Đồng USD giảm xuống mức thấp nhất 3 năm rưỡi so với đồng euro trong phiên sáng nay (26/6) tại thị trường châu Á, khi nhà đầu tư lo lắng về sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong hoạch định chính sách tiền tệ sau khi có tin Tổng thống Donald Trump có ý định sớm công bố một ứng cử viên cho ghế Chủ tịch Fed.

Một bài báo của tờ Wall Street Journal dẫn nguồn thạo tin nói rằng ông Trump đang xem xét ý tưởng trong thời gian từ nay đến tháng 9 hoặc tháng 10 sẽ lựa chọn và công bố một nhân vật thay thế ông Jerome Powell trên cương vị Chủ tịch Fed. Việc công bố sớm một ứng cử viên cho ghế này nhằm mục đích làm suy yếu vị thế của ông Powell - người sẽ chính thức kết thúc nhiệm kỳ Chủ tịch Fed vào tháng 5/2026.

“Thị trường có thể sẽ bất an khi ứng cử viên thay thế ông Powell được công bố sớm, nhất là nếu quyết định đó có vẻ có động cơ chính trị”, ông Kieran Williams, trưởng bộ phận ngoại hối châu Á của công ty InTouch Capital Markets, nhận định với hãng tin Reuters. “Một động thái như vậy sẽ làm dấy lên những câu hỏi về việc liệu sự độc lập và uy tín của Fed có thể suy giảm hay không. Nếu có một động thái như vậy, các kỳ vọng lãi suất sẽ dịch chuyển và thị trường sẽ đánh giá lại vị thế nắm giữ đồng USD”.

Thời gian gần đây, ông Trump liên tục chỉ trích ông Powell vì không hạ lãi suất. Ngày thứ Tư, ông Trump tiếp tục nói ông Powell là “tồi tệ” vì không cắt giảm lãi suất mạnh mẽ, khi ông Powell - trong một buổi điều trần tại Thượng viện - nhắc lại quan điểm rằng cần phải thận trọng trong chính sách tiền tệ vì chính sách thuế quan của Tổng thống đặt ra rủi ro lạm phát tăng.

Trên thị trường lãi suất tương lai, đặt cược của các nhà giao dịch vào một đợt giảm lãi suất của Fed trong cuộc họp tháng 7 đã tăng lên mức 25%, từ 12% cách đây 1 tuần. Khả năng Fed bắt đầu giảm lãi suất vào tháng 9 tăng lên mức 85%.

Tỷ giá đồng euro so với USD có lúc tăng 0,2%, đạt 1 euro đổi 1,1678 USD, cao nhất kể từ tháng 10/2021. Đồng bảng Anh tăng 0,2% so với USD, đạt 1 bảng đổi 1,3690 USD, cao nhất kể từ tháng 1/2022.

So với đồng franc Thụy Sỹ, đồng USD giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2011, với 0,8033 franc đổi 1 USD. So với đồng yên Nhật, USD giảm giá 0,2%, còn 1 USD đổi 144,89 yên.

Chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của USD so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt có lúc xuống dưới 97,5 điểm, mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022.

Mối lo liên quan tới chính sách thuế quan của ông Trump đang quay trở lại phủ bóng lên tâm trí nhà đầu tư, khi ngày 9/7 - ngày kết thúc thời hạn tạm hoãn thuế đối ứng trong 90 ngày - đang đến gần. Trong một báo cáo công bố ngày 25/6, ngân hàng JPMorgan Chase cảnh báo rằng thuế quan sẽ khiến tăng trưởng kinh tế Mỹ chậm lại và lạm phát tăng tốc, dẫn tới nguy cơ suy thoái 40%.

“Nguy cơ xảy ra những cú sốc tiêu cực mới đang tăng lên, và chúng tôi dự báo thuế quan của Mỹ sẽ cao hơn. Kịch bản chủ đạo của chúng tôi bao gồm sự chấm dứt của một giai đoạn chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ”, báo cáo viết.

Những nhận định cho rằng “chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ” - sự vượt trội của kinh tế Mỹ so với các nền kinh tế khác - đang kết thúc là một nguyên nhân chính khiến đồng USD mất giá mạnh trong những tháng gần đây, khi nhà đầu tư cho rằng vị thế đồng tiền dự trữ của bạc xanh sẽ suy giảm khi kinh tế Mỹ yếu đi vì thuế quan.

Trái lại, đồng euro đang hưởng lợi lớn từ xu hướng mất giá của USD. Ngoài ra, euro còn tăng giá vì nhà đầu tư tin rằng việc các nước châu Âu tăng cường chi tiêu cho quốc phòng và hạ tầng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khu vực.

Khi ông Trump mới nhậm chức, đồng USD đã tăng giá mạnh vì nhà đầu tư kỳ vọng chính sách giảm thuế của ông sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thuế quan của ông sẽ làm giảm nhu cầu của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu. Tuy nhiên, đồng tiền này đã bị bán mạnh khi ông Trump liên tục đưa ra những kế hoạch thuế quan bất ngờ rồi lại tạm hoãn, cắt giảm hoặc nâng mức thuế lên. Những động thái khó lường của ông đặt ra một sự bất định lớn đối với thị trường tài chính và triển vọng kinh tế Mỹ.

Bởi vậy, Dollar Index đã giảm hơn 10% từ đầu năm đến nay, trong khi đồng euro đã tăng giá 11,5% so với USD.

“Nhà đầu tư không thích sự bất định”, giáo sư kinh tế và khoa học chính trị Barry Eichengreen của Đại học California, Berkeley nói với hãng tin CNN về tác động tiêu cực đối với đồng USD. “Đang có một sự đồng thuận là tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ giảm tốc do sự bất định liên quan tới thuế quan của ông Trump và những yếu tố khác. Sự suy yếu của USD cũng có thể phản ánh những mối nghi ngờ mới về địa vị kênh đầu tư an toàn của đồng tiền này”.