Tại sự kiện Mộc Kết 05, với chủ đề “Kiến trúc sinh thái - Hoà quyện hơi thở của nơi chốn”, ThS.KTS Nguyễn Thu Phong, Phó Chủ tịch Hội KTS Việt Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Kiến trúc Xây dựng Nhà Vui, cho rằng: “Thế giới đang thay đổi nhanh chóng... nhưng vẫn luôn có chỗ đứng vững chắc cho những phong cách sống lấy cảm hứng, gần gũi hài hoà từ thiên nhiên, từ sự yêu thích bảo vệ môi trường sinh thái tự nhiên và nhân văn”.

Theo các chuyên gia, có thể hiểu, kiến trúc xanh, kiến trúc sinh thái là kiến trúc được áp dụng một cách sáng tạo, hiệu quả các giải pháp thiết kế mà khi xây dựng và vận hành cho đến khi loại bỏ đều đáp ứng sự thân thiện với thiên nhiên, môi trường; sử dụng hiệu quả tối ưu năng lượng, tài nguyên, vật liệu; tạo tiện nghi và sức khỏe tốt cho người sử dụng… Nói cách khác, kiến trúc xanh gắn với sinh thái tự nhiên (thiên nhiên, khí hậu, môi trường) và sinh thái nhân văn (con người, văn hóa, xã hội).

CASHEW GARDEN HOUSE

Nhà Vườn Điều là một khu nghỉ dưỡng riêng tư nằm ven Vườn Quốc gia Nam Cát Tiên, Đồng Nai. Khu đất rộng 1.000 m² này đã có 26 cây điều trưởng thành trước khi bắt đầu xây dựng. Ngay từ đầu, yêu cầu quan trọng đã được xác định rõ ràng: bảo tồn tất cả các cây, tránh làm xáo trộn hệ thống rễ và xây dựng sao cho tác động tối thiểu đến cảnh quan hiện hữu.

Quá trình thiết kế Nhà vườn Điều là một hành trình đầy cẩn trọng và tinh tế. Nhóm kiến trúc sư từ G Architects đã thực hiện công tác khảo sát bối cảnh vô cùng kỹ lưỡng, đặc biệt chú trọng đến vị trí và đặc điểm sinh trưởng của từng cây điều. Mặt bằng công trình đã được hiệu chỉnh hơn ba lần để đạt được bố cục tối ưu nhất, vừa bảo toàn cảnh quan tự nhiên, vừa tạo đủ khoảng trống cho kiến trúc phát triển.

Hình khối kiến trúc được kiến tạo một cách linh hoạt, nương theo dáng cây. Các khối mái vạt xéo, tường hồi thay đổi cao độ, và hiên nhà được nâng hạ có chủ đích: hiên phía Đông được nâng nhẹ để đón nắng sớm, trong khi hiên phía Tây thấp hơn, kết hợp với bóng cây để giảm nhiệt vào buổi chiều. Những thay đổi này không chỉ phục vụ yếu tố vi khí hậu mà còn tạo nên các lớp lang kiến trúc tinh tế, mở ra những góc ngồi yên tĩnh, gắn kết chặt chẽ với khu vườn xung quanh.

Một hồ nước được bố trí ngay trung tâm khu đất, không chỉ mang lại cảm giác thanh tĩnh, tươi mát và phản chiếu cảnh quan, mà còn có chức năng cân bằng sinh thái, kết nối các khối chức năng. Một phần công trình được cải tạo từ khung nhà cũ (khu bếp và ăn), kết nối trực tiếp với vườn và hồ nước, tăng tính liên hoàn giữa không gian dưới mái và cảnh quan ngoài trời.

Đặc biệt, nguyên tắc xuyên suốt dự án này là ưu tiên sử dụng nguồn lực địa phương - từ vật liệu đến nhân công. Vật liệu chủ yếu là gỗ cũ, ngói cũ được thu thập từ khu vực lân cận. Kết hợp với tường thô, gạch nền (gạch bông và gạch đinh), cùng với đá mài, tất cả tạo nên một chất cảm mộc mạc, thân thuộc. Sự lựa chọn vật liệu này không chỉ mang đến tính thẩm mỹ tinh tế mà còn khuyến khích người sử dụng cảm nhận sự gần gũi, chân thật của không gian.

Có thể nói, đây không chỉ là một ngôi nhà, mà là một trải nghiệm sống, một bài học về cách chúng ta có thể kiến tạo không gian theo một cách khác, bền vững và ý nghĩa hơn.

OM HOUSE

Có những công trình không bắt đầu từ bản vẽ mà bắt đầu từ một câu chuyện. Gia chủ khi tìm đến với văn phòng kiến trúc AN NAM Architecture chỉ đơn giản là chậm rãi kể về những mong muốn bình dị của mình. Đó là một tổ ấm dành cho hai thế hệ. Nơi đủ rộng cho những kết nối chung nhưng cũng đủ sâu cho những khoảng trời riêng.

Từ những gửi gắm ấy, ý tưởng về OM House dần thành hình với cấu trúc hai khối độc lập gồm nhà chính và nhà vườn, thống nhất trong ngôn ngữ thiết kế đương đại. Hai khối nhà ấy đối thoại qua những không gian mở và dung hoà nhờ khoảng vườn xanh mướt.

Nằm trong không gian đô thị có mật độ xây dựng dày đặc tại Đà Nẵng, OM House cũng là một ví dụ điển hình cho nỗ lực dung hòa giữa kiến trúc và môi trường, giữa riêng tư và cởi mở mà các gia đình và kiến trúc sư đang muốn hướng đến.

OM House có mật độ xây dựng 47%, diện tích đất còn lại nhường chỗ cho hệ thống sân vườn bao quanh khối nhà chính và nhà phụ. Khối nhà chính gồm hai tầng, là trung tâm sinh hoạt của gia đình, còn khối nhà phụ có tính chất nghỉ dưỡng, gồm hai phòng ngủ dành cho khách và một khu bếp mở, kết nối trực tiếp với hiên nhà, hồ bơi cùng khu vườn xanh mát. Không gian ngoài trời được đầu tư chỉn chu với vườn cây ăn quả, hồ cá, vườn rau, tạo nên một hệ sinh thái nhỏ, góp phần điều hòa vi khí hậu và mang đến trải nghiệm sống thư thái cho gia chủ.

Một trong những điểm nhấn nổi bật của OM House là bức tường đá sa thạch xoắn ốc chạy xuyên suốt công trình. Tường không chỉ đóng vai trò là lớp vỏ bao che, ngăn cách không gian sống khỏi những ảnh hưởng trực tiếp của nắng gắt, bụi, tiếng ồn, mà còn định hướng tổ chức không gian bên trong. Các khu vực chức năng được bố trí dọc theo trục tường xoắn, chuyển dần từ khối đóng đến khối mở, mở ra khu vườn phía trong, nơi ranh giới giữa trong và ngoài được làm mờ một cách tinh tế.

Với mặt tiền chính hướng Tây Bắc, căn nhà đối mặt với bức xạ mặt trời mạnh vào buổi trưa và chiều. Để hạn chế ánh nắng, kiến trúc sư đến từ AN NAM Architecture đã sử dụng hệ mái nghiêng kết hợp hiên sâu, giúp giảm bức xạ trực tiếp và tạo nên một lớp đệm nhiệt giữa trong và ngoài nhà.

Tầng 1 của khối nhà chính được thiết kế theo hình chữ Z, gồm phòng khách, bếp và góc đọc sách, tất cả tạo thành một không gian mở liên hoàn, kết nối chéo giữa vườn trước và vườn sau, từ đó hình thành dòng đối lưu không khí hiệu quả và đón gió mát tự nhiên từ hướng Đông Nam.

OM House sử dụng các loại vật liệu địa phương và thủ công cao như đá sa thạch, đá bazan, gỗ teak, kết hợp cùng trần bê tông thô... Do đó, vẻ đẹp của OM House nằm ở việc tôn vinh tính nguyên bản, từ sự thô mộc của trần bê tông đến nét kiên định của tường đá và hơi ấm của gỗ tự nhiên… Mỗi vật liệu đều mang trong mình một hơi thở, một câu chuyện riêng, tạo nên một không gian sốngnơi con người và thiên nhiên giao hòa.