Ngày 3/1, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy và VEPR, VINASME đồng tổ chức tọa đàm “Kinh tế vĩ mô Việt Nam: Nhìn lại 2024 và triển vọng 2025”.

HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ CÒN THẤP

Một trong những nội dung được các chuyên gia thảo luận sôi nổi là làm thế nào để đạt mục tiêu đến 2045 Việt Nam trở thành nước thu nhập cao và có nền tảng công nghiệp hiện đại. Theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài chính - Tiền tệ Quốc gia, năm 2025 phải phấn đấu để đạt mức tăng trưởng ít nhất 8% và giai đoạn 2026 - 2030 tăng trưởng hai con số khoảng 10% thì Việt Nam mục tiêu trên mới trở thành hiện thực.

"Đến giai đoạn năm 2026 - 2030, phải phấn đấu tăng trưởng đạt hai con số ở mức khoảng 10%. Sau đó từ năm 2031 - 2045 đạt 6,5 đến 7%. Bởi tốc độ tăng trưởng sẽ giảm dần cho dù chúng ta nỗ lực, cố gắng và quyết tâm vì lúc bấy giờ quy mô kinh tế của Việt Nam rất lớn tỷ lệ tăng trưởng sẽ chậm dần do phải so sánh với mức nền rất cao của giai đoạn trước", ông Lực nói.

TS. Cấn Văn Lực cũng lưu ý tốc độ tăng trưởng phải đi đôi với chất lượng. Những năm qua, năng suấtlao động dù có sự chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn rất thấp so với khu vực, so với tiềm năng của Việt Nam. Đồng thời, sự đóng góp của khoa công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế xã hội chưa cao.

Theo tính toán của Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, chất lượng tăng trưởng qua hệ số ICOR (hiệu quả sử dụng vốn đầu tư thể hiện qua tỷ lệ vốn đầu tư so với tốc độ tăng trưởng) của Việt Nam còn thấp; phải cần 5-7 đồng vốn mới có 1 đồng tăng trưởng, là mức rất là cao so với bình quân của thế giới. Ở những giai đoạn tăng trưởng tốt, ICOR của các quốc gia phát triển chỉ khoảng 3,5 - 4 lần.  

Vị chuyên gia cũng nhấn mạnh yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng giai đoạn tới là khu vực kinh tế tư nhân. TS. Cấn Văn Lực kỳ vọng Trung ương sẽ sớm chỉ đạo rà soát, sửa đổi thậm chí là ban hành chiến lược mới mới về phát triển kinh tế tư nhân trong bối cảnh hiện nay. Song song với đó, cần rà soát các luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa bởi đây là một lực lượng đông đảo, chiếm đến 97 - 98% tổng số doanh nghiệp của Việt Nam.

"Nên điều chỉnh giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ mức 20% xuống 17% đối với doanh nghiệp trung bình và giảm xuống 15% đối với doanh nghiệp nhỏ. Chỉ có phát triển khu vực này thì kinh tế tư nhân mới có thể đóng góp 60 - 65% như định hướng của Trung ương Đảng đề ra cho giai đoạn trước", TS. Cấn Văn Lực nhận định.

PHÁT HUY NHỮNG ĐỘNG LỰC TĂNG TRƯỞNG MỚI

TS. Cấn Văn Lực cho rằng dù thách thức nhưng với quyết tâm của Đảng và Nhà nước cùng cả hệ thống chính trị thì Việt Nam sẽ đạt được mục tiêu đã đề ra.

“Như Tổng Bí Thư đã nói, chúng ta sẽ bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Điều này rất khả thi nếu chúng ta quyết tâm triển khai thực hiện", ông Lực lạc quan.

Theo đó, vị chuyên gia nhấn mạnh 3 vấn đề cần sự quyết tâm, đồng lòng của các ngành, các cấp.

Thứ nhất, cần quyết tâm thực hiện một cách nhanh, gọn và hiệu quả hai chủ trương rất lớn của Đảng và Nhà nước là Đột phá về thể chế và cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy.

Phải thực sự đột phá, từ khâu làm luật cho đến khâu thực thi và giám sát luật. Đặc biệt, phải từng bước tháo gỡ khó khăn đang diễn ra càng nhanh càng tốt, để qua đó huy động và giải phóng nguồn lực hiệu quả hơn."Kinh nghiệm quốc tế cho thấy rằng là khi chúng ta cải cách tốt về thể chế thì tăng trưởng kinh tế sẽ rất tích cực. Vì vậy, tôi cho rằng chúng ta cũng cần phải khai thác tốt hơn nguồn lực tăng trưởng mới này", chuyên gia đề xuất

Thứ hai, phát huy hiệu quả các động lực tăng trưởng mới đến từ những lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh còn rất nhiều dư địa để phát triển.

Thứ ba, chú trọng phối hợp nhuần nhuyễn giữa chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ để hỗ trợ tăng trưởng, nhất là trong bối cảnh bên ngoài có rất nhiều thách thức, rủi ro về địa chính trị còn cao, căng thẳng thương mại có nguy cơ leo thang, kéo theo xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng trên toàn cầu.