Mặc “bão” trừng phạt, thặng dư của Nga cao kỷ lục nhờ xuất khẩu dầu khí
An Huy
13/07/2022, 13:08
“Thặng dư thương mại lớn cho thấy nhiều diễn biến đang có lợi cho Nga, từ giá hàng hoá cơ bản cao cho tới nhu cầu vững chắc tại các thị trường xuất khẩu của nước này. Tuy nhiên, đó cũng là một dấu hiệu của sự căng thẳng"...
Trụ sở Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) ở Moscow - Ảnh: Bloomberg.
Thặng dư tài khoản vãng lai của Nga lập kỷ lục 70,1 tỷ USD trong quý 2 năm nay, khi doanh thu từ xuất khẩu năng lượng và hàng hoá cơ bản giúp bù đắp những thiệt hại gây ra bởi các biện pháp trừng phạt mà Mỹ và châu Âu áp lên Moscow liên quan đến cuộc chiến tranh ở Ukraine.
Thặng dư tài khoản vãng lai - thước đo rộng nhất về thương mại hàng hoá và dịch vụ - của Nga trong quý vừa qua là cao nhất kể từ ít nhất năm 1994, hãng tin Bloomberg dẫn số liệu do Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) công bố mới đây cho hay.
Sự sụt giảm nhập khẩu do Nga bị trừng phạt cũng là một nguyên nhân quan trọng khiến thặng dư tài khoản vãng lai của nước này tăng cao. Mức thặng dư lớn được coi là một “phao cứu sinh” kinh tế quan trọng đối với điện Kremlin giữa lúc Mỹ và các nước đồng minh tìm cách cô lập nền kinh tế Nga.
Từ khi nổ ra chiến tranh, Nga đã ngừng công bố dữ liệu chi tiết về xuất nhập khẩu, nhưng từ số liệu do các đối tác thương mại của Nga công bố, các nhà phân tích vẫn rút ra được các con số.
Trong 6 tháng đầu năm, thặng dư tài khoản vãng lai của Nga đạt 138,5 tỷ USD – theo CBR.
Trong quý 2, xuất khẩu của nước này đạt 153,1 tỷ USD, giảm nhẹ từ mức 166,4 tỷ USD trong quý 1. Nhập khẩu cũng giảm còn 72,3 tỷ USD từ mức 88,7 tỷ USD.
“Thặng dư thương mại lớn cho thấy nhiều diễn biến đang có lợi cho Nga, từ giá hàng hoá cơ bản cao cho tới nhu cầu vững vàng tại các thị trường xuất khẩu của nước này. Tuy nhiên, đó cũng là một dấu hiệu của sự căng thẳng, vì sự sụt giảm nhập khẩu đang gây ra những gián đoạn trong nền kinh tế”, chuyên gia về kinh tế Nga Scott Johnson của Bloomberg nhận định.
Nhờ giá dầu cao và nhu cầu gia tăng của các khách hàng châu Á đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ, xuất khẩu dầu của Nga trong tháng 5 đạt khoảng 20 tỷ USD, tăng 1,7 tỷ USD so với tháng trước và cao hơn nhiều so với mức bình quân 15 tỷ USD mỗi tháng mà Nga thu được trong năm 2021 từ xuất khẩu dầu. Theo dự báo, kim ngạch xuất khẩu dầu thô của Nga có thể đạt 285 tỷ USD trong năm nay.
Dữ liệu mới công bố cũng cho thấy thặng dư tài khoản vãng lai của Nga trong tháng 6 tăng lên mức 28 tỷ USD, từ mức khoảng 14 tỷ USD trong tháng 5. CBR không đưa ra số liệu chi tiết cho từng tháng, nhưng những con số này có thể rút ra được từ việc đối chiếu với báo cáo của các kỳ trước.
Từ khi nổ ra chiến tranh, Nga đã ngừng công bố dữ liệu chi tiết về xuất nhập khẩu, nhưng từ số liệu do các đối tác thương mại của Nga công bố, các nhà phân tích vẫn rút ra được các con số chi tiết về Nga.
Trong tháng 5, có những dấu hiệu cho thấy nhập khẩu từ 5 nước đối tác thương mại chính của Nga đã ổn định. Nhóm nước này hiện đang chiếm khoảng một nửa thương mại của Nga trong bối cảnh nền kinh tế dần thích nghi và các doanh nghiệp bắt đầu tìm lối đi mới cho hàng hoá.
Thặng dư tài khoản vãng lai tăng mạnh, cùng với các biện pháp kiểm soát vốn nghiêm ngặt, đã giúp hạn chế bớt nhu cầu ngoại tệ. Nhờ đó, đồng Rúp Nga đã trở thành đồng tiền tăng giá mạnh nhất thế giới năm nay trong số tiền tệ của các nền kinh tế mới nổi.
Cuối tháng 6 vừa qua, tỷ giá đồng Rúp đạt mức cao nhất 7 năm so với đồng USD và tăng khoảng 2,7 lần so với mức đáy thiết lập khi chiến tranh mới nổ ra.
Cũng vào cuối tháng 6, Nga có vụ vỡ nợ trái phiếu quốc tế lần đầu tiên sau hơn 1 thế kỷ, mà nguyên nhân không phải nước này không còn tiền để trả nợ mà do các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Tuy nhiên, vụ vỡ nợ này hầu như không có ảnh hưởng gì đến thị trường tài chính toàn cầu.
Các hãng dầu lửa lo sợ Nga đóng cửa đường ống dẫn dầu đi qua Kazakhstan
Điều gì xảy ra với Đức nếu bị Nga cắt khí đốt?
Cần 750 tỷ USD tái thiết đất nước, Ukraine muốn dùng tài sản bị tịch thu của giới tài phiệt Nga
Dấu ấn kinh tế thế giới tuần 17-23/8/2025: Tín hiệu giảm lãi suất từ Fed, Ấn Độ không nhượng bộ trước thuế quan Mỹ
Các tín hiệu về lần giảm lãi suất tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nhận được sự quan tâm lớn khi giới tài chính theo dõi hội nghị thường niên của Fed…
Giá vàng tăng mạnh, USD trượt dốc sau phát biểu của ông Powell
Giá vàng thế giới tăng mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), khi tín hiệu có thể hạ lãi suất vào tháng 9 từ Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khiến đồng USD sụt giá...
Tổng thống Trump xác nhận Chính phủ Mỹ sẽ mua 10% cổ phần Intel
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/8 cho biết Chính phủ Mỹ sẽ nắm giữ 10% cổ phần tại nhà sản xuất chip Intel trong một thương vụ “chuyển đổi trợ cấp chính phủ thành cổ phần” - đánh dấu sự can thiệp hiếm thấy của Washington vào doanh nghiệp tư nhân Mỹ...
Chứng khoán Mỹ xanh rực vì Chủ tịch Fed mềm mỏng, giá dầu hoàn tất tuần tăng
Thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), thiết lập đỉnh cao lịch sử mới, sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell phát tín hiệu có thể cắt giảm lãi suất vào tháng tới...
Nghịch lý bất động sản ở Nhật: Tokyo tăng nóng, nông thôn nhiều nhà bỏ không
Tại quận Shibuya của Tokyo, những tòa nhà chọc trời và chung cư cao cấp là hiện thân cho cơn sốt bất động sản đô thị của Nhật Bản, khi giá nhà ở khu vực này tăng chóng mặt trong những năm gần đây...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: