Điều này là do để đáp ứng nhu cầu phát triển của trí tuệ nhân tạo, các chính quyền địa phương và doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc đang đổ hàng tỷ USD đầu tư vào cơ sở hạ tầng tính toán. Do đó, các công ty phần cứng AI đã trở thành tâm điểm trên thị trường chứng khoán nội địa. 

Theo South China Morning Post, sự chuyển dịch này không chỉ phản ánh chiến lược tự chủ công nghệ của Bắc Kinh mà còn đánh dấu sự giảm dần phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, đặc biệt là Mỹ, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị kéo dài.

TRUNG QUỐC CÔNG BỐ KẾ HOẠCH NÂNG CAO NĂNG LỰC TÍNH TOÁN AI QUỐC GIA THÊM 40% TRONG NĂM 2025

Chỉ số AI Computing Power Concept do nhà cung cấp dữ liệu tài chính Trung Quốc Wind biên soạn đã đạt mức cao kỷ lục vào 25/8. Cụ thể, chỉ số này, bao gồm 54 cổ phiếu thành phần từ các công ty liên quan đến phần cứng AI, đã tăng vọt 166% trong vòng 52 tuần – một con số khiến giới đầu tư phải kinh ngạc. 

Động lực chính đằng sau sự bùng nổ này đến từ thông báo của DeepSeek, một trong những công ty AI hàng đầu Trung Quốc, vào tuần trước. DeepSeek tiết lộ họ đã điều chỉnh định dạng dữ liệu để hỗ trợ tốt hơn các chip AI nội địa, mở ra cơ hội lớn cho các nhà sản xuất địa phương thay thế sản phẩm nhập khẩu. 

Đồng thời, tại Hội nghị Năng lực Tính toán Trung Quốc – sự kiện thường niên quy tụ các lãnh đạo ngành công nghệ – kết thúc tuần qua, chính phủ Trung Quốc đã công bố kế hoạch nâng cao năng lực tính toán AI quốc gia thêm 40% trong năm 2025. Đây là một phần của chiến lược quốc gia nhằm xây dựng nền tảng AI vững mạnh, hỗ trợ cho mục tiêu trở thành siêu cường công nghệ vào năm 2030 theo kế hoạch "Made in China 2025" được mở rộng.

CÁC NHÀ CUNG CẤP NỘI ĐỊA HƯỞNG LỢI

Trong bối cảnh Bắc Kinh đang đẩy mạnh chính sách tự cường công nghệ và an ninh mạng, các đơn hàng khổng lồ cho hạ tầng AI dự kiến sẽ ưu tiên đổ về các nhà cung cấp nội địa. Điều này đã biến các công ty sản xuất phần cứng AI thành những "ngôi sao" sáng trên sàn chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến. 

Cambricon Technologies, một trong những tên tuổi dẫn đầu, đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng vọt trong vòng 12 tháng qua. Thành lập năm 2016, Cambricon chuyên sản xuất chip xử lý AI dựa trên kiến trúc neural processing unit (NPU). Công ty này được xem là đối thủ tiềm năng của Nvidia. Với các sản phẩm như dòng chip MLU (Machine Learning Unit), Cambricon đã cung cấp cho nhiều trung tâm dữ liệu lớn ở Trung Quốc, giúp giảm chi phí và tăng hiệu suất tính toán.

Giá cổ phiếu của Envicool, nhà sản xuất hệ thống làm mát cho trung tâm dữ liệu, đã tăng 322,5% trong năm qua, nhờ nhu cầu bùng nổ từ các dự án xây dựng data center quy mô lớn. Là một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng AI, hệ thống làm mát của Envicool giúp giảm tiêu thụ năng lượng – một vấn đề nóng ở Trung Quốc, nơi các trung tâm dữ liệu tiêu tốn hàng tỷ kilowatt giờ điện mỗi năm.

Những "người thắng cuộc" khác trong cơn sốt này bao gồm Hygon Information Technology, với mức tăng 181% nhờ các chip CPU và GPU nội địa dựa trên kiến trúc x86, và Dawning Information Industry (Sugon), nhà sản xuất siêu máy tính hàng đầu Trung Quốc, tăng 155%. 

Những con số tăng trưởng này không chỉ phản ánh niềm tin của nhà đầu tư mà còn cho thấy sức hút của ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc, vốn đã đầu tư hàng trăm tỷ USD vào nghiên cứu và phát triển (R&D) trong thập kỷ qua.

Sự bứt phá của ngành công nghiệp này diễn ra song song với nỗ lực xây dựng hạ tầng tính toán quốc gia của Trung Quốc. Hiện nay, mạng lưới siêu máy tính toàn quốc bao gồm hơn 30 trung tâm lớn, phân bố từ Bắc Kinh đến Quảng Đông, phục vụ cho hơn 648.000 khách hàng từ các doanh nghiệp nhà nước đến startup công nghệ. 

Những trung tâm này không chỉ hỗ trợ nghiên cứu khoa học mà còn là nền tảng cho các ứng dụng AI thực tế như nhận diện khuôn mặt, xe tự lái và y tế thông minh. Không dừng lại ở khu vực công, các tập đoàn tư nhân khổng lồ cũng đang đầu tư mạnh mẽ để bắt kịp cơn sốt AI.

Huawei Technologies, dù bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm vận của Mỹ, vẫn khẳng định vị thế với hợp đồng ký kết vào tháng 6 năm nay cùng China Mobile – nhà mạng viễn thông quốc doanh lớn nhất Trung Quốc. Huawei sẽ cung cấp thiết bị chuyển mạch cho các trung tâm dữ liệu mới trong hai năm tới, giúp nâng cao tốc độ xử lý dữ liệu. 

ByteDance, chủ sở hữu ứng dụng TikTok và là startup có giá trị cao nhất Trung Quốc (ước tính hơn 200 tỷ USD), dự kiến tăng gấp đôi chi tiêu vốn trong năm 2025 lên 160 tỷ nhân dân tệ (khoảng 22 tỷ USD). Theo báo cáo từ Zheshang Securities, khoảng 90 tỷ nhân dân tệ sẽ dành riêng cho tính toán AI, bao gồm xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn tương tự ChatGPT. 

TRUNG QUỐC ĐANG XÂY DỰNG CÁC TRUNG TÂM DỮ LIỆU MỚI 

Trước đây, sự mở rộng hạ tầng AI ở Trung Quốc chủ yếu dựa vào phần cứng nhập khẩu, đặc biệt từ Nvidia. Theo ông Zhou Zhengang, Phó Chủ tịch IDC Trung Quốc, Nvidia chiếm ít nhất 85% thị phần card tăng tốc AI tại các trung tâm dữ liệu Trung Quốc trong năm 2022 và 2023. 

Tuy nhiên, với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu ngày càng chặt chẽ từ Mỹ – bao gồm lệnh cấm bán chip cao cấp như H100 và A100 – thị phần của Nvidia đã giảm mạnh xuống còn 65% vào năm ngoái.

Ông Zhou dự đoán rằng các nhà sản xuất card tăng tốc AI nội địa sẽ chiếm hơn 40% lượng hàng xuất xưởng trong nửa đầu năm 2025, và chỉ trong thời gian ngắn, họ sẽ trở thành dòng chính với hơn 50% thị phần. Sự chuyển dịch này là kết quả trực tiếp của chiến lược tự cường công nghệ, được thúc đẩy bởi Quỹ Đầu tư Ngành Công nghiệp Tích hợp Mạch Quốc gia (Big Fund) với vốn đầu tư lên đến 300 tỷ nhân dân tệ.

Để hỗ trợ cho "siêu chu kỳ" này, Trung Quốc đang xây dựng các trung tâm dữ liệu mới tại những khu vực giàu nguồn năng lượng tái tạo như Nội Mông và Quý Châu.

Ví dụ, tỉnh Quý Châu đã trở thành "thủ phủ data center" với hơn 20 trung tâm lớn, tận dụng khí hậu mát mẻ để giảm chi phí làm mát. Tuy nhiên, ngành công nghiệp vẫn đối mặt với không ít thách thức. Khoảng cách công nghệ so với Mỹ vẫn còn lớn, đặc biệt trong lĩnh vực lithography (in khắc bán dẫn) – nơi ASML của Hà Lan thống trị.

Ngoài ra, thiếu hụt nhân lực chuyên môn cao là vấn đề nan giải; Trung Quốc cần đào tạo hàng triệu kỹ sư AI trong thập kỷ tới. Các rủi ro địa chính trị, như căng thẳng Mỹ-Trung, cũng có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng.