Chính phủ Mỹ đang kháng cáo lên Tòa án Tối cao về phán quyết của một tòa phúc thẩm liên bang hôm 29/8 rằng việc Tổng thống Donald Trump viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế đối ứng toàn cầu là vượt thẩm quyền.

Trong đơn kháng cáo, Washington kêu gọi Tòa án Tối cao nhanh chóng xem xét và hủy bỏ phán quyết này để giữ nguyên các mức thuế quan mới đã được áp dụng.

Hiện tại, thuế đối ứng của Mỹ với các đối tác thương mại dao động từ 10-50%. Mức thuế đối ứng cơ sở 10% đã được bắt đầu thu từ ngày 9/4, trong khi các mức cao hơn bắt đầu có hiệu lực từ ngày 7/8.

“Việc đảo ngược các mức thuế quan đã được áp dụng có thể gây ra sự gián đoạn rất lớn. Số tiền thuế quan đã thu phải hoàn trả cho doanh nghiệp sẽ dao động từ 750 tỷ USD đến 1 nghìn tỷ USD”, ông Bessent cho biết trong tuyên bố gửi Tòa án Tối cao.

Chính quyền ông Trump đang kêu gọi Tòa án Tối cao nhanh chóng ra phán quyết rằng việc Tổng thống áp đặt thuế quan đối ứng là hoàn toàn đúng quyền hạn và không đợi tới tháng 6 năm sau - khung thời gian thông thường để Tòa án Tối cao đưa ra các phán quyết tương tự.

Theo các nhà phân tích, số tiền khổng lồ trên có thể bao gồm hơn 200 tỷ USD tiền thuế đã thu kể từ khi thuế đối ứng được công bố vào tháng 4 tới ngày 24/8 và số tiền dự kiến thu được tính tới tháng 6 năm sau. 

Theo ông Bessent, phán quyết càng sớm được đưa ra thì số tiền mà chính phủ phải hoàn trả sẽ càng ít hơn. Việc hoàn trả thuế quan không phải là tình huống chưa có tiền lệ đối với Chính phủ Mỹ. Nhưng số tiền phải hoàn trả chưa bao giờ lớn như vậy.

Theo một báo cáo vào năm 2022 của công ty Holland & Knight, dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, các nhà nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc của Mỹ đã được hoàn thuế theo Mục 301 của của Đạo luật Thương mại năm 1974 trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, số tiền hoàn không lớn.

Ông Bessent cho biết ông tin tưởng rằng Tòa án Tối cao sẽ đảo ngược phán quyết của tòa phúc thẩm. Tuy nhiên, nếu điều này không xảy ra, thì “Chính phủ Mỹ sẽ phải hoàn tiền và đây là một việc tồi tệ”, ông Bessent nói trong một chương trình của hãng tin NBC News ngày 7/9.

Đến nay, đã có hai tòa án cấp dưới ra phán quyết nhằm vào quyền hạn của ông Trump khi viện dẫn IEEPA để áp đặt thuế quan với hầu hết đối tác thương mại của Mỹ.

“Mức độ nghiêm trọng của vụ việc này đặc biệt lớn. Với Tổng thống và các cố vấn cấp cao nhất của ông, thuế quan đối ứng đặt ra lựa chọn khắc nghiệt: Có thuế quan, chúng ta là một quốc gia giàu có. Không có thuế quan, chúng ta là một nước nghèo”, Tổng biện lý sự vụ D. John Sauer viết trong đơn kiến nghị của chính quyền ông Trump gửi lên lên Tòa án Tối cao tuần trước.

Ông Sauer là người đại diện cho Chính phủ Mỹ trong các vụ án trước Tòa án Tối cao. 

Theo ông, Tổng thống Trump dự đoán rằng nếu buộc phải trả lại hàng nghìn tỷ USD đã thu, nước Mỹ có thể chuyển từ mạnh mẽ sang thất bại ngay khi quyết định sai lầm đó có hiệu lực và hậu quả kinh tế sẽ rất lớn, thay vì đạt được thành công chưa từng có.

Hiện tại, Tòa án Tối cao Mỹ chưa có thông vào về thời điểm sẽ thụ lý vụ việc này. Tuy nhiên, theo ông Ryan Majerus, luật sư về thương mại quốc tế tại công ty King & Spalding, với việc chính quyền ông Trump liên tục thúc giục Tòa án Tối cao thụ lý vụ án, nhiều khả năng phán quyết có thể được đưa ra vào cuối năm nay.