Sau những thùng phế liệu ở góc phố, là một câu chuyện về tình người, nơi những người phụ nữ lặng thầm biến rác thành tiền, tạo ra triệu phần quà từ tấm lòng của mình.

NGƯỜI PHỤ NỮ NHẶT "YÊU THƯƠNG" TRÊN ĐƯỜNG PHỐ

Sáng sớm ở phường Bỉm Sơn, giữa khoảng lặng của phố phường đang dần thức giấc, tôi bắt gặp một dáng người nhỏ bé, lom khom bên gốc cây, nhặt vội những chiếc vỏ lon vương vãi sau đêm nhậu của quán ven đường. Người phụ nữ ấy là Trần Thị Nụ, sinh năm 1962.

Tiếp chuyện tôi, bà dừng tay, nở một nụ cười hiền hậu và nói: “Cái này bỏ đi thì thật phí, hãy gom lại để bán, rồi dùng số tiền đó mua quà cho những cháu nghèo. Như vậy không chỉ làm sạch đường phố mà còn giúp được người, mang lại niềm vui cho người khác".

Lời nói giản dị mà ấm áp của bà đã mở đầu cho một cuộc trò chuyện thú vị, giúp tôi hiểu rõ hơn lý do vì sao suốt bao năm qua, bà được người dân trong khu phố trìu mến gọi là “người phụ nữ nhặt yêu thương”.

Cuộc đời bà Nụ vốn không mấy bằng phẳng. Sinh ra trong gia đình nghèo đông anh em, cha mất sớm, mẹ gồng gánh nuôi đàn con lớn lên bằng đôi bàn tay tảo tần. Lớn lên, mưu sinh bằng đủ nghề nặng nhọc, từ bốc vác xi măng thuê cho tới buôn thúng bán mẹt. Bi kịch ập đến khi con trai duy nhất của bà mắc bệnh suy thận. Bao năm ròng rã, gia đình kiệt quệ vì thuốc thang, bà gắn nhiều cái Tết bên giường bệnh hơn là ở nhà.

Vậy mà trong những tháng ngày khốn khó nhất, người phụ nữ ấy vẫn lặng lẽ nhặt từng vỏ chai ở cổng bệnh viện, nhét vào ba lô mang về quê. Người ta tưởng bà gom góp để trang trải viện phí, nhưng khi biết sự thật rằng số phế liệu ấy được bán đi để dành tặng trẻ em mồ côi, nhiều người xúc động. Chủ quán cơm, nơi bà hay mua suất ăn cho con, thậm chí còn gom sẵn vỏ chai để tặng lại.

Năm ngoái, người con trai của bà qua đời sau nhiều năm chống chọi bệnh tật. Nỗi mất mát khôn nguôi ấy khiến bà suy sụp, nhưng rồi cô tự nhủ: “Con người ai cũng có số phận. Con mình mất rồi, giờ mình phải sống tốt thay con, làm điều con chưa kịp làm.”

Từ đó, người phụ nữ này gần như dành trọn thời gian trong ngày để quét dọn đường phố, thu nhặt phế liệu, tham gia mọi hoạt động xã hội. Không lương, không thù lao, chỉ có tình yêu thương níu bà lại với công việc không tên ấy.

Trong hành trình vất vả khó khăn nhưng bà Nụ có niềm động viên và chỗ dựa tinh thần khi người chồng đồng hành chia sẻ. Ông chưa từng than phiền khi vợ chất phế liệu đầy nhà, cũng không cản ngăn khi thấy vợ bươn bả khắp nơi. Ông lặng lẽ ủng hộ, để bà được sống với niềm tin rằng, mỗi lon bia, mỗi vỏ chai nhặt được sẽ biến thành nụ cười của những đứa trẻ khó khăn trong phố.

TỪ THÙNG PHẾ LIỆU ĐẾN NHỮNG MÓN QUÀ

Mô hình “Biến rác thải thành tiền – Triệu phần quà yêu thương” được Hội Liên hiệp Phụ nữ phường Lam Sơn (nay là phường Bỉm Sơn) khởi xướng từ năm 2018. Mỗi tổ dân phố đặt những thùng phế liệu tại vị trí trung tâm, kêu gọi hội viên và người dân cùng góp chai lọ, bìa giấy, đồ bỏ đi. Số tiền bán phế liệu tuy không lớn, nhưng đã trở thành nguồn quỹ để mua tập vở, quần áo, đồ chơi cho các em nhỏ có hoàn cảnh đặc biệt.

Ở tổ 8, nơi bà Nụ gắn bó, Chi hội Phụ nữ hiện có 435 hội viên với 6 thùng phế liệu đặt rải rác trong phố.

Mỗi năm, riêng thùng do bà Nụ quản lý cũng đem lại khoảng 4 triệu đồng. Tổng cộng toàn tổ thu được chừng 10 triệu đồng – khoản tiền được dùng để mua quà dịp Tết Nguyên đán, Tết Trung thu, Tết Thiếu nhi hay đầu năm học mới. Mỗi món quà không chỉ là vài tập vở, vài bộ quần áo, mà còn là tấm lòng sẻ chia gửi tới những đứa trẻ thiệt thòi.

Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ tổ 8 Đào Thị Ngọc, kể: “Bà Nụ là người đặc biệt. Bao năm nay, bà âm thầm làm mà chưa một lần than vãn. Có lần bán phế liệu được 380.000 đồng, bà còn bỏ thêm 20.000 đồng cho tròn 400.000 gửi lại chi hội.”

Với bà Ngọc, ý nghĩa lớn nhất của mô hình không chỉ ở chỗ gây quỹ giúp trẻ khó khăn, mà còn khơi gợi tinh thần bảo vệ môi trường và lan tỏa tình yêu thương.

Mô hình thu gom phế liệu không chỉ dừng lại ở tổ 8 mà đã nhanh chóng lan tỏa sang nhiều tổ dân phố khác trong phường Bỉm Sơn. Tại tổ 2, hiện có 4 thùng phế liệu được duy trì thường xuyên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu gom.

Mỗi tuần, các hội viên phụ nữ lại đến từng hộ gia đình để vận động tham gia. Ban đầu, nhiều gia đình còn e ngại, vì số tiền thu được từ vài lon bia hay mớ chai nhựa có khi chỉ đủ mua một mớ rau hay gói bột canh. Tuy nhiên, dần dần, khi nhận thấy ý nghĩa và lợi ích của việc làm này, họ đã tự nguyện ủng hộ. Thậm chí, có những gia đình trong dịp cưới xin hay giỗ chạp còn chủ động gom vỏ lon và gọi chi hội trưởng Nguyễn Thị Vân đến để thu gom.

Điều đáng mừng là, những người đàn ông trong tổ cũng dần bỏ đi sự e ngại. “Trước kia nhiều ông ngại cầm vỏ chai về, sợ mất thể diện nhưng nay thì chính các ông lại chủ động góp. Có người đi nhậu còn thu gom vỏ lon mang về cho vợ,” bà Vân chia sẻ.

Bà Chu Thị Thu, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ phường Bỉm Sơn, cho biết: “Số tiền thu được từ mô hình không lớn, nhưng đó là mồ hôi, công sức, là tấm lòng của những người như bà Nụ. Điều quý giá nhất là tình cảm mà họ gửi gắm vào từng món quà.”

Từ những kết quả đạt được, Hội Phụ nữ phường Bỉm Sơn muốn nhân rộng mô hình, biến việc gom phế liệu thành thói quen thường nhật của nhiều gia đình. Điều này vừa góp phần giữ gìn môi trường sống, vừa nuôi dưỡng tinh thần sẻ chia trong cộng đồng.

Với những người như bà Nụ, mỗi chiếc vỏ lon không chỉ có giá trị vài đồng bạc lẻ, mà còn mang theo niềm tin rằng từ rác thải có thể nảy nở yêu thương. Nỗi đau mất mát cá nhân đã hóa thành động lực để cô tiếp tục gieo mầm thiện nguyện. “Chừng nào còn sức khỏe, tôi sẽ còn nhặt, còn góp. Đời mình đã khổ, giờ phải mang tình thương để san sẻ cho những người còn khổ hơn” bà Nụ nói.