Miền Bắc đang trải qua đợt nắng nóng diện rộng, nhiệt độ nhiều nơi xấp xỉ ngưỡng 40 độ C. Tại Hà Nội ngày 4/8, 4 trên 5 trạm ghi nhận mức nhiệt trên 39 độ C. Các trạm ghi nhận mức nhiệt trên 39 độ C còn có Nho Quan, Phủ Lý (Ninh Bình); Lạc Sơn, Hòa Bình (Phú Thọ). Đây là mức nhiệt đo trong lều khí tượng, thực tế ngoài trời có thể cao hơn 1 - 3 độ tùy địa hình.

Các bác sĩ cảnh báo trong những đợt nắng nóng cực đoan như thế này, cơ thể cố gắng thích nghi với nhiệt độ cao, tuyến mồ hôi hoạt động hết công suất để giải nhiệt, dẫn đến mất một lượng lớn nước và điện giải. Máu trở nên đặc hơn, độ kết dính tăng cao, gây tăng huyết áp và tạo điều kiện hình thành huyết khối. Đây chính là những yếu tố hàng đầu dẫn đến đột quỵ.

KHÔNG DÙNG THUỐC CHƯA QUA KIỂM ĐỊNH

Sau khi có các trường hợp người trẻ, người nổi tiếng, tử vong vì đột quỵ, thị trường "thuốc Đông y chống đột quỵ” lại ngay lập tức trở nên sôi động, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng. 

Trên nền tảng TikTok, một sản phẩm đang được quảng cáo rầm rộ là thuốc chống đột quỵ dạng nước. Người bán mô tả: “Dạng nước dễ hấp thụ, uống là có tác dụng ngay sau 15 - 20 phút, rất tiện cho người lớn tuổi, người đang tai biến”. Sản phẩm được tuyên bố có nguồn gốc tại Hàn Quốc, “chiết xuất từ dược liệu quý, không gây tác dụng phụ, ổn định huyết áp, ngừa đột quỵ, tai biến...”

Tương tự, nhiều trang facebook cá nhân và hội nhóm cũng đang rao bán các loại sản phẩm được quảng cáo về công dụng phòng và hỗ trợ điều trị đột quỵ. Những lời quảng cáo luôn đi kèm hình ảnh hộp thuốc, lọ thuốc bắt mắt với nhãn mác toàn tiếng Hàn, tiếng Trung kèm cam kết: “hàng công ty”, “tem phụ QR đầy đủ”, “có hóa đơn”, “hiệu quả nhanh chỉ sau 15 phút uống”…

Chẳng hạn, một tài khoản facebook có tên H.C đăng bài giới thiệu sản phẩm “An cung ngưu hoàng hoàn hộp gỗ Hàn Quốc loại 60 viên” kèm lời quảng cáo: “Hỗ trợ phòng ngừa đột quỵ, điều trị di chứng tai biến mạch máu não, thiểu năng tuần hoàn não, suy giảm trí nhớ, rối loạn tiền đình”. Giá bán được người này đưa ra là 790.000 đồng/hộp, kèm hình ảnh sản phẩm được đóng hộp sang trọng, có tem kiểm định.

Điểm chung của các lời chào mời này là đánh trúng tâm lý lo lắng của người dân sau các trường hợp đột tử khi tuổi còn rất trẻ. Tuy nhiên, theo cảnh báo từ các bác sĩ và chuyên gia y tế, việc tự ý sử dụng các loại sản phẩm phòng ngừa đột quỵ mà không qua thăm khám, chẩn đoán và hướng dẫn của thầy thuốc là vô cùng nguy hiểm.

