Mới đây, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng lãnh sự quán Vương quốc Anh phối hợp cùng Công ty Redfern Digital và The Sentry đã tổ chức buổi gặp gỡ doanh nghiệp với sự tham gia của các nhà nhập khẩu, nhà phân phối và các nhà bán lẻ uy tín tại Việt Nam, nhằm tìm hiểu các cơ hội nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng từ Vương quốc Anh theo Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKFTA).

Sự kiện đã thu hút hơn 50 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố và chuyên gia trong ngành để thảo luận về cách các nhà nhập khẩu Việt Nam có thể tận dụng các lợi ích từ CPTPP và UKFTA để nhập khẩu các sản phẩm của Vương quốc Anh.

NÔNG SẢN, THỰC PHẨM VÀ ĐỒ UỐNG CHIẾM TỶ TRỌNG THẤP TRONG GIAO THƯƠNG

Theo Tổng lãnh sự quán Vương quốc Anh tại TP.HCM, năm 2024, trao đổi hàng hoá giữa Việt Nam và Vương Quốc Anh đạt 8,5 tỷ USD; trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Anh đạt 7,7 tỷ USD. Bình quân mỗi năm, nước Anh chi 85-95 tỷ USD cho nhập khẩu nông sản, và giá trị xuất khẩu nông sản khoảng 30-35 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam xuất khẩu nông lâm thuỷ sản đạt 62,5 tỷ USD năm 2024 và nhập khẩu nông sản đạt gần 50 tỷ USD, thặng dư thương mại lĩnh vực này đạt 12,07 tỷ USD.

Dù trao đổi hàng hoá đa dạng, nhưng nhóm các mặt hàng nông sản, thực phẩm, đồ uống chiếm thị phần tương đối nhỏ trong tổng kim ngạch thương mại song phương giữa hai quốc gia. Đồ uống, chủ yếu là rượu whisky giữ tỷ trọng khá cao trong tổng số các mặt hàng xuất khẩu của Anh sang Việt Nam với doanh thu 77,6 triệu USD năm 2023. Tuy nhiên, sự thiếu hụt các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Anh như cá hồi, hải sản có vỏ, sô cô la và phomai trong danh mục xuất khẩu cho thấy khoảng trống mà các nhà xuất khẩu Anh cần lấp đầy tại thị trường Việt Nam.

Tương tự, Việt Nam đang xuất khẩu sang Anh nhiều sản phẩm: thiết bị viễn thông, giày dép, quần áo. Các mặt hàng này đang chiếm ưu thế so với các hàng nông sản từ Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh. Nông sản hiện chỉ chiếm 4,8% trong tổng kim ngạch hàng hoá từ Việt Nam xuất khẩu sang Anh. “Đây không hẳn là sự thất vọng, mà thực trạng này cho thấy cơ hội tăng trưởng to lớn và quan trọng trong lĩnh vực nông sản của mỗi nước, dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng đáng kể trong việc định hình quan hệ thương mại giữa Anh và Việt Nam”, ông Alexandra Smith - Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. Hồ Chí Minh nhận định.

Một số lĩnh vực mà các doanh nghiệp Anh đang quan tâm đầu tư, tăng cường hợp tác tại Việt Nam, bao gồm: năng lượng tái tạo như năng lượng gió, truyền tải và lưu trữ năng lượng; dịch vụ tài chính, bảo hiểm, máy móc, thiết bị, chuyển giao công nghệ và các lĩnh vực giáo dục, đồ uống và thực phẩm, công nghiệp ô tô.

“Các thương hiệu Anh nổi tiếng như Jo Malone, Lush, The Body Shop, Mothercare và Unilever hiện đã có dấu ấn tại Việt Nam, và thông qua chính sách thương mại và hỗ trợ xuất khẩu của Chính phủ Anh, chúng tôi mong muốn mở rộng thị trường và giúp nhiều thương hiệu bán lẻ Anh, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiếp cận thị trường đang mở rộng này”, Tổng Lãnh sự Anh tại Thành phố Hồ Chí Minh Alexandra Smith chia sẻ.

TRIỂN VỌNG CHO ĐỒ UỐNG VÀ THỰC PHẨM DINH DƯỠNG

Ông David Johnstone - Trưởng bộ phận Triển khai Hiệp hội Thương mại tự do của Chính phủ Anh, cho biết hiện Vương quốc Anh đã ký kết Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Đồng thời, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKFTA) đã thực thi nhiều năm nay.

