Theo tin từ tờ báo Nikkei Asia, Chính phủ Mexico đang cân nhắc tăng thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Động thái này đánh dấu sự dịch chuyển của Mexico từ cách tiếp cận ngoại giao cân bằng sang hành động thuế quan.

Giới phân tích cho rằng đây có thể là hành động nhằm xoa dịu Washington trong bối cảnh Mexico đối mặt căng thẳng thương mại với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trong một phát biểu vào tháng trước, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh rằng "chúng ta có thể bảo vệ khu vực Bắc Mỹ khỏi làn sóng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc" khi nói đến đề xuất của Mexico về việc áp thuế quan tương tự như Mỹ nhằm vào hàng hóa Trung Quốc. Ông Bessent cho rằng Canada cũng nên có hành động tương tự.

Thuế quan bổ sung 25% với hàng hóa Mexico và Canada nhập khẩu vào Mỹ hiện đang được tạm hoãn tới ngày 2/4 theo các điều khoản trong hiệp định mậu dịch tự do giữa ba nước - thỏa thuận USMCA. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng thuế quan này sẽ được thực thi sau thời hạn tạm hoãn.

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump đã khiến các nhà sản xuất Trung Quốc rút lại kế hoạch mở rộng tại Mỹ và chuyển sang xây dựng cơ sở sản xuất tại Mexico. Năm 2023, Mexico vượt qua Trung Quốc trở thành nước xuất khẩu nhiều nhất vào thị trường Mỹ.

Phần lớn hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào Mexico là nguyên vật liệu đầu vào cho các nhà máy của doanh nghiêp Trung Quốc đặt tại nước này. Trong năm ngoái, dù đã tiến hành các cuộc thảo luận cuối cùng về việc chọn địa điểm xây dựng một nhà máy mới tại Mexico, nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD đã dừng kế hoạch vì ông Trump trở lại Nhà Trắng.

Theo tiết lộ của một nguồn tin mới đây với tờ báo Financial Times, Chính phủ Trung Quốc đã hoãn phê duyệt nhà máy của BYD tại Mexico do lo ngại công nghệ ô tô thông minh của công ty này có thể bị rò rỉ sang Mỹ.

Với Mexico, năm 2024 đánh dấu năm thứ tư liên tiếp nước này có thâm hụt thương mại, trong đó phần lớn là thâm hụt với Trung Quốc. Bối cảnh này khiến các quan chức Mexico ngày càng lo ngại.

Sau khi nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum khẳng định cáo buộc hàng Trung Quốc đi đường vòng qua Mexico vào Mỹ là không có căn cứ. Nhưng sau khi ông Trump công bố kế hoạch áp thuế quan bổ sung 25% đối với hàng hóa từ Mexico vào Mỹ, lập trường của bà Sheinbaum với Trung Quốc đã thay đổi theo hướng tiệm cận với lập trường của Washington.

Tháng 12 năm ngoái, chính phủ của bà Sheinbaum thông báo sẽ áp thuế quan tới 35% đối với hàng dệt may nhập khẩu vào Mexico để bảo vệ ngành dệt may trong nước. Thuế quan mới áp dụng với các quốc gia không có hiệp định thương mại tự do với Mexico, trong đó có Trung Quốc - nước chiếm hơn 30% tổng kim ngạch nhập khẩu dệt may của nước này.

Mexico cũng áp thuế quan 17-19% với hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp từ đầu năm nay, trong đó thuế quan cố định 19% áp dụng với hàng hóa từ các quốc gia không có hiệp định thương mại tự do. Biện pháp này nhắm tới các sàn thương mại điện tử Trung Quốc đang ngày càng hiện diện nhiều tại Mexico như Temu và Shein.

Mexico gần đây triển khai nhiều cuộc trấn áp hàng lậu và hàng giả, trong đó một lượng lớn hàng Trung Quốc đã bị tịch thu. Theo các nhà phân tích, việc nhà chức trách Mexico công khai video các cuộc đột kích vào các cơ sở thương mại và nhà kho cho thấy ý định “phân ly” khỏi Trung Quốc của nước này.