Theo Chỉ số Phục hồi Covid-19 mới cập nhật của Nikkei Asia, Trung Quốc đã tụt từ vị trí số 1 xuống thứ 9 trong bối cảnh chiến lược “Zero Covid” (triệt tiêu Covid) đang làm chậm lại quá trình phục hồi của nước này khỏi đại dịch Covid-19.

Chỉ số Phục hồi Covid-19 của Nikkei Asia được công bố vào cuối mỗi tháng, đánh giá 121 quốc gia và vùng lãnh thổ dựa trên tình hình kiểm soát dịch bệnh, việc triển khai tiêm vaccine và mức độ giãn cách trong xã hội. Quốc gia có chỉ số càng cao thì càng tiến gần tới trạng thái phục hồi với số ca nhiễm Covid-19 thấp, tỷ lệ tiêm vaccine cao và/hoặc ít phải áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt hơn.

Trước đó, khi chỉ số này được công bố lần đầu tiên hôi tháng 7, Trung Quốc giữ vị trí dẫn đầu với số lượng ca nhiễm thấp và tỷ lệ tiêm vaccine cao. Tuy nhiên, đến nay, điểm số về khả năng di chuyển bình thường trong xã hội của Trung Quốc vẫn ở mức thấp dù tỷ lệ tiêm vaccine thuộc hàng cao nhất thế giới.

Theo dữ liệu chính thức, đến nay, Trung Quốc đã tiêm được hơn 2,2 tỷ liều vaccine Covid-19 và khoảng 70% dân số đã được tiêm vaccine đầy đủ. Tuy nhiên, nước này vẫn duy trì các biện pháp kiểm soát nhập cảnh và hạn chế đi lại nghiêm ngặt với chiến lược “Zero Covid”. Trung Quốc tiến hành phong tỏa các thành phố và khu vực nông thôn nơi phát hiện các ca nhiễm Covid-19, hạn chế số lượng chuyến bay từ nước ngoài và áp dụng quy định các ly dài tới 3-4 tuần với người nhập cảnh. Theo hãng dữ liệu và phân tích hàng không Cirium, trong tháng 9, các chuyến bay quốc tế tới Trung Quốc đã giảm hơn 90% so với trước đại dịch.

Trong một báo cáo công bố vào tháng 8, Economist Intelligence Unit dự báo Trung Quốc sẽ tiếp tục duy trì các biện pháp hạn chế đi lại nghiêm ngặt tới quý 3/2022, thời điểm nước này có thể đạt được độ phủ tiêm vaccine mũi tăng cường cao.

Ngược lại với Trung Quốc, Việt Nam và một số quốc gia Đông Nam Á thăng hạng trong Chỉ số Phục hồi Covid-19 với số ca nhiễm giảm và tốc độ tiêm vaccine tăng đáng kể. Việt Nam từ chỗ chót bảng vào cuối tháng 7 hiện xếp vị trí thứ 118/121 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong khi đó, Indonesia tăng từ vị trí 92 lên 54, Malaysia tăng từ 115 lên 102, Thái Lan tăng từ 118 lên 109.

Việt Nam nhận được số điểm tuyệt đối ở tiêu chí về tiêm vaccine, nằm trong nhóm 10% quốc gia có số lượng vaccine được tiêm trên đầu người mỗi ngày nhiều nhất thế giới. Dù tỷ lệ tiêm vaccine toàn quốc của Việt Nam mới mức 10%, hơn 50% dân số tại TP.HCM đã được tiêm mũi thứ hai – tín hiệu khả quan cho sự phục hồi của trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam, nơi chiếm tới 3/4 số ca tử vong vì Covid-19 trên cả nước.

Tuy nhiên, 2 vị trí chót bảng vẫn thuộc về hai quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là Philippines và Lào.

Tại Philippines, số ca nhiễm mới mỗi ngày đã bắt đầu giảm sau khi đạt mức gần kỷ lục vào ngày 29/9. Ngày 5/10, số ca nhiễm mới tại nước này đã lần đầu tiên giảm xuống dưới 10.000 ca kể từ tháng 9. Tuy nhiên, hiện Philippines mới chỉ tiêm vaccine đầy đủ cho chưa tới 30% dân số - mức tương đối thấp kể cả so với các quốc gia ASEAN khác. Philippines đang dần nới lỏng các hạn chế đối với doanh nghiệp để hồi sinh nền kinh tế, cho phép phòng gym mở cửa trở lại và nâng công suất của nhà hàng và salon đối với khách đã tiêm vaccine.

Tại Đông Nam Á, Singapore cũng tụt hạng từ vị trí 56 xuống 70, chỉ sau Anh. Quốc đảo này đang chứng kiến số ca nhiễm Covid-19 tăng chưa từng thấy nhưng quyết không từ bỏ kế hoạch “sống chung với Covid” bởi 98% các ca bệnh mới chỉ có triệu chứng nhẹ hoặc không triệu chứng. Dù vậy, đại dịch tiếp tục làm dấy lên câu hỏi về việc mô mình kinh tế của Singapore sẽ tồn tại ra sao trong dài hạn.

4 quốc gia Trung Đông, trong đó có Bahrain và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), nằm trong 10 của Chỉ số phục hồi Covid-19. Hồng Kông là đại diện duy nhất của châu Á trong top 10 với vị trí thứ 7. Nhật Bản tăng từ vị trí 58 lên 14 nhờ số ca nhiễm giảm tại các thành phố lớn.

Chỉ số phục hồi Covid-19 cập nhật của Nikkei Asia đã được điều chỉnh để phán ảnh tiến độ tiêm vaccine trên toàn cầu. Thay vì xem xét tỷ lệ người đã được tiêm ít nhất một liều vaccine, Nikkei Asia đưa giá dựa trên tỷ lệ người đã được tiêm vaccine đầy đủ (2 liều).