Chiều 17/6, tại phiên thảo luận tình hình kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã làm rõ nhiều nội dung liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. 

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC LÀ YÊU CẦU CẤP BÁCH

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp thì hơn lúc nào hết, đội ngũ cán bộ, công chức sẽ là nhân tố then chốt quyết định sự thành công của mô hình mới này.

“Vì vậy, việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức không còn là một sự lựa chọn, mà là một yêu cầu rất cấp bách để thực hiện việc chuyển đổi hoàn toàn từ quản lý hành chính, sang quản trị phục vụ nhân dân. Đồng thời, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, đòi hỏi tăng mạnh trách nhiệm, khối lượng công việc rất lớn, yêu cầu nhiệm vụ thì rất cao”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.

Đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là ở cấp xã vì thế cần đa nhiệm, chuyên nghiệp, có năng lực tổng hợp. Đồng thời, xử lý công việc theo tư duy đổi mới kỹ năng công vụ, chuẩn hóa đạo đức, trách nhiệm, năng lực phục vụ, đáp ứng được mong mỏi của nền quản trị quốc gia, cũng như quản trị địa phương, đặc biệt là yêu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Trước những yêu cầu đổi mới đó, Bộ Nội vụ xác định 4 nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện. Thứ nhất, đó là địa phương triển khai đúng chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ có liên quan trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức thực chất và hiệu quả.

Bộ cũng mong muốn các địa phương quan tâm để triển khai thật kịp thời đối với Luật Tổ chức chính quyền địa phương vừa được Quốc hội thông qua, tới đây nữa là Luật Cán bộ, công chức (dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025).

“Đây là những đạo luật quan trọng, cần thiết để đổi mới nền công vụ, cũng như gắn với việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của nền hành chính”, Bộ trưởng cho hay.

Theo đó, sẽ tập trung rà soát toàn diện đội ngũ cán bộ, công chức về năng lực thực thi, nhất là người đứng đầu của cấp ủy, chính quyền cấp tỉnh và cấp xã. Điều này, theo Bộ trưởng là yêu cầu rất cơ bản, mang tính quyết định về chất lượng hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ hai, khẩn trương tổ chức thực hiện đầy đủ các chính sách hiện có để đảm bảo cho việc sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bị tác động bởi việc sắp xếp tổ chức bộ máy, cũng như đơn vị hành chính.

Các chính sách đã được ban hành như Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), Nghị định số 177, Nghị định số 179, và mới đây nhất là Nghị định số 154 của Chính phủ.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh đây là bộ chính sách rất nhân văn, hợp lý, chủ động để giải quyết những vấn đề có liên quan, đáp ứng yêu cầu vừa cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhưng phải giữ chân được người có năng lực.

Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục rà soát để phù hợp, đầy đủ, toàn diện, tổng thể tất cả các chính sách. Một mặt để thực hiện cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, song cũng giải quyết, tạo những điều kiện cho cán bộ, công chức khi ra khỏi khu vực công, vẫn có cơ hội để tiếp tục tham gia vào khu vực tư một cách thuận lợi nhất.

Thứ ba, làm tốt công tác tư tưởng, bởi hiện nay trong một bộ phận cán bộ, công chức vẫn còn tâm tư. “Chúng ta xác định rõ đây là một cuộc cách mạng lớn thì sẽ có sự cống hiến và chấp nhận hy sinh lợi ích cá nhân. Chúng ta cần giải tỏa tâm tư, giữ vững tinh thần để cống hiến cho đất nước. Hơn lúc nào hết, đất nước đang cần chúng ta, hãy làm những gì tốt đẹp nhất vì sự phát triển của đất nước”, Bộ trưởng bày tỏ.

Thứ tư, tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cấp xã. Ngay sau khi Quốc hội thông qua Luật Cán bộ, công chức, Bộ Nội vụ sẽ khẩn trương xây dựng trình Chính phủ ban hành nghị định liên quan đến vấn đề này để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt, chú trọng chăm lo đối với cán bộ, công chức nữ, người dân tộc thiểu số.

“Bên cạnh đó, quan tâm đến xây dựng văn hóa công vụ, lấy hiệu quả phục vụ Nhân dân làm thước đo để đánh giá cán bộ, công chức; lấy tận tụy, liêm chính để đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ trong tình hình mới”, người đứng đầu ngành Nội vụ cho hay.

GIẢI PHÁP ĐỒNG BỘ ĐỂ VẬN HÀNH CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG 2 CẤP

Để đáp ứng được yêu cầu vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh lại mục tiêu, đó là để đổi mới quản trị quốc gia, quản trị địa phương; xây dựng chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Về nhiệm vụ, giải pháp đã và đang thực hiện, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết bao gồm hoàn thiện hệ thống thể chế. Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật có liên quan được sửa đổi trong kỳ họp này, đều liên quan đến việc vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp.

Bên cạnh đó, có một chùm nghị định rất lớn để triển khai liên quan đến tổ chức bộ máy, đến phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.

Vừa qua, Chính phủ cũng đã phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho cả hệ thống chính trị trong việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

“Kết quả bước đầu rất tốt. Vì thế, về hoàn thiện thể chế, trong thời gian tới sẽ tiếp tục bổ sung đầy đủ tất cả các công cụ pháp lý và hành lang chặt chẽ, để có thể tổ chức triển khai một cách thuận lợi. Đến thời điểm này, các địa phương đã rất sẵn sàng”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin.

Nhấn mạnh phân cấp, phân quyền là điều kiện tiên quyết, Bộ trưởng cho biết Quốc hội đã có chỉ đạo rất cụ thể, Chính phủ tập trung rất cao. Vấn đề này, vừa qua đã được triển khai rất đồng bộ và quyết liệt, với tinh thần đó là phân cấp, phân quyền triệt để, đáp ứng được yêu cầu “địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm”.

Các giải pháp khác cũng được tính đến, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ đó là tận dụng và thúc đẩy quản trị số, hiện đại hóa hoạt động điều hành; tăng cường sự tham gia giám sát của người dân; thúc đẩy sự chủ động của các cơ quan, kết hợp đồng hành với các địa phương để giải quyết và xử lý những vấn đề phát sinh khi đi vào vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp.