Vì sao cam kết không truy thu nhưng hộ kinh doanh vẫn phải nộp thêm thuế?

Phương Linh

21/08/2025, 12:46

Tại tọa đàm “Tháo gỡ vướng mắc hóa đơn điện tử hướng tới 2 triệu doanh nghiệp” tổ chức ngày 20/8, nhiều hộ kinh doanh phản ánh dù ngành thuế khẳng định không truy thu nhưng họ vẫn bị truy thu thuế từ những năm trước, mỗi hộ phải nộp thêm hơn 1 tỷ đồng…

Toàn cảnh buổi toạ đàm
Toàn cảnh buổi toạ đàm

Ngày 20/8/2025, Báo Pháp luật TP. Hồ Chí Minh tổ chức tọa đàm “Tháo gỡ vướng mắc hóa đơn điện tử, hướng tới 2 triệu doanh nghiệp”, với sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia thuế - pháp lý, nhà cung cấp giải pháp công nghệ và các doanh nghiệp, tiểu thương trên địa bàn.

Sau gần 3 tháng áp dụng hóa đơn điện tử nhưng thực tế cho thấy hộ kinh doanh vẫn đang gặp không ít khó khăn trong quá trình chuyển đổi, không chỉ về kỹ thuật mà còn vướng mắc tâm lý. Các hộ kinh doanh lo ngại chi phí đầu tư ban đầu, sự bỡ ngỡ với công nghệ và đặc biệt là khi minh bạch dữ liệu có thể dẫn đến bị soi xét hay truy thu thuế.

Tại tọa đàm, luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty Luật Minh Đăng Quang, cho biết khó khăn lớn nhất của hộ kinh doanh không nằm ở nghiệp vụ mà là rào cản tâm lý, đặc biệt là nỗi lo bị truy thu thuế. Nhiều hộ kinh doanh phản ánh khi áp dụng hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đã bị truy thu thuế từ những năm trước, dẫn đến mỗi hộ phải nộp thêm hơn 1 tỷ đồng, ông nói.

“Thực tế ghi nhận 200 hộ kinh doanh thực hiện khai báo lại vì doanh thu tăng trên 50%, nhưng sau đó lại bị rà soát và truy thu thuế từ năm 2022 với số tiền lên đến hơn 1 tỷ đồng. Tuy nhiên điều này đang tạo một mâu thuẫn lớn, bởi lẽ lãnh đạo ngành thuế đã từng khẳng định không có chủ trương truy thu thuế, song tình trạng này vẫn tái diễn tại TP.Hồ Chí Minh”.
Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang

Từ thực tế đó, luật sư Trần Xoa cho rằng chính sách cần xây dựng thiết thực hơn. Thay vì chỉ tổ chức tập huấn tập trung, cơ quan chức năng nên xây dựng các video hướng dẫn ngắn, dễ hiểu, đồng thời phối hợp với đại lý thuế, công ty kiểm toán và các tổ chức đoàn thể để phổ biến kiến thức, giúp hộ kinh doanh giảm bớt lo lắng và củng cố niềm tin.

Phản hồi về vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng Thuế TP.Hồ Chí Minh, cho biết thời gian qua ngành thuế chỉ truy thu một số cá nhân, hộ kinh doanh có thêm hoạt động kinh doanh khác ngoài địa bàn cố định mà chưa kê khai đầy đủ. Do vậy, với các trường hợp bị truy thu, cần xem xét cụ thể hộ kinh doanh đó là hộ khoán hay hộ kê khai, quy mô, ngành nghề, phương thức kinh doanh có thay đổi không.

Liên quan đến truy thu thuế hộ kinh doanh, ông Nguyễn Văn Được, Trưởng ban Chính sách, Hội Tư vấn và Đại lý Thuế TP.Hồ Chí Minh, cũng kiến nghị không nên hồi tố khi truy thu thuế đối với hộ kinh doanh khi chuyển từ khoán sang kê khai.

Cũng tại khuôn khổ buổi tọa đàm, Phó trưởng Thuế TP. Hồ Chí Minh cho biết tính đến cuối tháng 7/2025, đơn vị quản lý tổng cộng 349.255 hộ và cá nhân kinh doanh, trong đó có 266.089 hộ phải nộp thuế.

Như vậy, khu vực này đã đóng góp vào ngân sách nhà nước 8.269 tỷ đồng trong năm 2024 và 6.248 tỷ đồng trong 7 tháng đầu năm 2025. Con số này tăng 24% so với cùng kỳ năm 2024.

Tuy nhiên, cơ cấu phương thức nộp thuế hiện nay lại đặt ra thách thức lớn cho công tác quản lý sắp tới. Hiện chỉ có 17.290 hộ đang nộp thuế theo phương pháp kê khai, chỉ chiếm 6,5%. Trong khi đó, có đến 248.799 hộ đang nộp thuế theo phương pháp khoán, chiếm tỷ lệ áp đảo 93,5%. Đáng chú ý, trong nhóm hộ khoán này, ghi nhận có 18.509 hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên.

Theo Phó trưởng Thuế TP. Hồ Chí Minh, việc áp dụng công nghệ đã có nhiều tín hiệu tích cực trong giai đoạn đầu triển khai. Cụ thể, 100% hộ kê khai đã nộp hồ sơ khai thuế thông qua phương thức điện tử và tỷ lệ nộp thuế điện tử chung đạt 80%, trong đó qua hệ thống etax Mobile đạt 70%. Đồng thời, 21.319 hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Trước yêu cầu chuyển đổi toàn bộ gần 250.000 hộ khoán sang kê khai từ năm 2026, ông Dũng cho biết ngành thuế TP. Hồ Chí Minh đã và đang triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ. Điểm nhấn là ký kết với các đơn vị cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử để cam kết hỗ trợ miễn phí cho hộ kinh doanh

Ngoài ra, ngành thuế cũng đẩy mạnh tuyên truyền qua báo chí, mạng xã hội như Zalo, Facebook, YouTube. Đồng thời, cán bộ thuế sẽ phối hợp với nhà cung cấp phần mềm đến tận hộ kinh doanh để để hỗ trợ cài đặt, hướng dẫn sử dụng, kể cả ngoài giờ hành chính, cũng như thiết lập kênh hỗ trợ kỹ thuật “phản ứng nhanh” để xử lý sự cố ngay lập tức, ông Nguyễn Tiến Dũng cho biết.

Đọc thêm

AI tái định hình ngành công nghiệp chip

AI tái định hình ngành công nghiệp chip

Sự thay đổi về thị phần ô tô điện toàn cầu sau hơn 5 năm

Sự thay đổi về thị phần ô tô điện toàn cầu sau hơn 5 năm

[Interactive]: Toàn cảnh kinh tế Việt Nam tháng 7/2025

[Interactive]: Toàn cảnh kinh tế Việt Nam tháng 7/2025

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: