Trang trại Hoa viên nằm len lỏi qua gần chục ngách đồi sỏi đá, nhỏ hẹp tại thôn Dục (Thạch Thất, Hà Nội), có nhiều lợi thế cho việc trồng các loại rau hữu cơ mang lại hiệu quả kinh tế cao. Sản phẩm rau của trang trại Hoa Viên đạt tiêu chuẩn hữu cơ nghiêm ngặt nhất của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA). Đây cũng chính là nơi trồng rau hữu cơ thuộc hàng lớn nhất Hà Nội. 

ĐÁP ỨNG NHU CẦU CỦA THỊ TRƯỜNG 

Trang trại Hoa viên được chia thành 2 khu chính: 1 khu diện tích 60ha tại xã Yên Bình và 1 khu 50ha tại xã Yên Trung. Tại đây có rất nhiều loại rau trồng theo phương pháp hữu cơ mang lại hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt được các hệ thống siêu thị lựa chọn cung cấp cho người dân khắp Thủ đô.

Bà Trương Kim Hoa, Giám đốc Công ty TNHH khai thác tiềm năng sinh thái Hòa Lạc, cho biết: "Cơ duyên đưa tôi đến với nông nghiệp hữu cơ là lý do sức khỏe. Cơ thể tôi vốn có nhiều bệnh, thể trạng ốm yếu nên cần sử dụng những loại thực phẩm chất lượng. Vì thế tôi đã tự trồng các loại rau củ quả sạch để tiêu dùng. Nhận thấy nhu cầu thị trường về sử dụng rau sạch có thể giúp phát triển kinh tế, tôi đã từng bước mở rộng diện tích cũng như quy mô để trồng đa dạng các loại rau hữu cơ nhằm phục vụ những thực khách có nhu cầu và quan điểm giống mình".

Để trồng rau hữu cơ, bà Hoa đã cho cải tạo khu đồi dốc thành các nấc ruộng bậc thang, đầu tư hệ thống tưới phun mưa tự động giăng mắc khắp các triền đồi. Điểm nổi bật của mô hình trồng rau hữu cơ là trồng xen canh các tầng, các lớp và luân canh liên tục. Vì thế rau ở trang trại được thu hoạch quanh năm, đủ sức cung cấp cho hầu hết tất cả các tỉnh phía Bắc.

Dạo bước một vòng, chúng tôi có thể thấy tại trang trại của bà Kim Hoa bạt ngàn các loại rau rừng và rau bản địa như: ngót rừng (rau sắng), bò khai (dạ hến), rau mỏ, sau sau, dền chua, dền đỏ, rau dớn, măng rừng, sung nếp, hoa và củ chuối rừng... Thêm vào đó trang trại còn có các loại rau ăn quen thuộc hàng ngày như rau muống, rau cải các loại, lang ngọt, mướp hương, su su, ngọn bí, rau dền, rau ngót, các loại rau thơm (húng quế, mùi tàu, kinh giới, tía tô,…). Tổng cộng tại đây trồng xấp xỉ 100 loại rau củ quả hữu cơ. Ngoài ra, trang trại còn phát triển trồng thêm các loại rau thảo dược như: bồ công anh, dạ cổ lan, đinh lăng, kim ngân hoa…

Quản lý trang trại hữu cơ Hoa Viên, chị Đinh Thị Xuân, chia sẻ:"Tất cả các công đoạn sản xuất từ làm cỏ, bắt sâu, chăm bón trang trại đều được công nhân thực hiện thủ công bằng tay. Chim sâu, cóc, thằn lằn, kỳ nhông, ong ký sinh, kiến ba khoang… là các loại thiên địch giúp trừ sâu, rầy, côn trùng. Đặc biệt, chúng tôi thực hiện tiêu chí 5 không: Không thuốc trừ sâu hóa học, không thuốc diệt cỏ, không phân bón hóa học, không chất biến đổi gen và không chất kích thích sinh trưởng".

Theo chị Xuân, trang trại Hoa Viên tự ủ phân, chủ yếu là phân trùn quế (giun quế) đã ủ hoai mục và phân vi sinh trích ly từ lên men đậu tương. Phân trùn quế được gọi là "kim cương đen của nông nghiệp". Đất được bón các loại phân này sẽ cho ra sản phẩm thơm ngon và mùa sau lại tốt hơn mùa trước.

LỢI ÍCH VỀ SỨC KHOẺ VÀ KINH TẾ

Có thể nói, thủ đô Hà Nội đang cần có một vựa rau trù phú cả 4 mùa để phục vụ nhu cầu sử dụng thực phẩm sạch cho hàng triệu người tiêu dùng. Rau hữu cơ mặc dù có giá thành cao hơn, nhưng mang lại lợi ích sức khoẻ nên được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng. Sử dụng rau hữu cơ sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc các căn bệnh nguy hiểm về tim mạch, ung thư hay huyết áp. Vì trong các loại rau sạch này chứa rất nhiều chất chống oxy hóa, giàu vitamin hơn bất kỳ loại rau thông thường nào.

Rau hữu cơ không chứa các sinh vật biến đổi gen, các chất hóa học - các chất rất độc hại đối với cơ thể con người, nguyên nhân gây ra các căn bệnh nguy hiểm, đồng thời cũng hủy hoại môi trường, đồng thời giàu vitamin và chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, rau hữu cơ được sản xuất theo quy trình hữu cơ chặt chẽ nên quá trình gieo trồng không gây ô nhiễm môi trường, bảo vệ nguồn nước, nguồn đất và sự đa dạng sinh học nơi trồng trọt. 

Tại trang trại Hoa Viên, chất lượng rau xanh luôn thơm ngon, ngọt hơn các nơi khác. Bà Kim Hoa nói rằng bản thân đã bỏ chi phí đầu vào rất lớn để làm rau hữu cơ, mới đầu phải bù lỗ. Nhưng lợi thế của trang trại là cách xa khu dân cư, nằm ngay sau rừng quốc gia Ba Vì nên khí hậu thuận lợi. Nguồn đất sạch chưa qua canh tác hóa học, nguồn nước sạch tinh khiết, còn nguyên khoáng, không bị nhiễm độc, nhiễm kim loại nặng… Trang trại đã có những loại rau giá lên tới 120.000 đồng/kg song vẫn bán rất chạy.  

Cũng theo bà Kim Hoa, giá sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam thường cao hơn thực phẩm thường nhiều lần nhưng chất lượng chưa tương xứng nên chưa xây dựng được lòng tin của người dân. Gần đây, sự việc rau không rõ nguồn gốc gắn mác VietGAP càng khiến người tiêu dùng lo ngại về sản phẩm gắn mác hữu cơ. Do tại Việt Nam hiện nay chưa có quy định về công bố thực phẩm organic nên các nhà sản xuất phải tự đưa sản phẩm làm các xét nghiệm theo các tiêu chí quốc tế.

Không thể phân biệt thực phẩm hữu cơ bằng mắt thường, vì thế muốn biết sản phẩm có phải là hữu cơ hay không thì phải xem nhãn hiệu bao bì. Nhà sản xuất cần chứng minh bằng các xét nghiệm ví dụ như xét nghiệm trên 580 loại hóa chất bảo vệ thực vật, 18 - 20 chỉ số hóa học (dư lượng chất thải...). Chẳng hạn, rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP có nghĩa là thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam. Do đó, việc chứng nhận organic là hết sức quan trọng. Sản phẩm không được các chứng nhận này thì không được công bố là organic.