Trung Quốc đang đối mặt thách thức già hóa dân số. Trong năm 2024, số người cao tuổi ở Trung Quốc đã đạt mức 310 triệu người, chiếm 22% cả nước. Theo dự báo của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, khoảng năm 2035, số người từ 60 tuổi trở lên ở nước này sẽ vượt 400 triệu người, chiếm hơn 30% dân số.

Tại văn phòng các công ty du lịch ở quận Triều Dương, Bắc Kinh, số lượng khách du lịch đến tìm hiểu, tư vấn về các tour du lịch rất đông, trong đó phần lớn là “du khách tóc bạc”. Còn tại khu du lịch Nam Sơn Trúc Hải, tỉnh Giang Tô, rất nhiều khách du lịch cao tuổi đến thăm quan và trải nghiệm văn hóa địa phương. Theo ông Zhu Jianquan, đại diện một công ty du lịch tại tỉnh Giang Tô, vào những ngày không phải cuối tuần, tỷ lệ khách lớn tuổi check-in chiếm trên 50%.

NGHỈ HƯU VÀ ĐI DU LỊCH

Với sự thúc đẩy của du lịch thông minh và số lượng khách du lịch cao tuổi ngày càng tăng, một số danh lam thắng cảnh và địa điểm tiêu dùng Trung Quốc đang tích cực tiến hành chuyển đổi dịch vụ phù hợp, như dịch vụ cứu hộ khẩn cấp, cho thuê xe lăn và đưa đón bằng ô tô chạy pin 24/24 đối với khách du lịch từ 70 tuổi trở lên…

Mới đây, một khung robot hỗ trợ leo núi ra mắt dịp Tết tại tỉnh Sơn Đông. Khung xương trợ lực nặng khoảng 1,8 kg, đeo quanh eo và đùi, nhận biết tốc độ và chuyển động chân nhờ cảm biến và trí tuệ nhân tạo, từ đó cung cấp lực hỗ trợ nhằm giảm áp lực lên chân và khớp gối. Hơn 200 đã người thử nghiệm khung trợ lực với mức giá từ 60 đến 80 Nhân dân tệ (200.000 - 280.000 đồng) từ ngày 29/1 đến ngày 4/2/2025.

Tương tự, 9 bộ, ngành của Trung Quốc (gồm Bộ Thương mại, Bộ Văn hóa và Du lịch và Tập đoàn Đường sắt Quốc gia...) tuần trước đã công bố một bản kế hoạch hành động về việc mở thêm các đoàn tàu “du lịch tóc bạc" để phục vụ người cao tuổi.  Vận hành các đoàn tàu này sẽ do một đội ngũ quản lý chuyên nghiệp phục vụ thân thiện với người cao tuổi thực hiện. Đồng thời, có cả các nhân viên y tế chịu trách nhiệm chăm sóc y tế trên tàu. 

Thực tế, các công ty du lịch đang đặt cược rằng ngành du lịch Trung Quốc có thể quay trở lại thời kỳ bùng nổ trước đại dịch nếu họ điều chỉnh các tour du lịch để phục vụ tốt hơn cho nhóm khách hàng cao tuổi. Khi dân số Trung Quốc già đi nhanh chóng, nhiều người độ tuổi về hưu, đặc biệt là ở các thành phố ven biển giàu có, đã đổ xô đi du lịch trong và ngoài nước. Nhiều trong số những người cao tuổi này đã tích lũy được khoản tiết kiệm đáng kể trong bốn thập kỷ tăng trưởng kinh tế cao. Giới trẻ nước này ngại sinh con, nhiều người cao tuổi không có cháu, vì vậy họ có nhiều thời gian rảnh hơn.

Tháng 6/2024, công ty du lịch Viking Cruises có trụ sở tại Thụy Sỹ và Đại học dành cho Người cao tuổi Thượng Hải đã công bố quan hệ đối tác. Hai bên sẽ kết hợp các khóa học về lịch sử - văn hóa với các hành trình quanh các vùng ven biển ở châu Á và trên các con sông ở châu Âu. Chuỗi khách sạn Hilton tại Trung Quốc cũng giảm giá đến 6% cho những người trên 65 tuổi, cũng như tổ chức các lớp học thưởng trà và chăm sóc sức khỏe cho họ...

