Một trong những vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế - xã hội những tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023 là tình trạng ùn tắc đăng kiểm phương tiện giao thông gây ra rất nhiều khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Cụ thể, Đại biểu Nguyễn Văn Huy, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho biết thời gian qua, cơ quan công an các tỉnh, thành phố khởi tố và bắt giam hơn 600 lãnh đạo, đăng kiểm viên, nhân viên tại 104 trung tâm đăng kiểm. Do đó, các trung tâm này phải dừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra.

Việc thiếu hụt trung tâm đăng kiểm dẫn đến tình trạng ùn ứ trong công tác kiểm định, đặc biệt là tại Hà Nội có thời điểm chỉ còn 6/31 trung tâm hoạt động; tại TP. Hồ Chí Minh có thời điểm chỉ còn 8/19 trung tâm hoạt động và nhiều tỉnh, thành phố khác không đáp ứng được nhu cầu kiểm định.

Trước thực trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm trên cả nước, Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT ngày 12/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được ban hành ngày 21/3/2023.

Tuy nhiên, qua đánh giá của đại biểu Quốc hội, với những điểm mới như: miễn kiểm định lần đầu cho xe mới và giãn chu kỳ kiểm định cho một số loại phương tiện... vẫn chưa giải quyết được tình trạng ùn tắc quá tải.

Theo đánh giá, việc miễn kiểm định lần đầu cho xe cơ giới chưa hiệu quả do số lượng phương tiện được miễn kiểm định lần đầu thấp. Việc giãn chu kỳ đăng kiểm cũng không phát huy ngay được hiệu quả do hơn 3,1 triệu xe đủ điều kiện vẫn phải đến đăng kiểm đúng hạn và chỉ được áp dụng quy định mới ở chu kỳ tiếp theo.

Nhấn mạnh hệ luỵ từ tình trạng ùn tắc quá tải vừa qua, Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp, cho rằng tình trạng ùn tắc đăng kiểm phương tiện giao thông cũng là một trong những nguyên nhân kéo giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Hoạt động vận tải đường bộ bị đình trệ, doanh nghiệp vận tải gặp không ít khó khăn như tại TP. Hồ Chí Minh, nhiều người dân và doanh nghiệp xếp hàng một tháng nhưng vẫn không đăng kiểm được.

Do vậy, việc Nhà nước gia hạn đăng kiểm là cần thiết nhưng công việc này cần được tiến hành từ phía cơ quan nhà nước, chứ không phải từ phía người dân và doanh nghiệp phải đi làm thủ tục gia hạn đăng kiểm.

“Do việc chấp hành quy định của các trung tâm đăng kiểm chưa nghiêm, không lưu trữ đầy đủ thông tin về phương tiện, khiến công tác quản lý nhà nước khó khăn. Vì vậy chuyển việc gia hạn đăng kiểm cho người dân và doanh nghiệp, như vậy không phù hợp với mục tiêu tháo gỡ khó khăn, ách tắc cho doanh nghiệp”, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh.

Cùng chung quan điểm, Đại biểu Phan Đức Hiếu, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình, nhấn mạnh tình trạng ùn tắc đăng kiểm thời gian qua không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân mà còn gây thiệt hại đối với doanh nghiệp, hệ quả là thiệt hại cho nền kinh tế và xã hội.

Đơn cử, "các hãng taxi không đăng kiểm được, đồng nghĩa với việc không thể kinh doanh và không tạo ra của cải cho xã hội, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh; điều này cũng xảy ra tương tự đối với các doanh nghiệp vận tải khác", ông Hiếu dẫn chứng.

Mặc dù chúng ta phát hiện ra vấn đề nhưng việc xử lý chưa kịp thời, chưa hợp lý, đôi khi việc giải quyết vướng mắc này lại tạo thêm thủ tục hành chính khác.

Đặc biệt, "việc gia hạn đăng kiểm xe ô tô được kỳ vọng thực hiện chủ động, tự động từ phía cơ quan quản lý nhà nước và người dân không cần phải thực hiện bất kỳ hành động nào", ông Hiếu nêu quan điểm.

Bởi cơ quan đăng kiểm của nhà nước có đầy đủ thông tin về ô tô đang lưu hành, có thể gửi tin nhắn thông báo đến các chủ xe đủ điều kiện gia hạn đăng ký xe nhưng trên thực tế việc gia hạn lại tạo thêm thủ tục, đó là yêu cầu người dân và doanh nghiệp đi đăng ký để được gia hạn đăng kiểm.

Như vậy, theo đại biểu, cách giải quyết này là chuyển từ thủ tục này sang thủ tục khác, chuyển từ tắc nghẽn này sang tắc nghẽn khác, tạo ra chi phí không cần thiết trong xã hội. Vì vậy, năng lực phản ứng chính sách cũng rất cần được quan tâm, khi phát hiện vấn đề đòi hỏi của xã hội cần được giải quyết rất nhanh và hiệu quả.