Petrovietnam - Trụ cột của nền kinh tế Việt Nam

Thu Hà

09/09/2025, 15:04

Trong không khí hân hoan cả nước hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cũng là dịp nhìn lại những chặng đường hào hùng dựng xây và bảo vệ Tổ quốc, chúng ta càng thấy rõ giá trị của những trụ cột đã góp phần làm nên sức mạnh quốc gia. Một trong những trụ cột ấy chính là Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) - đơn vị đã đi qua nửa thế kỷ phát triển với biết bao dấu ấn.

Cụm giàn khai thác ở mỏ Bạch Hổ.
Cụm giàn khai thác ở mỏ Bạch Hổ.

Hơn nửa thế kỷ hình thành và phát triển, Petrovietnam đã khẳng định vị thế là trụ cột vững chắc của nền kinh tế Việt Nam. Tập đoàn có những đóng góp quan trọng cho ngân sách, GDP, cán cân thương mại và hạ tầng năng lượng quốc gia. Không chỉ đảm bảo an ninh năng lượng và chủ quyền biển đảo, tập đoàn đã và đang tiên phong chuyển dịch sang năng lượng xanh, trở thành động lực chiến lược giữ ổn định vĩ mô và hiện thực hóa khát vọng vươn xa của đất nước.

Nửa thế kỷ ấy cũng là hành trình vô cùng gian lao mà tự hào khi Tập đoàn tạo lập các giàn khoan, xây dựng nhà máy, vận hành công trình. Đồng thời cũng là hành trình đồng hành cùng đất nước, duy trì ổn định vĩ mô, an sinh xã hội và vun đắp khát vọng vươn xa của dân tộc trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.

Có thể nói dấu ấn lớn nhất của Tập đoàn chính là một trong những điểm tựa bền vững nhất của tài chính quốc gia. Có giai đoạn, cứ bốn đồng ngân sách thu về thì có một đồng đến từ Petrovietnam - minh chứng rõ nét cho sức nặng kinh tế mà ít doanh nghiệp nào có thể sánh được. Dù bối cảnh trong nước và thế giới nhiều biến động, đến năm 2024, Petrovietnam vẫn nộp hơn 165.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 9-10% GDP và gần 10% tổng thu ngân sách, tiếp tục giữ vai trò “nguồn thu chủ lực” trong bức tranh kinh tế vĩ mô.

Sản lượng từ NMLD Dung Quất và Nghi Sơn chiếm khoảng 70% sản lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước.
Sản lượng từ NMLD Dung Quất và Nghi Sơn chiếm khoảng 70% sản lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước.

Bước sang 2025, những con số tăng trưởng cho thấy dòng chảy bền bỉ của “mạch máu tài chính” này. Quý 1, Petrovietnam đạt tổng doanh thu 241.237 tỷ đồng, nộp ngân sách 34.696 tỷ đồng. Quý 2 nối tiếp với kết quả ấn tượng với tổng doanh thu 268.800 tỷ đồng, nộp ngân sách gần 31.800 tỷ đồng. Chỉ trong nửa đầu năm, tổng doanh thu đã vượt 510.000 tỷ đồng, nộp ngân sách 66.500 tỷ đồng - một nguồn lực góp phần quan trọng để Nhà nước bảo đảm các cân đối lớn, từ chi đầu tư công, chi an sinh, đến trả nợ quốc gia.

8 tháng đầu năm 2025, trong bối cảnh thị trường quốc tế biến động mạnh, giá dầu giảm so với cùng kỳ, cùng với tác động từ xung đột địa chính trị, Petrovietnam vẫn nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định. Hầu hết các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh chủ yếu đều hoàn thành và vượt kế hoạch 3,9-52%. Trong đó, tổng doanh thu, lợi nhuận trước thuế và nộp ngân sách Nhà nước đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực.

Trong đó, Tổng doanh thu toàn Tập đoàn ước đạt 702 nghìn tỷ đồng, bằng 86% kế hoạch năm; nộp ngân sách toàn Tập đoàn ước đạt 99,5 nghìn tỷ đồng, vượt 9% kế hoạch năm, về đích trước 4 tháng, đều tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, công tác đầu tư có nhiều điểm sáng, với nhiều dự án trọng điểm đang được khẩn trương thực hiện, như dự án phát triển mỏ Đại Hùng giai đoạn 3, Nhơn Trạch 3-4, dự án Lô B...