Viện Du lịch Trung Quốc dự đoán quy mô nền “kinh tế tóc bạc” nước này tăng từ 7.000 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 982 tỷ USD) hiện nay lên 30.000 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 4.200 tỷ USD) vào năm 2035, nâng tỷ trọng từ 6% lên khoảng 10% trong toàn bộ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

TIỀM NĂNG CỦA VIỆT NAM

Theo các chuyên gia du lịch, Việt Nam có đầy đủ thế mạnh để trở thành “thiên đường” nghỉ dưỡng của dòng khách hưu trí, cao tuổi ở nhiều nước trên thế giới. Việt Nam cũng vừa được Mỹ Travel Leisure công bố là một trong 8 quốc gia đáng sống dành cho nhóm du khách này. Tổng chi phí sinh hoạt ở Việt Nam thấp hơn khoảng 59,3% so với ở Mỹ và giá thuê thấp hơn khoảng 78,5% tùy thuộc vào địa điểm.

Mới đây, GOBankingRates, một ấn phẩm tài chính cá nhân của Nasdaq, cũng xếp Việt Nam đứng thứ 4 trong top 10 điểm đến an toàn nhất để nghỉ hưu ở châu Á với chi phí dưới 2.000 USD. Chi phí trung bình hàng tháng ở Việt Nam vào mức 1.117 USD, xếp hạng hòa bình toàn cầu ở mức 1.786. Chỉ số chi phí sinh hoạt của Việt Nam ở mức thấp (24), nhưng GDP của Việt Nam cao hơn hầu hết các nước trong danh sách, đạt hơn 462 tỷ USD.

Đại diện Champa Island Nha Trang cho hay, lượng khách trung niên, lớn tuổi quốc tế đông nhất đến từ thị trường Trung Quốc, Hàn Quốc. “Khách lớn tuổi có xu hướng nghỉ ngơi tại chỗ, dùng các tiện ích xung quanh tại resort, họ thường không đặt phòng trực tiếp, mà thông qua đơn vị lữ hành. Những resort có các căn hộ biệt lập, yên tĩnh được nhóm khách lớn tuổi rất yêu thích”, đại diện Champa Island Nha Trang cho biết.

Nhận thấy xu hướng này, nhiều khách sạn, khu nghỉ dưỡng của Việt Nam đã chuẩn bị sẵn sàng để đón tiếp du khách hưu trí. Ông Martin Koerner, Giám đốc Thương mại của The Anam Group, khẳng định: “Nhóm khách du lịch hưu trí quốc tế là thị trường tiềm năng đối với The Anam nói riêng và ngành dịch vụ lưu trú tại Khánh Hòa và Mũi Né nói chung.

Nhóm khách này thường có thời gian lưu trú dài hơn, chi tiêu nhiều hơn cho các dịch vụ cao cấp, chính vì thế họ mang lại nguồn doanh thu ổn định. Năm 2025, chúng tôi sẽ tập trung nhiều hơn vào nhóm khách này, thiết kế riêng cho những kỳ nghỉ dài ngày, chẳng hạn như các chương trình chăm sóc sức khỏe độc quyền...”

Ông Phan Trọng Minh, Tổng giám đốc Khách sạn Azerai La Residence Hue (TP Huế) cũng cho biết: "Để thu hút du khách hưu trí, trong năm 2025, Azerai La Residence Hue sẽ tiếp tục khẳng định vị thế với những trải nghiệm ẩm thực đậm đà bản sắc Huế và các liệu trình spa cao cấp, được thiết kế riêng để tôn vinh di sản văn hóa cố đô, đồng thời mang đến sự thư giãn và cân bằng tối ưu cho du khách".

Khảo sát của Insider và Morning Consult cho thấy xu hướng FIRE (Financial Independence Retire Early, tạm dịch: độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm) đang được một bộ phận không nhỏ công dân thế giới, trong đó có cả giới trí thức và doanh nhân, theo đuổi. Do đó, Việt Nam không thể chậm chân hơn nữa trong cuộc đua giành thị phần du lịch hưu trí, bởi đây là phân khúc giúp mang đến nhiều lợi nhuận và tạo nhiều cơ hội công việc liên quan.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch học, Đại học Quốc gia Hà Nội, muốn hấp dẫn nhóm khách hưu trí nước ngoài, Việt Nam cần phát triển hạ tầng, khai thác sức hấp dẫn khác biệt từ bản sắc văn hóa và ẩm thực bản địa… Việc xây dựng tour, tuyến cho đối tượng khách đặc thù này đòi hỏi sự chuyên nghiệp cao, từ thiết kế lịch trình phù hợp, tăng thời gian nghỉ ngơi, cho tới theo dõi tình trạng sức khỏe của du khách, bảo đảm chế độ ăn uống… Ngoài ra, cần xem xét các chính sách đủ hấp dẫn về visa dành riêng cho khách du lịch nghỉ hưu để thu hút họ tới Việt Nam.