Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường (ISPAE), Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết trong Chiến dịch “Ngày không sử dụng túi nilon tại Việt Nam 2025” tổ chức vào đầu tháng 7 vừa qua, các doanh nghiệp bán lẻ tại Hà Nội đã giảm được hơn 62.000 túi nilon, tương đương gần 550kg.

Các nhà bán lẻ cũng đồng loạt thay thế túi khó phân hủy bằng các loại túi thân thiện môi trường, tổ chức chương trình khuyến mãi khuyến khích khách mang theo túi cá nhân; truyền thông rộng rãi về tiêu dùng bền vững.

TÍCH HỢP NGUYÊN TẮC CỦA KINH TẾ TUẦN HOÀN VÀO BÁN LẺ BẮT ĐẦU TỪ GIẢM RÁC THẢI NHỰA

Tiếp nối thành công của chiến dịch trên, ngày 31/7/2025, Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp cùng các đối tác giảm rác thải nhựa tổ chức Phiên thảo luận “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ,” nhằm trao đổi về việc áp dụng kinh tế tuần hoàn trong chuỗi cung ứng bán lẻ và chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong việc thúc đẩy các mô hình kinh tế tuần hoàn.

Sáng kiến thế giới không dùng túi nilon (Bag Free World) đã chính thức chọn ngày 3/7 hàng năm là Ngày Quốc tế không sử dụng túi nilon với mục đích khuyến khích người tiêu dùng giảm sử dụng túi nilon, thúc đẩy các giải pháp thân thiện với môi trường trên toàn thế giới. 

Từ năm 2023, Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường đã phối hợp với các đối tác và các nhà bán lẻ triển khai đồng loạt các hoạt động để hưởng ứng Ngày Quốc tế không sử dụng túi nilon.

Chiến dịch năm nay do Liên minh các nhà bán lẻ giảm túi nylon thực hiện, với sự tham gia của 16 doanh nghiệp lớn như Central Retail, Lotte Mart, Aeon Việt Nam, Coopmart, MM Mega Market, TH True Mart…

Các nhà bán lẻ đã đồng loạt thay thế túi khó phân hủy bằng các loại túi thân thiện môi trường, tổ chức chương trình khuyến mãi khuyến khích khách mang theo túi cá nhân, đồng thời truyền thông rộng rãi về tiêu dùng bền vững. Cụ thể, có một số hoạt động nổi bật như Central Retail tổ chức “Tháng không túi nylon” tại Huế; AEON Việt Nam phát động chương trình “Phân loại nhanh - Mua sắm xanh - Giảm rác thải” và dựng cây thông điệp tại siêu thị. Trong khi đó, Co.opmart ưu đãi cho khách hàng sử dụng túi tái sử dụng; TH True Mart tổ chức triển lãm và chụp ảnh nghệ thuật theo chủ đề xanh.

Tại phiên thảo luận, bà Trần Thị Hồng Hạnh, đại diện Cục Môi trường, chia sẻ, việc chuyển đổi xanh phải xuất phát từ hai yếu tố: công nghệ và tư duy. Sử dụng các sản phẩm tái chế là một giải pháp hợp lý nhất trong thời điểm hiện nay khi việc sử dụng bao bì sinh học dễ phân hủy chưa thực sự tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy, cũng như chưa có được lợi thế cạnh tranh về chi phí đối với các doanh nghiệp bán lẻ. Việc sử dụng túi, bao bì sử dụng nhiều lần sẽ tạo nên hành động nhỏ nhưng thay đổi lớn bởi dù là sản phẩm dễ phân hủy hay khó phân hủy thì lượng rác thải ra môi trường vẫn ít đi.

