Ngày 6/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh điều hành áp thuế quan bổ sung 25% lên Ấn Độ nhằm trừng phạt việc nước này mua dầu thô Nga - hành động mà Washington cho là hậu thuẫn nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine. Động thái này đưa tổng mức thuế quan mà ông Trump áp lên Ấn Độ trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông lên 50%.

“Tôi phát hiện thấy Chính phủ Ấn Độ đang trực tiếp hoặc gián tiếp nhập khẩu dầu của Liên bang Nga”, ông Trump viết trong sắc lệnh. “Vì thế, theo quy định của pháp luật hiện hành, hàng hóa Ấn Độ nhập khẩu vào lãnh thổ hải quan Mỹ sẽ bị áp thêm thuế quan 25%”.

Sắc lệnh cho biết mức thuế bổ sung này sẽ có hiệu lực sau 21 ngày kể từ ngày 7/8. Mức thuế quan đối ứng 25% mà ông Trump áp lên Ấn Độ trước đó sẽ có hiệu lực từ ngày 7/8. Tổng mức 50%, thuế quan của Mỹ đối với Ấn Độ thuộc hàng cao nhất trong số các đối tác thương mại của Mỹ.

Đáp lại việc bị Mỹ tăng thuế, Bộ Ngoại giao Ấn Độ tuyên bố rằng nước này “rất lấy làm tiếc khi Mỹ lại quyết định áp thêm thuế quan… đối với những việc mà một số quốc gia khác cũng đang làm vì lợi ích quốc gia của riêng mỗi nước”.

“Chúng tôi đã nêu rõ quan điểm về vấn đề này, bao gồm cả việc nhập khẩu dựa trên các yếu tố thị trường và được thực hiện với mục tiêu chung là đảm bảo an ninh năng lượng cho 1,4 tỷ người dân Ấn Độ. Chúng tôi nhắc lại rằng những hành động này của Mỹ là không công bằng, không chính đáng và phi lý”, tuyên bố viết.

Giới phân tích nhận định, nền kinh tế Ấn Độ có thể hứng chịu tác động hàng tỷ USD vì mức thuế quan 50% của Mỹ, nhưng mức độ ảnh hưởng không lớn.

Mặc dù chỉ có khoảng 20% hàng hóa xuất khẩu của Ấn Độ - tương đương 2% tổng sản phẩm trong nước (GDP) của nước này - được xuất khẩu sang thị trường Mỹ, nhưng một số lĩnh vực nhất định có thể chịu ảnh hưởng đặc biệt lớn.

Ngân hàng UBS ước tính tổng giá trị xuất khẩu của nhóm hàng hóa dễ tổn thương nhất là 8 tỷ USD, bao gồm các mặt hàng đá quý và trang sức, hàng may mặc, dệt may và hóa chất.

Trao đổi với hãng tin CNBC, ông Brian Jacobsen - nhà kinh tế trưởng tại công ty Annex Wealth Management - phát biểu: “Có thể thuế suất bổ sung 25% đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ mang tính biểu tượng hơn là thực chất. Mức thuế này chưa có hiệu lực trong 21 ngày. Đó là một khoảng thời gian đủ rộng để tìm ra một lối thoát”.

Các nhà kinh tế đã dự báo rằng mức thuế đối ứng 25% công bố trước đó có khả năng chỉ gây ra tác động “tiêu cực ở mức không đáng kể” đến tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ, do hoạt động thương mại đa dạng của nước này. Tuy nhiên, một số lĩnh vực của nền kinh tế Ấn Độ có sự phụ thuộc vào thương mại với Mỹ nhiều hơn các lĩnh vực khác.

Nhà kinh tế Tanvee Gupta Jain của UBA nhận định trong một báo cáo: “Về các lĩnh vực bị ảnh hưởng, chúng tôi cho rằng đá quý và trang sức, hàng may mặc, dệt may và các hóa chất khác dễ bị ảnh hưởng hơn bởi thuế quan của Mỹ và có thể nhận được một số biện pháp hỗ trợ có trọng điểm từ Chính phủ”.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư trên cổ phiếu Ấn Độ sẽ tránh được phần lớn tác động của thuế quan. Chiến lược gia Rajat Agarwal của ngân hàng Societe Generale cho biết trong Nifty 50 - chỉ số tham chiếu của thị trường chứng khoán Ấn Độ, chỉ có khoảng 9% công ty niêm yết có tiếp xúc trực tiếp với thị trường với Mỹ, phần lớn tập trung vào dịch vụ công nghệ thông tin (IT). Tuy nhiên, các dịch vụ IT lại không phải là mục tiêu theo thuế quan của Mỹ, vì thuế quan đó chỉ áp lên hàng hóa.

“Tác động của thuế quan đối với cổ phiếu Ấn Độ chủ yếu thông qua việc khiến cho đồng rupee trở nên yếu hơn và sự biến động tiền tệ cao hơn. Điều đã gây áp lực lên dòng vốn nước ngoài trong ngắn hạn”, ông Agarwal nhận xét trong một báo cáo.

Tương tự, các nhà phân tích cho rằng xuất khẩu dược phẩm của Ấn Độ sang Mỹ cũng có khả năng được bảo vệ khỏi thuế quan. Ấn Độ cũng xuất khẩu thép và nhôm sang Mỹ, nhưng các mặt hàng đó bị ông Trump đánh thuế riêng.

Chất bán dẫn và các sản phẩm điện tử phái sinh cũng được miễn thuế quan đối ứng. Apple, công ty có hoạt động sản xuất quy mô lớn ở Ấn Độ, được dự báo sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi thuế quan mà Mỹ áp lên nước này.