Ngày 17/6, với đa số các đại biểu Quốc hội có mặt tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng.

Nghị quyết quyết nghị, giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

Trước đó, báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết một số ý kiến đề nghị áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng 2% cho tất cả các mặt hàng. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lại đề nghị thay vì giảm 2% cho nhiều đối tượng thì giảm từ 4-5% cho đúng đối tượng cần hỗ trợ.

Về nội dung này, tại dự thảo Nghị quyết, Chính phủ đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ không được giảm.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự thảo Nghị quyết lần này mở rộng thêm đối tượng được giảm thuế so với quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây và kéo dài thời gian giảm thuế đến hết năm 2026. Theo đó, kinh doanh vận chuyển, logistic, hàng hoá, dịch vụ công nghệ thông tin thuộc đối tượng được giảm thuế.

Ngoài ra, theo quy định của pháp luật về thuế giá trị gia tăng, hoạt động dạy học, dạy nghề và dịch vụ y tế thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nên cũng không cần phải giảm thuế.

Bên cạnh đó, đối với các dịch vụ như hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nên không cần phải giảm thuế giá trị gia tăng, trong khi đó dịch vụ viễn thông, bất động sản là những ngành có tăng trưởng trong thời gian qua và cũng không thuộc đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng theo quy định tại Nghị quyết số 43/2022/QH15.

Theo phương án Chính phủ đề xuất tại Tờ trình số 206/TTr-CP ngày 16/4/2025, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng (trong đó 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng).

Trường hợp thực hiện giảm thuế theo phương án giảm tất cả các mặt hàng chịu thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% thì dự kiến số giảm thu NSNN trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 167 nghìn tỷ đồng (trong đó 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 113 nghìn tỷ đồng).

Về ảnh hưởng đến dự toán thu và bội chi ngân sách của chính sách giảm thuế giá trị gia tăng, có ý kiến băn khoăn về chính sách tài khóa vì tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế sẽ ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi, đề nghị đánh giá kỹ lưỡng việc thực hiện chính sách này sẽ ảnh hưởng thế nào đến dự toán thu và bội chi ngân sách; cần rà soát, đối chiếu số liệu nợ đọng thuế, chậm nộp thuế, trốn thuế, tiếp tục thực hiện quyết liệt công tác thu ngân sách Nhà nước.

Tại Thông báo số 2040/TB-VPQH ngày 13/6/2025 của Văn phòng Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có giao Chính phủ tổ chức thực hiện đạt mục tiêu đề ra; chịu trách nhiệm điều hành, thực hiện nhiệm vụ thu, bảo đảm nguồn thu cho các nhiệm vụ chi đã được dự toán năm 2025, các nhu cầu cấp bách phát sinh và dự toán NSNN năm 2026.

Về nội dung này, tại Tờ trình số 206/TTr-CP ngày 16/4/2025, Chính phủ đã báo cáo dự kiến chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng sẽ làm giảm thu ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng.

Việc giảm thuế giá trị gia tăng tác động làm giảm thu ngân sách Nhà nước nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước (bao gồm khả năng tăng thu từ các sắc thuế khác nhờ hiệu ứng lan tỏa của chính sách giảm thuế giá trị gia tăng).

Nhằm bù đắp số hụt thu do thực hiện chính sách, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương thực hiện các giải pháp sau:

Thứ nhất, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, chính sách tài khóa theo các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, thúc đẩy các động lực tăng trưởng GDP năm 2025 đạt ít nhất 8% và phấn đấu hai con số trong điều kiện thuận lợi hơn, qua đó tạo thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Thứ hai, quyết liệt trong công tác thu ngân sách Nhà nước, tăng cường quản lý, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế, nhất là trong các lĩnh vực, địa bàn trọng điểm, thu từ đất, chuyển nhượng bất động sản, hoạt động thương mại điện tử, hoạt động kinh doanh trên nền tảng số; mở rộng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trong các lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ ăn uống, nhà hàng khách sạn theo chuỗi, kinh doanh xăng dầu, vàng. Phấn đấu thu ngân sách Nhà nước năm 2025 cao hơn khoảng 10% so với ước thực hiện năm 2024.

Thứ ba, điều hành chi ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tăng cường tiết kiệm chi; chủ động sử dụng dự phòng, dự trữ và các nguồn lực hợp pháp khác để chi phòng, chống thiên tai, dịch bệnh và các nhiệm vụ cấp bách phát sinh theo quy định, đảm bảo cân đối ngân sách các cấp.