Tuy nhiên, theo bà Hạnh, hiện có hai nhóm sản phẩm được xem xét cấp nhãn: bao bì phân hủy sinh học và bao bì sử dụng hạt nhựa tái chế. Bao bì sinh học tuy có lợi về mặt môi trường nhưng giá thành hiện vẫn cao, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong chuyển đổi. "Vì vậy, việc xây dựng tiêu chí nhãn xanh cần đồng thời cân nhắc cả yếu tố thị trường và khả năng áp dụng thực tế," bà Hạnh nhấn mạnh. 

Theo các đại biểu, từ nay đến năm 2030, Việt Nam có thể trở thành cứ điểm mới trong xu hướng tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là trong bối cảnh các công ty đa quốc gia đang nỗ lực tìm cách giảm phụ thuộc vào thị trường quốc tế. Sự phát triển này không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số mà còn đưa ngành bán lẻ hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. 

Xu hướng phát triển bền vững, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn đang mở ra những cơ hội to lớn cho ngành bán lẻ, bởi lĩnh vực này đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn thông qua áp dụng công nghệ phát thải thấp, công nghệ sạch và hiện đại hóa chuỗi cung ứng. 

CƠ HỘI CHO CÁC DOANH NGHIỆP BÁN LẺ THÚC ĐẨY MÔ HÌNH KINH TẾ TUẦN HOÀN

TS. Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng ISPAE, cho biết thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều cam kết mạnh mẽ trong thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Đặc biệt, việc xây dựng, ban hành hệ thống chính sách liên quan đến kinh tế tuần hoàn ngày càng được quan tâm đẩy mạnh và xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong tiến trình hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Cụ thể, Luật Bảo vệ môi trường được Quốc hội thông qua ngày 17/11/2020 đã dành riêng Điều 142 quy định về phát triển kinh tế tuần hoàn.

Để triển khai hiệu quả các quy định trong luật, ngày 10/1/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định tiêu chí, lộ trình, cơ chế khuyến khích các mô hình kinh tế tuần hoàn. Đặc biệt, Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch Hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đã xác định rõ định hướng chiến lược và ưu tiên phát triển kinh tế tuần hoàn trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng ban hành nhiều văn bản pháp luật nhằm kiểm soát rác thải nhựa và thúc đẩy sản xuất - tiêu dùng bền vững. Cụ thể như: Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050; Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa; Quyết định số 1316/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường quản lý rác thải nhựa ở Việt Nam, trong đó xác định mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể về giảm phát sinh rác thải nhựa.

Ở cấp địa phương, mới đây, Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 22/2025/NQ-HĐND ngày 10/7/2025 quy định các biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn.

Theo đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, để triển khai Nghị quyết 22/2025/NQ-HĐND, Thành phố đang xây dựng kế hoạch điều tra khảo sát đánh giá lại lượng phát sinh chất thải nhựa từ sản xuất trên địa bàn.

Kế hoạch nhằm kiểm soát được nguyên liệu đầu vào quy trình sản xuất, loại bỏ các công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích áp dụng các công nghệ quy trình có thể tận dụng, tuần hoàn tái sử dụng… Hà Nội cũng cho biết có nhiều cơ chế khuyến khích cho các doanh nghiệp đầu tư sản xuất các sản phẩm thay thế cho nhựa dùng một lần khó phân hủy.

Theo đại diện Cục Môi trường, Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách để khuyến khích thúc đẩy việc sử dụng bao bì thân thiện với môi trường từ các công ty thương mại như chính sách khuyến khích sản xuất và tiêu dùng thân thiện với môi trường; Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh; Chương trình hành động Quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững.

Mới đây nhất là Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chí môi trường và việc xác nhận dự án đầu tư thuộc danh mục phân loại xanh.

"Với những cam kết mạnh mẽ của các đơn vị bán lẻ, sự đồng hành của các đối tác giảm chất thải nhựa, chúng ta sẽ cùng nhau đóng góp vào các nỗ lực quốc gia, khu vực và toàn cầu trong quá trình tiến tới một Hiệp ước toàn cầu chấm dứt ô nhiễm nhựa," ông Thắng nhấn mạnh.