Theo các hiệp định này, đến 99% hàng hóa xuất khẩu của Vương quốc Anh sang Việt Nam hiện nay được miễn thuế, giúp các sản phẩm thuộc các lĩnh vực như hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), bán lẻ tiêu dùng, thực phẩm và đồ uống (F&B), chăm sóc sức khỏe trở nên dễ tiếp cận và cạnh tranh hơn, mang lại cho người tiêu dùng trong nước nhiều lựa chọn sản phẩm chất lượng cao hơn.

Ngoài việc giảm thuế quan, các hiệp định này cũng mang lại nhiều lợi ích phi thuế quan đáng kể. Ví dụ, CPTPP đảm bảo thời gian thông quan nhanh hơn, với việc thông quan thương mại tiêu chuẩn diễn ra trong vòng 48 giờ kể từ khi hàng hóa đến, và các lô hàng khẩn cấp được thông quan trong vòng 6 giờ sau khi nộp các tài liệu hải quan cần thiết, miễn là lô hàng đã đến nơi. CPTPP cũng đơn giản hóa các thủ tục đăng ký đối với các sản phẩm mỹ phẩm từ Vương quốc Anh, loại bỏ yêu cầu về Giấy chứng nhận Hàng hóa tự do.

Thêm vào đó, theo CPTPP, các nhà xuất khẩu Anh có thể tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa, không còn yêu cầu chứng nhận từ bên thứ ba. Khi các biện pháp này được triển khai đầy đủ, chi phí và gánh nặng hành chính sẽ giảm và được cộng đồng doanh nghiệp đón nhận.

Vương quốc Anh là nơi có nhiều thương hiệu tiêu dùng và bán lẻ được ưa chuộng trên toàn thế giới, khiến các sản phẩm từ Anh trở thành lựa chọn đáng tin cậy nhờ chất lượng và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Từ trà, sô cô la, hải sản, thịt, vitamin, các thương hiệu dinh dưỡng và các sản phẩm gia đình đến nước hoa và thời trang, người tiêu dùng Việt Nam hiện đang được tiếp cận nhiều sản phẩm đến từ Anh tại các cửa hàng bán lẻ truyền thống cũng như các nền tảng thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ.

Việc thực hiện Hiệp định Thương mại Tự do Vương quốc Anh – Việt Nam vào năm 2019 đã thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương, đặc biệt là trong ngành nông sản, thực phẩm và đồ uống. Theo báo cáo “Kết nối Vương quốc Anh và Việt Nam trong lĩnh vực Nông nghiệp, Thực phẩm và Đồ uống” do Edelman Public & Government Affairs (EGA) thực hiện năm 2024, với sự tài trợ của Đại sứ quán Anh tại Hà Nội, xuất khẩu thực phẩm và đồ uống của Vương quốc Anh sang Việt Nam đã tăng 97% từ năm 2020 đến 2023, đạt 154 triệu USD.

Trưởng bộ phận Triển khai Hiệp hội Thương mại Tự do của Chính phủ Anh David Johnstone chia sẻ: Việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP vào tháng 12/2024 được kỳ vọng sẽ mang đến nhiều cơ hội hấp dẫn hơn nữa cho các doanh nghiệp trong việc đưa danh mục sản phẩm tiêu dùng phong phú của Vương quốc Anh đến với người tiêu dùng Việt Nam.

“Việc cắt giảm thuế quan đối với các mặt hàng thực phẩm và đồ uống, mỹ phẩm và hàng tiêu dùng, cùng với các cam kết cải thiện về thủ tục hải quan, sẽ giúp cho việc nhập khẩu hàng hóa từ Anh trở nên dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn. Trong năm 2024, xuất khẩu hàng hóa từ Anh sang Việt Nam đã tăng 9,9%, và với những cơ hội mới mà hiệp định CPTPP đem đến cho các nhà nhập khẩu, bán lẻ và phân phối hàng hóa từ Anh vào Việt Nam, chúng tôi mong muốn xu hướng này sẽ còn tiếp tục tăng trong năm 2025”, ông David Johnstone kỳ vọng.