Các ngân hàng trung ương gặp khó trong môi trường nhiều bấp bênh
An Huy
11/02/2025, 07:25
Năm nay, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ phải dò đường trong một bối cảnh bấp bênh và khó đoán định hơn nhiều so với năm 2024...
Chủ tịch ECB Christine Lagarde và Chủ tịch Fed Jerome Powell - Ảnh: Bloomberg.
Những động thái lãi suất đầu tiên của các ngân hàng trung ương trên thế giới trong năm 2025 cho thấy năm nay sẽ là năm mà một số ngân hàng trung ương lớn - bao gồm ở cả các nền kinh tế phát triển và đang phát triển - có thể sẽ hành động trái chiều ở một số thời điểm.
Năm 2024, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã có cuộc phối hợp cắt giảm lãi suất lớn nhất trong 15 năm, trong bối cảnh tốc độ lạm phát xuống thang nhanh. Nhưng năm nay, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ phải dò đường trong một bối cảnh bấp bênh và khó đoán định hơn nhiều - theo hãng tin Reuters.
Từ đầu năm đến nay, trong số các ngân hàng trung ương G10, mới có ngân hàng trung của Thụy Điển, eurozone, Anh và Canada là tiếp tục cắt giảm lãi suất, trong khi Nhật Bản - nơi lãi suất hiếm khi tăng - mới có đợt tăng lãi suất thứ ba trong vòng chưa đầy 1 năm.
G10 là nhóm 10 đồng tiền được giao dịch nhiều nhất trên thế giới, gồm yên Nhật, bảng Anh, đôla Canada, krone Nauy, USD, franc Thụy Sỹ, đôla New Zealand, euro, đôla Australia, và krona Thụy Điển.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Trung ương Na Uy (NB) đều “án binh bất động” từ đầu năm tới nay, trong khi các ngân hàng trung ương của Australia, New Zealand và Thụy Sỹ chưa có cuộc họp nào.
Động thái lãi suất mới nhất của nhóm G10 diễn ra và tuần vừa rồi, khi Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm về mức 4,5%.
Tổng số lần điều chỉnh lãi suất (biểu đồ trái) và tổng lượng điều chỉnh lãi suất (biểu đồ phải) mỗi tháng của các ngân hàng trung ương nhóm G10 gồm Mỹ, Anh, Australia, Na Uy, New Zealand, eurozone, Canada, Thụy Điển, Thụy Sỹ và Nhật Bản. (1 điểm phần trăm = 100 điểm cơ bản) - Nguồn: LGSE/Reuters.
Các nhà hoạch định chính sách tiền tệ đối mặt với một bối cảnh khó lường khi Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi động nhiệm kỳ cầm quyền thứ hai bằng một loạt thay đổi lớn, gồm thuế quan mới áp lên hàng hóa nhập khẩu, kế hoạch đảo ngược chủ nghĩa đa phương cùng các quy chế giám sát.
Ngân hàng Trung ương Canada (BOC) đã lên cảnh báo về những mối nguy hiểm đối với nền kinh tế nước này từ các chính sách của ông Trump. Ngay cả Fed cũng muốn chờ cho tới khi Nhà Trắng đưa ra những chính sách cụ thể và xác định ảnh hưởng tiềm tàng của các chính sách đó trước khi có bất kỳ động thái nào về lãi suất.
Trong số 18 nền kinh tế mới nổi mà Reuters khảo sát, có 3 ngân hàng trung ương đã giảm lãi suất và 1 ngân hàng trung ương tăng lãi suất từ đầu năm tới nay. 6 ngân hàng trung ương trong số này chưa họp, và số còn lại đã họp nhưng chưa có động thái gì.
Thổ Nhĩ Kỳ hạ lãi suất thêm 2,5 điểm phần trăm, nhưng lãi suất chính sách của nước này vẫn ở mức cao ngất ngưởng 45%. Nam Phi và Indonesia đều chọn mức giảm lãi suất tối thiểu 0,25 điểm phần trăm.
Trong khi đó, Brazil tăng lãi suất 1 điểm phần trăm lần thứ hai liên tiếp và dự báo sẽ tiếp tục tăng trong cuộc họp tháng 3, dù nước này đang đối mặt lo ngại lớn về nợ nần. Lãi suất tham chiếu của Brazil hiện ở mức 13,25%.
Tổng số lần điều chỉnh lãi suất (biểu đồ trái) và tổng lượng điều chỉnh lãi suất (biểu đồ phải) mỗi tháng của các ngân hàng trung ương nhóm 18 nền kinh tế mới nổi lớn gồm Brazil, Trung Quốc, Indonesia, Ấn Độ, Hàn Quốc, Mexico, Nga, Nam Phi, Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan, Malaysia, Philippines, Israel, Cộng hòa Czech, Hungary, Ba Lan, Columbia, và Chile. (1 điểm phần trăm = 100 điểm cơ bản) - Nguồn: LGSE/Reuters.
Về phần mình, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) “án binh bất động” từ đầu năm đến nay, để dành dư địa cắt giảm lãi suất cho một cuộc chiến thuế quan căng thẳng với Mỹ.
Nhìn chung, giới phân tích cho rằng lựa chọn tốt nhất cho nhiều ngân hàng trung ương ở thời điểm hiện tại là “chờ xem”, bởi việc cắt giảm lãi suất hay tăng lãi suất trong bối cảnh mọi thứ còn thiếu rõ ràng đều có thể dẫn tới những hệ lụy như lạm phát trỗi dậy hay tăng trưởng kinh tế suy yếu.
Đồ thị thông tin dưới đây gồm những cá nhân giàu nhất tại mỗi quốc gia và vùng lãnh thổ, theo số liệu từ tạp chí Forbes tính tới ngày 7/3/2025…
Vì sao thuế quan chưa khiến lạm phát ở Mỹ tăng nóng?
Thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ đã tăng lên mức cao nhất trong gần một thế kỷ, nhưng chưa dẫn tới tình trạng lạm phát tăng vọt ở nước này như lo ngại trước đó...
Hàn Quốc cân nhắc áp dụng tuần làm việc 4 ngày rưỡi
Với đề xuất áp dụng chế độ làm việc kéo dài 4 ngày rưỡi/tuần, nhà chức trách Hàn Quốc sẽ phải giải quyết nhiều vấn đề như duy trì mức lương và khối lượng công việc…
Trung Quốc đột nhiên thờ ơ với chip H20 của Nvdia
Trong một động thái “quay xe” được đánh giá là bất ngờ sau nhiều năm Mỹ hạn chế bán công nghệ cho Trung Quốc, vào tháng 7 vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã cho phép Nvidia tiếp tục bán một loại chip trí tuệ nhân tạo (AI) quan trọng được thiết kế dành riêng cho thị trường Trung Quốc...
Các nước có thỏa thuận thương mại với Mỹ "ngóng" Tổng thống Trump giảm thuế quan
Không chỉ ở Anh, tâm lý thất vọng cũng như thiệt hại về kinh tế đã được ghi nhận tại Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản và Hàn Quốc - đều là các đối tác đã đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: