Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh điều này tại hội thảo "Thực trạng và giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam" do Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành tổ chức ngày 8/8/2025.

ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU LÀ VẤN ĐỀ ĐẶC BIỆT QUAN TRỌNG, QUYẾT ĐỊNH SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Tại hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy nêu rõ, thời gian qua, Đảng, Quốc hội và Chính phủ luôn quan tâm và xác định ứng phó với biến đổi khí hậu là vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, có ảnh hưởng lớn và quyết định sự phát triển bền vững của đất nước. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình phát triển của đất nước, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Bên cạnh những kết quả tích cực, chúng ta vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đó là, nguồn lực dành cho các hoạt động thích ứng và giảm nhẹ phát thải còn hạn chế, năng lực công nghệ chưa đáp ứng được yêu cầu, sự phối hợp liên ngành đôi khi còn chưa thực sự đồng bộ, đặc biệt là nhận thức, hành động của một bộ phận người dân và doanh nghiệp còn chưa thực sự chuyển biến mạnh mẽ. Công tác ứng phó với biến đổi khí hậu ở nước ta còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

“Việc nhận diện các khó khăn, vướng mắc, những nội dung cần tiếp tục được hoàn thiện trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 sẽ góp phần hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp luật về giảm phát thải khí nhà kính, phát triển và vận hành thị trường carbon, thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây cũng chính là các vấn đề nhận được sự quan tâm của cử tri, các doanh nghiệp, Lãnh đạo Quốc hội và các đại biểu Quốc hội”, Chủ nhiệm Ủy ban Lê Quang Huy nhấn mạnh.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, những kết quả quan trọng về hoàn thiện hệ thống pháp luật đã tạo ra hành lang pháp lý để Việt Nam từng bước tham gia vào sân chơi quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính, thị trường carbon, nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế; đồng thời, nâng cao sức chống chịu và khả năng thích ứng biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên quá trình triển khai thực hiện vẫn còn những hạn chế, bất cập, đặt ra yêu cầu nước ta phải tiếp tục đổi mới chính sách, hoàn thiện quy định của pháp luật về ứng phó biến đổi khí hậu để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhất là cơ sở pháp lý cho việc vận hành thị trường carbon và trao đổi tín chỉ carbon, tạo môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút sự tham gia của doanh nghiệp vào quá trình ứng phó biến đổi khí hậu, đặc biệt là khu vực tư nhân.

TẦM NHÌN MỚI, SỨ MỆNH MỚI VÀ THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN MỚI

Phát biểu chỉ đạo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đánh giá cao hội thảo được tổ chức tại TP. Cần Thơ- trung tâm của đồng bằng sông Cửu Long, là vựa lúa lớn nhất của cả nước nhưng cũng đang đối mặt với những tác động nặng nề do biến đổi khí hậu gây ra.

Tận mắt chứng kiến những gì biến đổi khí hậu đang từng ngày, từng giờ gây ra cho vùng đất trù phú của đất nước, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh tầm quan trọng trong nhận thức về tính cấp thiết của việc hành động khẩn trương. Trong đó, thực thi những quy định trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 về giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu có ý nghĩa sống còn đối với sự phát triển bền vững đất nước.

Biến đổi khí hậu không còn là những cảnh báo xa xôi mà đã hiện diện rõ rệt trên từng thửa ruộng, trong mỗi nhà máy, tại các cộng đồng dân cư trên khắp mọi miền đất nước. “Những tài nguyên từng được coi là thế mạnh của đất nước như đất đai, nguồn nước, khí hậu giờ đây đang trở nên hết sức mong manh, dễ tổn thương trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng cực đoan, khó đoán định. Nước biển dâng, bão lũ thất thường và hạn hán kéo dài đang và sẽ tiếp tục đe dọa nghiêm trọng sinh kế của hàng chục triệu người, tác động sâu sắc đến mọi mặt đời sống kinh tế xã hội đất nước”, Phó Chủ tịch Quốc hội phát biểu.

Khủng hoảng kép về môi trường, khí hậu toàn cầu đặt ra yêu cầu cấp bách về việc chuyển đổi mô hình kinh tế tuyến tính, khai thác tài nguyên thiên nhiên sang mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh và kinh tế số.

Phó chủ tịch Quốc hội cho rằng "chúng ta đang trong quá trình chuyển đổi mang tính lịch sử". Vì vậy, các bộ, ngành cần đặt ra tầm nhìn mới, phát huy được sứ mệnh mới và thực hiện chiến lược phát triển mới.

Về sứ mệnh mới, cần dẫn dắt quá trình chuyển đổi, thúc đẩy sự tham gia đầu tư của khối doanh nghiệp vào những lĩnh vực đóng vai trò động lực cho tăng trưởng cao, đồng thời vẫn có thể đáp ứng được yêu cầu về giảm phát thải khí nhà kính, chẳng hạn như phát triển năng lượng tái tạo, nhiên liệu sạch, phát triển công nghệ xanh; cần quy hoạch phát triển kinh tế xã hội dựa vào thế mạnh tự nhiên kết hợp với công nghệ cao, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Về tầm nhìn mới, cần thúc đẩy đầu tư theo xu thế chuyển đổi xanh, phát triển hạ tầng xanh, carbon thấp, có sức chống chịu trước tác động của biến đổi khí hậu cùng với phục hồi hệ sinh thái tự nhiên, phát triển vốn tự nhiên; thúc đẩy đổi mới, sáng tạo; tiến hành cải cách mạnh mẽ mô hình quản trị, đặc biệt cần có cơ chế hỗ trợ để thực hiện các hành động cấp bách về môi trường, khí hậu.

Về chiến lược phát triển mới, cần tăng cường nguồn lực đầu tư cho các mục tiêu phát triển gắn với các cam kết toàn cầu về khí hậu. Trong đó cần triển khai các phương thức huy động tài chính sáng tạo, thúc đẩy các công cụ mới như tài chính hỗn hợp, trao đổi tín chỉ carbon, áp dụng công cụ định giá carbon phù hợp với xu thế chung của toàn cầu trong bối cảnh mới.

"Chỉ có làm được như vậy, chúng ta mới có thể sử dụng tài nguyên hiệu quả, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy các thực hành tiên tiến như kinh tế tuần hoàn và ứng dụng công nghệ cao, phát triển nông nghiệp thông minh, phát thải carbon thấp", Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.