Đây là một trong những biện pháp mạnh mà phía cơ quan quản lý sẽ triển khai nhằm chấn chỉnh các hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, ngăn chặn các vi phạm quảng cáo tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới như Facebook, YouTube, bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước.

NHIỀU VI PHẠM QUẢNG CÁO TRÊN MẠNG

Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết: theo quy định của Nghị định 70/2021/NĐ-CP, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài phải thông báo thông tin liên hệ với Bộ Thông tin và Truyền thông 15 ngày trước khi bắt đầu đăng ký kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam. Cung cấp giải pháp kỹ thuật để kiểm soát và loại bỏ quảng cáo vi phạm pháp luật Việt Nam.

Nghị định này cũng nhấn mạnh: người quảng cáo, kinh doanh dịch vụ quảng cáo trong nước cũng như nước ngoài (đại lý quảng cáo, Facebook, Google…) không đặt quảng cáo vào các nội dung vi phạm.

Tuy nhiên, nhìn lại một năm thực hiện, qua quá trình kiểm tra giám sát, cơ quan chức năng chỉ đã ra nhiều bất cập hạn chế trong hoạt động này. Theo đó, những người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài chưa nghiêm túc tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam, không thông báo thông tin liên hệ hoặc thông báo không đầy đủ.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, cho biết mặc dù quy định yêu cầu người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài phải thông báo thông tin liên hệ nhưng chỉ có 9 đơn vị thực hiện. Cả 9 doanh nghiệp đều thông báo không có máy chủ đặt tại Việt Nam. Đại diện Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử lưu ý: nếu sau một năm các đơn vị này vẫn chưa đăng ký thông báo, trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ áp dụng biện pháp kỹ thuật để ngừng, không cho hoạt động kinh doanh ở Việt Nam.

Đáng chú ý, tình trạng YouTube, Facebook cho quảng cáo các nội dung vi phạm vẫn còn rất nhiều và chậm trễ trong việc khắc phục xử lý. Mặc dù Bộ Thông tin và Truyền thông đã làm việc nhiều lần với các nền tảng này, tuy có sự chuyển biến nhưng còn rất chậm trong khắc phục xử lý. YouTube, Facebook cho người sử dụng mạng xã hội đăng tải tràn lan nội dung vi phạm pháp luật và bật tính năng kiếm tiền cho phép cài đặt quảng cáo trên các kênh, trang, tài khoản đó.

Về phía nhãn hàng, đại lý quảng cáo vẫn còn chủ quan, chạy theo lợi nhuận, có xu hướng quảng cáo tràn lan trên các trang thương mại điện tử (website, kênh, tài khoản cá nhân) vi phạm. Cùng với đó, các đơn vị này cũng không sử dụng hoặc không cập nhật thường xuyên danh sách loại trừ hiển thị quảng cáo khỏi vị trí vi phạm (Black List).

Qua kiểm tra 6 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam, chỉ có một đơn vị áp dụng cài đặt bộ chặn lọc quảng cáo có nội dung xấu độc do các nền tảng xuyên biên giới cung cấp. Vì vậy, trong thời gian qua, mặc dù cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý nhiều vi phạm về quảng cáo trên mạng nhưng chưa có nhiều chuyển biến.

DOANH NGHIỆP KHÔNG MONG MUỐN NHÃN HÀNG BỊ ĐẶT TRONG NỘI DUNG XẤU ĐỘC, VI PHẠM

Chính những tồn tại bất cập này đã gây ra hệ quả rủi ro với các nhãn hàng, thương hiệu. Quảng cáo của nhãn hàng, thương hiệu Việt bị gắn tràn lan vào nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, sai sự thật; khiêu dâm, trái với thuần phong mỹ tục; giật gân, câu view, vi phạm bản quyền ở rất nhiều video xấu độc trên các nền tảng mạng xã hội như YouTube, Facebook… Đơn cử như nhiều nhãn hàng đã bỏ tiền để quảng cáo trên tài khoản Tiktok Nờ Ô Nô với những nội dung rất nhảm nhí, phản cảm, gây bức xúc dư luận gần đây.

Có nhiều quảng cáo, trong đó có cả những mặt hàng cấm, vẫn xuất hiện tràn lan trên Facebook, YouTube. Khi cơ quan chức năng phát hiện, gửi yêu cầu cụ thể, thì các đơn vị này chỉ gỡ đúng những yêu cầu đó. Do đó, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết trong thời gian tới sẽ chấn chỉnh tình trạng này, yêu cầu các đơn vị phải chủ động có bộ lọc ngăn chặn những nội dung vi phạm để không tái diễn tình trạng “thả gà ra đuổi”.

Bên cạnh những ưu thế thì quảng cáo trên môi trường mạng, đặc biệt trên các nền tảng xuyên biên giới, vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khi các doanh nghiệp và nhãn hàng chưa thể đảm bảo quản lý tốt vị trí hiển thị quảng cáo. Đây là nguy cơ ảnh hưởng đến sự an toàn, uy tín của các thương hiệu.

CÔNG BỐ DANH SÁCH KÊNH SẠCH WHITELIST VÀ CÔNG KHAI NHÃN HÀNG VI PHẠM

Theo Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm, trên không gian mạng hiện nay, bên cạnh những nội dung tốt, lành mạnh vẫn tồn tại những nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục, phản cảm.

Một phần của những nội dung này sống được, phát triển và lan truyền trên không gian mạng vì bộ lọc của các đơn vị nhà phát hành quảng cáo, các nền tảng (trong và ngoài nước) không lọc hết được các nội xấu độc, vi phạm.

Khi các nội dung này thu hút một lượng người quan tâm, xem lớn sẽ kéo theo quảng cáo. Vô hình trung, nguồn tiền đầu tư của các doanh nghiệp, nhãn hàng, sản phẩm dịch vụ tuân thủ pháp luật Việt Nam lại được quảng cáo bên cạnh những nội dung vi phạm, tài trợ cho những nội dung không đúng pháp luật. Điều này vừa không công bằng với những người làm nội dung tử tế, vừa kéo theo những nguy cơ rủi ro với an toàn nhãn hiệu.

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 49 phát hành ngày 05-12-2022. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây: 

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam