Tại hội nghị khoa học với chủ đề "Chuyển mình cùng phẫu thuật nội soi và robot", các bác sĩ tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã trình bày và trao đổi kinh nghiệm về 10 ca lâm sàng phức tạp, được thực hiện thành công tại bệnh viện. Những ca này cho thấy rõ phẫu thuật nội soi và robot là xu thế tất yếu và là tương lai của ngành ngoại khoa.

Bác sĩ Phạm Tiến Quang, khoa Ngoại tiêu hóa, đã trình bày chi tiết về kỹ thuật nội soi cắt trước thắt mạch máu chọn lọc và nạo hạch D3. Ca phẫu thuật được ê kíp của khoa Ngoại tiêu hóa thực hiện trên một bệnh nhân 69 tuổi mắc u đại tràng sigma, di căn hạch.

Ca mổ kéo dài 215 phút, 19 hạch được lấy ra (trong đó có 2 hạch di căn), bệnh nhân chỉ mất 20ml máu và được xuất viện sau 3 ngày. Bác sĩ Tiến Quang nhấn mạnh kỹ thuật này an toàn, đảm bảo máu nuôi miệng nối và không làm tăng biến chứng sau mổ.

Bác sĩ Trần Nhật Hạ, khoa Ngoại gan mật tụy, trình bày về ca phẫu thuật nội soi cắt gan phải để điều trị ung thư biểu mô tế bào gan khổng lồ. Bên cạnh đó là ca phẫu thuật nội soi cắt thực quản tạo hình thực quản bằng ống dạ dày do tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Tuấn Anh, khoa Ngoại Tiêu hóa, trình bày, thu hút sự quan tâm lớn từ các chuyên gia y tế.

Trong khi đó, tại Hội nghị khoa học thường niên năm 2025 cũng tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định, các chủ đề được trình bày trải rộng từ khởi trị sớm tăng huyết áp, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chăm sóc tim mạch... đến tiềm năng thay thế phẫu thuật của TEER và TAVI, phẫu thuật đồng thời van tim và mạch vành, cũng như các trụ cột điều trị suy tim phân suất tống máu bảo tồn.

TS.BS. Giang Minh Nhật, Phó trưởng khoa Hồi sức tim mạch, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết hình ảnh học tim mạch là mảng có nghiên cứu và ứng dụng AI nhiều nhất, trải rộng từ điện tâm đồ (ECG), siêu âm tim, CT tim, MRI tim, đặc điểm lâm sàng, tiên lượng đến việc ra quyết định lâm sàng…

Phân tích của bác sĩ Nhật cho thấy AI trong ECG có thể dự đoán được rung nhĩ, dự báo HFrEF (suy tim có phân suất tống máu giảm) và dự dự báo hẹp van động mạch chủ; AI trong siêu âm tim giúp nhận diện cấu trúc cơ tim, nhận diện mặt cắt siêu âm, đo đạc tự động, AI hỗ trợ báo cáo và chẩn đoán…

“AI trong siêu âm tim sẽ định lượng siêu âm tự động phân suất tống máu thất trái mà không cần đo thể tích bằng thuật toán học máy mô phỏng chuyên gia”, bác sĩ Nhật nói.

AI trong CT tim cũng giúp cải thiện chất lượng hình ảnh, giảm liều xạ; độ lặp lại cao, cải thiện dự báo kết cục; cải thiện chẩn đoán, hỗ trợ nhận định đặc trưng mảng xơ vữa; cải thiện chất lượng hình ảnh; tiết kiệm thời gian, cải thiện dự báo kết cục; đặc biệt cải thiện chính xác chẩn đoán.

“Chụp động mạch vành CT như một “giải pháp tổng thể” để phát hiện mảng bám nguy cơ cao, và bệnh nhân dễ bị tổn thương. Trong đó, nhận diện đặc trưng mảng xơ vữa, và phân tầng nguy cơ”, bác sĩ Nhật cho biết thêm.

Thực tế tại TP.HCM, không chỉ dừng lại ở việc số hóa hồ sơ bệnh án, ngành y tế đã tiên phong trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào chẩn đoán và điều trị. Một ví dụ điển hình là việc triển khai máy X-quang hiện đại tích hợp phần mềm AI tại Trạm y tế xã đảo Thạnh An, huyện Cần Giờ.

Qua hai năm triển khai, Ngân hàng Thế giới - World Bank đánh giá kết quả rất khả quan. Các chuyên gia y tế nhận định việc cung cấp dịch vụ X-quang ngực có hỗ trợ của AI cải thiện sự hài lòng của người bệnh, giảm chi phí liên quan đến dịch vụ X-quang ngực và tăng số người bệnh đến khám chữa bệnh tại trạm y tế xã đảo Thạnh An.

Kế đến là hàng loạt ứng dụng AI tại các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa khác nhau trên địa bàn thành phố đã cho thấy AI đã thật sự tạo thêm nhiều giá trị tích cực. Cụ thể như: Phẫu thuật Robot tại Bệnh viện Bình Dân, ứng dụng Robot trong sinh thiết xương ở các vị trí khó tiếp cận tại Bệnh viện Quân Y 175...

Ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh (X-quang, CT-Scanner, MRI) tại nhiều bệnh viện không chỉ cải tiến đáng kể chất lượng và tốc độ chụp mà còn giúp phát hiện các dấu hiệu bệnh sớm; Ứng dụng AI trong lập kế hoạch xạ trị của Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã mang lại độ chính xác cao và giảm thời gian điều trị (RayStation).

Bệnh viện Hùng Vương ứng dụng AI trong sàng lọc ung thư cổ tử cung (CerviCare AI), Bệnh viện Mắt tầm soát bệnh glôcôm bằng chụp ảnh màu gai thị với ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo (EyeDr), Bệnh viện Nhân dân 115 là đơn vị đầu tiên của cả nước ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo RAPID vào chỉ định can thiệp lấy huyết khối điều trị nhồi máu não cho người bệnh đến sau 6 giờ...

Tương tự, bệnh viện Nguyễn Trãi ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu lớn điện tâm đồ lưu động để tầm soát rung nhĩ, Bệnh viện Nhân dân Gia định ứng dụng AI trong cảnh báo viêm ruột thừa có biến chứng. Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong siêu âm tim và trở thành bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam tiến hành triển khai phương pháp này, bổ sung được 20% số ca suy tim phân suất tống máu bảo tồn từng bị bỏ sót.

Hệ thống bệnh viện tư nhân trên địa bàn cũng đóng góp nhiều ứng dụng kỹ thuật tiên tiến có tích hợp AI, như BV Tâm Anh với phẫu thuật robot AI trong mổ não và tủy sống, nội soi tiêu hóa có AI giúp phát hiện ung thư; BV Gia An ứng dụng AI trong điều trị đột quỵ…

Một điển hình sáng tạo trong việc áp dụng số hóa khác là gần đây, Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tổ chức cho người tham gia hiến máu, hiến tiểu cầu trải nghiệm công nghệ thực tế ảo tích hợp, đem đến cảm giác thư giãn qua những thước phim nhẹ nhàng hay trải nghiệm đi du lịch ảo; qua đó, giúp người tham gia quên đi nỗi sợ kim tiêm, giảm căng thẳng.

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng nhận định, bên cạnh những thành tựu quan trọng trong chuyển đổi số và xây dựng y tế thông minh, TP.HCM vẫn đối mặt với không ít thách thức trong lĩnh vực này. Hạ tầng công nghệ cần được đầu tư và nâng cấp để đảm bảo tính ổn định và bảo mật dữ liệu.

Cùng với đó, đội ngũ nhân lực y tế cần được đào tạo chuyên sâu nhằm sử dụng hiệu quả các công nghệ mới. Bên cạnh đó, việc hoàn thiện chính sách và cơ chế phối hợp giữa các sở, ngành là yếu tố quan trọng để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế.