Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang dự thảo và lấy ý kiến quy định chi tiết một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản về khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản và thu hồi khoáng sản.

Để kiểm soát sản lượng khai thác khoáng sản, dự thảo đề xuất các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản phải lắp đặt các thiết bị kiểm soát tại các vị trí cần thiết, bảo đảm kiểm soát được việc vận chuyển khoáng sản ra khỏi khu vực khai thác khoáng sản.

Cụ thể, các tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản phải lắp đặt hệ thống camera thông minh tại các vị trí vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi khai trường, nơi khai thác (trừ trường hợp khai thác khoáng sản trên sông, hồ, khu vực biển; khai thác nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên);

Lắp đặt hệ thống camera thông minh tại các thiết bị khai thác khoáng sản trên sông, hồ, khu vực biển, đảm bảo quan sát được hoạt động khai thác khoáng sản.

Theo dự thảo, camera thông minh là camera giám sát, theo dõi hình ảnh có kết hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), có khả năng nhận diện các chuyển động, nhận diện hình ảnh biển số xe, phân tích dữ liệu và kết nối được với hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản để tổng hợp số liệu, thông tin.

Các tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản phải lắp đặt thiết bị đo có khả năng kết nối, phân tích, chia sẻ dữ liệu tự động với hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản để đo lường khối lượng khai thác đối với nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên, khí đồng hành cùng nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên;

Lắp đặt hệ thống giám sát hành trình với các thiết bị khai thác, vận chuyển khoáng sản trên sông, hồ, khu vực biển.

Bên cạnh đó, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản phải lập sổ sách, tài liệu, báo cáo để theo dõi, kiểm soát sản lượng khai thác khoáng sản thường xuyên và theo định kỳ.

Cụ thể gồm: Sổ theo dõi, thống kê khối lượng khoáng sản nguyên khai, khối lượng đất đá thải (nếu có), khối lượng khoáng sản đưa vào chế biến và khối lượng khoáng sản sau chế biến. Số liệu được ghi chép, thống kê hàng ngày vào sổ theo dõi theo quy định.

Sổ theo dõi hàm lượng, tỷ lệ khoáng sản có ích trong khoáng sản nguyên khai đã khai thác, trong tinh quặng hoặc sản phẩm thu được sau công đoạn chế biến theo dự án khai thác khoáng sản, trừ trường hợp khai thác nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên. Số liệu được ghi chép, theo dõi hàng tháng vào sổ theo dõi theo quy định.

Tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật cũng như cơ quan quản lý nhà nước về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của thông tin ghi chép, theo dõi, thống kê tại các sổ sách, tài liệu, báo cáo.

Khi hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản của cơ quan quản lý nhà nước hoàn thành, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản thực hiện việc lập và nộp các sổ sách, tài liệu, báo cáo quy định.

Trường hợp số liệu tính toán trong sổ sách, chứng từ, tài liệu có sự chênh lệch quá 20%, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản, khai thác tận thu khoáng sản phải có trách nhiệm giải trình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về giải trình.