả quảng trường biển Thùy Vân và phố đi bộ ven biển thành chuỗi sự kiện văn hóa – thể thao – ẩm thực – giải trí về đêm. Tổ chức chạy đêm ven biển (tuyến Hạ Long - Thùy Vân), biểu diễn và trải nghiệm dù lượn có đèn, kayak phát sáng, lướt ván đêm tại Bãi Trước, Bãi Sau...

Phường cũng phát triển sản phẩm du lịch mới để giữ chân du khách, thí điểm các mô hình kinh tế đêm gắn với phân khu dịch vụ theo từng loại hình, làm nền tảng cho hình thành phố chuyên đề du lịch biển. Điển hình như phát triển Công viên Bia tại Công viên Tam Giác, khu phố ẩm thực Đồ Chiểu, khu phố mua sắm - giải trí trên đường Trưng Trắc - Trưng Nhị, và không gian café - bar nhẹ - rooftop mini check-in - ánh sáng đối diện biển Bãi Trước...

KÍCH HOẠT KHÔNG GIAN ĐÊM 

Tại Hội thảo khoa học với chủ đề “Định hướng phát triển sản phẩm du lịch ban đêm trên địa bàn TP.HCM (khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ)”, Ths Nguyễn Duy Tâm, Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công Thương TP.HCM, đề xuất phường tiếp tục phát triển bám theo 5 nhóm sản phẩm trên với danh mục 70 sản phẩm ban đêm tiêu biểu dựa vào tiềm năng nổi bật của từng địa bàn.

Đặc biệt đề xuất những sản phẩm đóng vai trò đòn bẩy phát triển kinh tế đêm, du lịch xanh và bền vững gồm: Tour biển đêm, phố ẩm thực đêm, lễ hội văn hóa tâm linh ban đêm, trình diễn nghệ thuật đường phố, tour trekking - thiền đêm.

Tương tự, TS. Lê Thị Thanh Thủy, Đại học Văn hóa TP.HCM đề xuất mô hình “Vũng Tàu - Đêm bản sắc” với 5 trụ cột: Không gian đặc thù, nội dung nghệ thuật, ứng dụng công nghệ - truyền thông, cơ chế chính sách và sự tham gia của cộng đồng - doanh nghiệp.

Theo đó, khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây có ba lớp giá trị độc đáo, gồm: Di sản cách mạng (Chiến khu Minh Đạm, Địa đạo Long Phước, Nhà tù Côn Đảo); bản sắc biển đảo (văn hóa ngư dân, lễ hội Nghinh Ông, ẩm thực hải sản) và sắc thái đa văn hóa (dân tộc Hoa - Chăm - Chơ Ro).

Đây chính là nền tảng để thiết kế các show diễn, lễ hội đêm khác biệt, tránh “đồng phục hóa” sản phẩm như ở nhiều địa phương khác. Chợ đêm và phố đi bộ là hai mô hình tối ưu để kích hoạt không gian đêm. Nhưng để thành công, phải chú trọng hạ tầng đi kèm như bãi xe, chiếu sáng, vệ sinh, an ninh trật tự và chất lượng dịch vụ.

Về phía doanh nghiệp, Ths Trần Việt Khoa, Tổng Giám đốc Công ty Du lịch Đảo Ngọc, hiến kế: Vũng Tàu cần phải tập trung vào 3 trụ cột là không gian đêm mở - quy hoạch sống động tại các khu vực công cộng, bãi tắm; sản phẩm đêm đặc sắc - hiện đại và bản địa với ẩm thực hải sản, âm nhạc, sân khấu biểu diễn ngoài trời, sự kiện cuối tuần và trải nghiệm cảm xúc - check-in - lan tỏa.

Trong khi đó, TS. Đoàn Văn Trai, Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công Thương TP.HCM, cho rằng “Đêm văn hoá Chơ Ro” tại xã Bàu Lâm rất hấp dẫn với các hoạt động trình diễn công chiêng, tái hiện nghi lễ, trò chơi dân gian, ẩm thực bản địa bên ánh lửa bập bùng. Đây là di sản văn hóa sống, khác biệt, đáp ứng nhu cầu du lịch trải nghiệm văn hóa bản địa đang gia tăng mạnh trong phân khúc trung và cao cấp.

Theo các chuyên gia, phát triển du lịch đêm không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm, kéo dài thời gian lưu trú mà còn mở ra cơ hội tăng trưởng kinh tế mới cho địa phương. Trong bối cảnh cạnh tranh du lịch ngày càng gay gắt, nếu biết tận dụng lợi thế, vùng ven biển TP.HCM có thể tái định vị không chỉ là điểm đến ban ngày mà trở thành “thủ phủ đêm” sôi động, hấp dẫn du khách quốc tế.