Phó giáo sư, tiến sĩ Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết đột quỵ có 2 nguyên nhân chính là tắc mạch máu (thiếu máu não) và vỡ mạch máu (xuất huyết não). Trong khi đó, An cung ngưu hoàng hoàn chứa thành phần chống đông máu. Nếu bệnh nhân bị xuất huyết não mà dùng loại thuốc này thì sẽ làm tình trạng nặng hơn, tăng nguy cơ tử vong.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 thời gian qua đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân nhập viện vì đột quỵ, trong đó có trường hợp tự ý dùng An cung ngưu hoàng hoàn khiến bệnh nặng hơn. Bác sĩ Phạm Duy Hoàng, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khuyến cáo: “Mặc dù đã cảnh báo trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng tôi vẫn gặp rất nhiều trường hợp tự uống An cung ngưu hoàng hoàn mà không có chỉ định của thầy thuốc”.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo, người dân không nên tin vào mã QR hay bao bì đẹp đẽ, sắc nét như chỉ dấu cho sự an toàn. Mã QR có thể dễ dàng làm giả, website có thể bị “nhái” để tạo cảm giác chính hãng. Điều quan trọng vẫn là sử dụng sản phẩm đã được kiểm nghiệm, có chứng nhận rõ ràng từ cơ quan y tế có thẩm quyền.

KHÔNG CHÍCH MÀU NGÓN TAY THEO “LỜI ĐỒN”

Mới đây, một nam bệnh nhân 52 tuổi rơi vào nguy kịch sau khi vợ dùng kim rạch các đầu ngón tay nặn máu để chữa đột quỵ theo "lời khuyên" từ mạng xã hội. Sự việc xảy ra hôm 1/8, khi người bệnh đang dùng bữa tại nhà, bỗng cảm thấy ù tai, choáng váng và nôn ói. Nhận thấy chồng có dấu hiệu đột quỵ, người vợ đã dùng kim khâu chích vào các đầu ngón tay của bạn đời và bóp cho chảy máu nhưng tình trạng không cải thiện.

Vài tiếng sau, khi vào Khoa Cấp cứu của Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, người bệnh đã nói đớ, liệt 1/2 người bên phải. Song song quá trình tiêm thuốc, bệnh nhân được chụp CTA để đánh giá tình trạng mạch máu não, kết quả phát hiện tắc nghẽn ở động mạch thân nền - một mạch máu lớn trong não...

Thực tế, cách chữa đột quỵ bằng cách chích máu ở đầu ngón tay và dái tai chưa được kiểm chứng. Thậm chí, các bài viết còn khuyến cáo rằng phải chờ cho đến khi nạn nhân trở lại trạng thái bình thường, không có một triệu chứng bất thường nào nữa thì mới chở nạn nhân vào bệnh viện. Vì khi xe chạy bị xóc, sẽ làm cho các mạch máu não của bệnh nhân bị vỡ?!

Liên quan đến vấn đề này, Ths.BS Đoàn Dư Mạnh, Thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, khẳng định những thông tin trên là vô căn cứ, không có cơ sở khoa học. Theo bác sĩ Mạnh, đột quỵ là tình trạng cấp cứu tối khẩn cấp, trong đó thời gian chính là yếu tố quyết định sự sống còn. Việc làm theo “phương pháp cây kim” không chỉ vô dụng mà còn đánh mất "giờ vàng" điều trị của người bệnh.

PGS. BS. Nguyễn Huy Thắng, Chủ tịch hội Đột quỵ TP.HCM, Phó chủ tịch hội Đột quỵ Việt Nam, tư vấn: "Hầu hết các tình huống đột quỵ hay đột tử đều xảy ra trên bệnh nhân đã có sẵn bệnh lý nền, nhưng không được phát hiện, hoặc không được kiểm soát tốt. Do vậy, việc kiểm soát tốt các bệnh lý nền (tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu), duy trì cân nặng hợp lý và lối sống lành mạnh là cần thiết cho mọi người".

Tại Hội nghị Liên minh Đột quỵ Toàn cầu năm 2025 vừa diễn ra, GS.TS.Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết, đột quỵ hiện là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Tỷ lệ hiện mắc lên đến 1.541 trên 100.000 dân, thuộc nhóm cao nhất khu vực Đông Nam Á.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết, Bộ đang tập trung xây dựng và triển khai Chương trình Quốc gia về đột quỵ, nhằm giảm tỷ lệ mắc, giảm tỷ lệ tử vong và giảm tỷ lệ tàn phế do đột quỵ gây ra.