Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng 25/6, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nội quy Kỳ họp Quốc hội ban hành kèm theo Nghị quyết số 71/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội. 

Trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý trình Quốc hội thông qua dự thảo Nghị quyết.

Về chương trình kỳ họp Quốc hội, ông Lê Quang Tùng cho biết có ý kiến đề nghị cân nhắc làm rõ tiêu chí và nội dung được ưu tiên khi xây dựng chương trình kỳ họp để tránh áp đặt chủ quan, bảo đảm sự cân đối giữa nội dung thảo luận với nội dung tiếp thu, giải trình.

Có ý kiến đề nghị sửa quy định về bố trí chương trình kỳ họp đảm bảo phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo đó, các dự án luật được xem xét, thông qua tại một kỳ họp nên ưu tiên bố trí thảo luận từ đầu kỳ họp, để bảo đảm thời gian cho giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và thông qua vào cuối kỳ họp.

Ý kiến khác đề nghị tiếp tục rà soát, tránh quy định quá chi tiết dẫn đến việc phải điều chỉnh nhiều lần, bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, đồng bộ, kịp thời, linh hoạt.

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng việc xây dựng dự kiến chương trình kỳ họp Quốc hội luôn được Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng trên cơ sở tổng hợp nhiều yếu tố, trong đó bao gồm:

(i) Bảo đảm đủ thời gian để đại biểu Quốc hội nghiên cứu, thảo luận sâu các nội dung; (ii) Phù hợp với tiến độ chuẩn bị hồ sơ của các cơ quan trình; (iii) Tuân thủ đầy đủ quy trình, thủ tục pháp luật quy định, đặc biệt là Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Tuy nhiên, trên thực tế, số lượng, tính chất, mức độ chuẩn bị của các nội dung trình tại mỗi kỳ họp không giống nhau. Do đó, việc xây dựng chương trình kỳ họp cần được thiết kế một cách khoa học, linh hoạt, có tính đến đặc thù của từng kỳ họp cụ thể.

Trên cơ sở rà soát các quy định mới tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữ quy định như trong dự thảo, theo hướng: Nội quy kỳ họp Quốc hội chỉ xác lập những nguyên tắc cơ bản, có tính ổn định và lâu dài, làm cơ sở để thiết kế chương trình kỳ họp một cách khoa học, hợp lý, khả thi và hiệu quả; không quy định chi tiết các bước sắp xếp chương trình để bảo đảm linh hoạt trong tổ chức thực hiện.

“Trong quá trình triển khai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo việc xây dựng dự kiến chương trình kỳ họp sát với tình hình thực tiễn, bảo đảm hài hòa giữa nội dung thảo luận và nội dung tiếp thu, giải trình; tạo thuận lợi tối đa cho các cơ quan trong việc hoàn thiện hồ sơ dự thảo luật, nghị quyết. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng xem xét, quyết định các nội dung tại kỳ họp Quốc hội”, ông Lê Quang Tùng thông tin.

Về phiên họp toàn thể của Quốc hội, một số ý kiến đề nghị cân nhắc điều chỉnh giảm thời gian thuyết trình về dự án, dự thảo từ 15 phút xuống còn không quá 7 phút, vì như vậy là quá ngắn, không trình bày hết được nội dung chính của dự án, dự thảo. Đại biểu đề nghị có thể giảm từ 15 phút xuống khoảng 10 phút.

Ý kiến khác đề nghị quy định thời gian trình bày từ 7 đến 10 phút, tùy theo mức độ phức tạp của từng dự án luật.

Nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết đã tiếp thu và chỉnh lý lại như sau: “Đại diện cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền thuyết trình về dự án, dự thảo, trình bày báo cáo không quá 10 phút, trừ trường hợp theo quyết định của Quốc hội được ghi trong chương trình kỳ họp Quốc hội”.

Về trình tự Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định những vấn đề lớn, nhiều ý kiến khác nhau, những vấn đề cử tri và Nhân dân đang quan tâm, thì có thể biểu quyết thông qua riêng, trước khi biểu quyết thông qua toàn văn nghị quyết.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, khoản 1 Điều 20 của Nội quy kỳ họp Quốc hội hiện hành đã quy định: “Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề còn ý kiến khác nhau cần trình Quốc hội biểu quyết, trước khi biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo luật, dự thảo nghị quyết...”.

Theo đó, căn cứ vào từng nội dung cụ thể, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ quyết định có thể biểu quyết riêng một số nội dung, trước khi biểu quyết toàn văn nghị quyết.

Về trình tự Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội tại kỳ họp tiếp theo, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định trong trường hợp đề nghị lùi thời điểm thông qua, cơ quan trình phải có văn bản nêu rõ lý do và dự kiến thời hạn hoàn thiện.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy để có cơ sở xem xét trình Quốc hội về việc lùi thời điểm thông qua, thì cơ quan đề xuất cần báo cáo đầy đủ về nguyên nhân, cũng như dự kiến việc tiếp tục thực hiện sau khi Quốc hội cho lùi thời điểm thông qua.

Do đó, không nhất thiết phải bổ sung quy định quá chi tiết về các nội dung này trong dự thảo Nghị quyết.