Năm 2024, Nhật Bản đã đón tới 36,9 triệu lượt khách quốc tế, tăng 47,1% so với năm trước đó. Con số này thậm chí còn vượt mức kỷ lục 31,9 triệu lượt khách năm 2019, ngay trước khi đại dịch Covid-19 khiến hoạt động du lịch toàn cầu gần như đóng băng.

Tuy nhiên, bước sang năm 2025, quốc gia này tiếp tục đối mặt với bài toán nan giải mang tên "quá tải du lịch". Một khảo sát do Ngân hàng Phát triển Nhật Bản phối hợp với Quỹ Du lịch Nhật Bản thực hiện cho thấy, hơn 30% du khách quốc tế đã gặp phải vấn đề liên quan đến tình trạng quá tải trong chuyến đi của họ tại Nhật năm 2024.

Lượng khách quá lớn đã dẫn đến tình trạng chen lấn, quá tải tại các điểm du lịch cũng như trên các phương tiện giao thông công cộng. Đồng thời, phàn nàn của người dân địa phương cũng ngày càng nhiều hơn về việc du khách chặn lối đi, xâm phạm khu vực tư nhân hoặc gây rối sinh hoạt của cộng đồng.

Người dân tại các thành phố nằm trên "tuyến du lịch vàng" – Tokyo, Kyoto và Osaka – đặc biệt bức xúc trước sự thiếu tôn trọng văn hóa địa phương của một bộ phận du khách. Họ phản ánh rằng nhiều người bỏ rác bừa bãi, chen chúc trên các phương tiện công cộng, tụ tập uống rượu ngoài đường hay tổ chức tiệc tùng trong các căn hộ cho thuê đến tận khuya, gây ảnh hưởng đến đời sống cư dân.

Một số khu vực dân cư tại Kyoto phải dựng biển cấm vào, cấm chụp ảnh trước tình trạng du khách quấy rầy cuộc sống của người dân.

Trước tình trạng du khách quốc tế ồ ạt quay trở lại sau đại dịch, chính phủ Nhật Bản đã công bố kế hoạch mới nhằm đối phó với tình trạng "quá tải du lịch", trong đó bao gồm việc tăng cường hệ thống giao thông công cộng tại các thành phố lớn và khuyến khích du khách khám phá những vùng nông thôn ít được biết đến hơn.

Trong kế hoạch mới được công bố, chính phủ Nhật Bản đề ra một loạt biện pháp nhằm tăng cường hạ tầng phục vụ du lịch, đặc biệt là việc mở rộng số lượng xe buýt và taxi tại các thành phố du lịch trọng điểm – nơi đang chịu áp lực quá tải ngày càng lớn. Theo ghi nhận, nhiều hãng taxi tại các đô thị lớn đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu di chuyển tăng cao của du khách.

Một trong những đề xuất đáng chú ý là hỗ trợ các khu vực có lượng khách đột biến theo mùa, chẳng hạn như thị trấn trượt tuyết Niseko ở Hokkaido vào mùa đông. Chính phủ có thể điều phối để các hãng taxi tăng cường hoạt động tại những địa phương này trong thời điểm cao điểm.

Ngoài ra, kế hoạch cũng gợi ý việc thiết lập các tuyến xe buýt chuyên biệt dành riêng cho du khách, xuất phát từ các nhà ga lớn đến thẳng những điểm du lịch nổi tiếng. Điều chỉnh giá vé theo khung giờ cũng được đề xuất, nhằm khuyến khích du khách di chuyển vào các giờ thấp điểm, góp phần giảm tải cho hệ thống giao thông vào những thời điểm cao điểm trong ngày.

Bộ Du lịch Nhật Bản cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân luồng du khách ra khỏi các điểm đến quá tải như Tokyo và Kyoto, hướng họ đến những khu vực ít được biết đến hơn nhằm giảm áp lực cho các “điểm nóng” du lịch.

Kế hoạch lần này đặc biệt đề cập đến nỗ lực của 11 điểm đến kiểu mẫu, bao gồm Ise-Shima (tỉnh Mie) và khu vực Đông Hokkaido, vốn được lựa chọn đầu năm nay như những nơi có thể mang đến cho du khách trải nghiệm thiên nhiên và nét văn hóa độc đáo mà các đô thị lớn không thể có.

Tại các khu vực này, Bộ sẽ hỗ trợ chính quyền địa phương trong việc quảng bá các hoạt động trải nghiệm đặc trưng, chẳng hạn như du lịch khám phá thiên nhiên hoang sơ hoặc lưu trú qua đêm tại những ngôi làng lịch sử, từ đó thúc đẩy du lịch bền vững và cân bằng hơn giữa các vùng miền.

Phát biểu tại cuộc họp vào thứ Tư vừa rồi, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai đồng bộ kế hoạch chống quá tải du lịch trong các chính sách kinh tế. Ông nói:

“Với Bộ trưởng Du lịch Tetsuo Saito giữ vai trò trung tâm, tôi mong muốn tất cả các bộ ngành liên quan cùng phối hợp đưa nội dung của kế hoạch phòng chống quá tải du lịch vào chính sách kinh tế, nhằm xây dựng một điểm đến bền vững, nơi mọi người có thể ‘sống, tham quan và đón tiếp du khách’”.

Bên cạnh đó, Bộ Du lịch cũng bày tỏ mong muốn hỗ trợ chính quyền địa phương và người dân thông qua việc chia sẻ thông tin về các biện pháp chống quá tải đang được cân nhắc tại nhiều khu vực khác nhau trên cả nước, nhằm gợi ý và truyền cảm hứng cho các địa phương khác. Bộ cũng có kế hoạch thiết lập một quầy tư vấn để các địa phương có thể trao đổi và xin ý kiến về các giải pháp phù hợp với tình hình thực tế. 

Tình trạng du lịch quá tải tại Nhật Bản đang gây áp lực lớn lên người dân và doanh nghiệp địa phương, đặc biệt là ở những điểm đến có lưu lượng khách cao. Lượng du khách tăng vọt không chỉ đặt ra thách thức trong việc duy trì cơ sở hạ tầng mà còn gây ra tình trạng quá tải giao thông công cộng, thời gian di chuyển kéo dài và giá nhà leo thang.

Tại khu Gion của Kyoto – một trong những khu phố cổ nổi tiếng bậc nhất Nhật Bản – việc bảo tồn di sản và giá trị văn hóa truyền thống ngày càng trở nên khó khăn, khi dòng người đổ về đây làm xáo trộn không gian vốn yên tĩnh, đe dọa đến những giá trị đã tồn tại hàng thế kỷ.

Dù các doanh nghiệp địa phương có thể hưởng lợi từ lượng khách lớn, họ cũng đang vật lộn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng mà không làm mất đi bản sắc dịch vụ truyền thống. Khi những áp lực này tiếp tục gia tăng, cộng đồng địa phương lo ngại rằng các khu phố cổ, nét văn hóa bản địa và sự hấp dẫn vốn có của những địa điểm này – những yếu tố thu hút khách du lịch – có thể dần bị bào mòn bởi chính làn sóng du khách quá đông.