Đằng sau những con số khô khan trên còn là câu chuyện về sự ổn định và niềm tin. Khi thị trường thế giới biến động, giá dầu khí lên xuống bất định, Petrovietnam vẫn duy trì nhịp tăng trưởng dương, trở thành “tấm đệm giảm sốc” cho nền kinh tế vĩ mô. Đóng góp của Tập đoàn không chỉ ở số thu trực tiếp, mà còn ở việc giữ cho cán cân thương mại ở thế cân bằng, bảo đảm nguồn ngoại tệ, và quan trọng hơn cả - củng cố niềm tin rằng kinh tế Việt Nam luôn có một trụ cột đủ vững để chống chọi trước sóng gió toàn cầu.

Bên cạnh đó, Petrovietnam từ lâu không chỉ được nhìn nhận như một doanh nghiệp kinh tế, mà như một “thế lực mềm” gắn liền với vận mệnh đất nước. Mỗi năm, tập đoàn đảm bảo khoảng 70% nhu cầu xăng dầu và 70-80% phân đạm cho cả nước - những con số cho thấy vai trò không thể thay thế trong việc duy trì nhịp sống kinh tế - xã hội. Cùng với đó, Petrovietnam còn là trụ cột của công nghiệp khí, điện, cơ khí năng lượng – dầu khí, hoá chất... từng bước kiến tạo nên nền móng hạ tầng năng lượng quốc gia.

Nhưng dấu ấn của Petrovietnam không chỉ nằm ở con số hay công trình, mà còn ở sự hiện diện kiên cường nơi đầu sóng ngọn gió. Các giàn khoan, mỏ dầu khí ngoài khơi không chỉ mang lại nguồn thu ngân sách mà còn như những “cột mốc sống” - hiện thân của chủ quyền quốc gia trên biển, khẳng định vị thế và quyền lợi chính đáng của Việt Nam.

Chính vì vậy, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhấn mạnh Petrovietnam “xứng đáng là trụ cột năng lượng và công nghiệp quốc gia; là động lực kinh tế lớn, mô hình đổi mới, năng động, hiệu quả”. Không dừng lại ở đó, ông còn khẳng định Petrovietnam giữ vai trò đặc biệt trong việc bảo đảm “5 chữ an”: an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh kinh tế, an sinh xã hội và an ninh chủ quyền biển đảo. Đây không chỉ là sự ghi nhận, mà còn là sự đặt niềm tin: Petrovietnam không đơn thuần vận hành những nhà máy, đường ống hay giàn khoan, mà còn gánh trên vai sứ mệnh giữ nhịp ổn định cho nền kinh tế, và rộng hơn - cho sự an toàn, tự chủ và khát vọng vươn lên của cả quốc gia.

Nếu đặt Petrovietnam trong bức tranh rộng hơn của khu vực, dễ thấy tập đoàn đang đi cùng quỹ đạo với những “người anh em” như Petronas của Malaysia hay Pertamina của Indonesia. Ở Malaysia, Petronas được coi là “con gà đẻ trứng vàng”, đóng góp đều đặn 15-20% ngân sách quốc gia và là biểu tượng thương hiệu toàn cầu với những dự án dầu khí trải khắp châu lục. Pertamina của Indonesia cũng nắm giữ vai trò then chốt, từ cung ứng nhiên liệu nội địa cho hơn 270 triệu dân, đến triển khai các dự án khí hóa lỏng và năng lượng tái tạo ở quy mô quốc tế.

So với hai tập đoàn trên, Petrovietnam tuy khởi đầu muộn hơn, trong điều kiện khó khăn hơn, nhưng lại mang trong mình sứ mệnh tương tự: bảo đảm nguồn lực tài chính cho quốc gia, duy trì an ninh năng lượng và góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo. Điểm khác biệt của Petrovietnam là sự gắn bó trực tiếp với công cuộc dựng xây đất nước sau chiến tranh, vừa làm kinh tế, vừa làm “lá chắn mềm” nơi đầu sóng gió. Chính điều đó tạo cho Petrovietnam một bản sắc riêng - vừa là tập đoàn năng lượng, vừa là biểu tượng ý chí độc lập tự cường của Việt Nam.

Nhìn vào những con số doanh thu, ngân sách mà Petrovietnam đóng góp hàng năm, cùng các dự án trải dọc từ Bắc vào Nam, có thể khẳng định: nếu Petronas là niềm kiêu hãnh của Malaysia, Pertamina là trụ cột của Indonesia, thì Petrovietnam chính là “ngọn hải đăng năng lượng” của Việt Nam, soi sáng cho cả nền kinh tế và tạo niềm tin về một tương lai phát triển bền vững, tự chủ.

Không dừng lại ở dầu khí truyền thống, Petrovietnam đang chuyển mình mạnh mẽ trong tiến trình chuyển dịch năng lượng, một xu thế mang tính toàn cầu. Trong bối cảnh Việt Nam cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Tập đoàn đã sớm đi trước một bước với các nghiên cứu và dự án thí điểm về điện gió ngoài khơi, hydrogen xanh, amoniac xanh, đồng thời ứng dụng công nghệ CCS/CCUS để thu giữ và lưu trữ carbon, giảm phát thải khí nhà kính. Đây không chỉ là yêu cầu của thời đại, mà còn là cơ hội để Petrovietnam định hình vị thế mới: Từ một tập đoàn dầu khí trở thành tập đoàn năng lượng tích hợp, cân bằng giữa kinh tế, môi trường và an ninh năng lượng.

Hệ sinh thái cơ khí chế tạo, dịch vụ kỹ thuật và logistics dầu khí - vốn được tôi luyện qua hàng chục năm - nay được mở rộng để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho các dự án năng lượng tái tạo. Từ chế tạo trụ gió, giàn khai thác ngoài khơi đến dịch vụ khảo sát, lắp đặt, vận hành, Petrovietnam đã bắt đầu khẳng định năng lực cạnh tranh quốc tế, trở thành đối tác chiến lược trong nhiều dự án điện gió quy mô lớn ở châu Á và châu Âu. Đây là bước tiến quan trọng, bởi nó chứng minh Việt Nam không chỉ tiêu thụ công nghệ, mà còn tham gia sản xuất và cung ứng giải pháp cho ngành năng lượng sạch toàn cầu.

Nội lực đổi mới sáng tạo cũng là một “vũ khí” đặc biệt. Năm 2024, toàn Tập đoàn có hơn 3.400 sáng kiến, làm lợi gần 8.000 tỷ đồng, từ cải tiến kỹ thuật đến tiết kiệm năng lượng và tối ưu quy trình sản xuất. Sang nửa đầu 2025, phong trào sáng kiến tiếp tục sôi động, cho thấy sức bật từ đội ngũ kỹ sư, công nhân dầu khí - những con người vừa bám biển, bám giàn, vừa tạo nên các giải pháp công nghệ mới. Đây chính là “vốn tri thức” để Petrovietnam bước vào kỷ nguyên năng lượng sạch với tâm thế chủ động, không bị bỏ lại phía sau trong làn sóng công nghiệp xanh.

Về mặt tài chính và uy tín quốc tế, Petrovietnam đã được xếp hạng tín nhiệm BB+ với triển vọng ổn định, tạo nền tảng thuận lợi để huy động vốn cho các dự án năng lượng mới, đặc biệt là vốn xanh. Việc xuất hiện ở vị trí 11 trong Fortune 500 Đông Nam Á cũng cho thấy quy mô và sức ảnh hưởng của tập đoàn không còn gói gọn trong phạm vi quốc gia. Từ nền tảng đó, Petrovietnam đang được kỳ vọng sẽ lọt Top 5 doanh nghiệp dẫn đầu khu vực, trở thành biểu tượng năng lượng không chỉ của Việt Nam mà của cả Đông Nam Á.

Từ khóa:

Đọc thêm

[Interactive]: Toàn cảnh kinh tế Việt Nam tháng 8/2025

[Interactive]: Toàn cảnh kinh tế Việt Nam tháng 8/2025

Các đối tác thương mại của Mỹ thay đổi thế nào theo thời gian?

Các đối tác thương mại của Mỹ thay đổi thế nào theo thời gian?

Sức mạnh hộ chiếu của các nền kinh tế lớn năm 2025

Sức mạnh hộ chiếu của các nền kinh tế lớn năm 2025

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: