Sáng 2/6/2025, S&P Global công bố Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 5/2025. Trong đó có 3 điểm nổi bật: Tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm trong bối cảnh xuất khẩu giảm đáng kể; Sản lượng tăng trở lại; Chi phí đầu vào giảm lần đầu trong 22 tháng.

SẢN LƯỢNG TĂNG TRỞ LẠI, NIỀM TIN KINH DOANH ĐƯỢC CẢI THIỆN

Báo cáo của S&P Global cho biết số lượng đơn đặt hàng mới trong ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục giảm vào tháng 5 khi thuế quan của Mỹ được cho là đã ảnh hưởng đặc biệt đến nhu cầu xuất khẩu. Tuy nhiên, sản lượng đã tăng trưởng trở lại và các điều kiện kinh doanh tổng thể hầu như không thay đổi khi một số công ty ghi nhận chính sách thuế quan ổn định hơn so với tháng 4.

Trong khi đó, tình trạng nhu cầu yếu đã góp phần làm giảm chi phí đầu vào lần đầu tiên trong 22 tháng, và các công ty tiếp tục hạ giá bán hàng.

Tương tự trong tháng 4, số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm trong tháng 5, và người tham gia khảo sát cho rằng nguyên nhân của sự giảm sút gần đây là do vấn đề thuế quan và nhu cầu thị trường giảm. Tác động đến nhu cầu được cảm nhận rõ nhất ở các thị trường xuất khẩu, khi số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài giảm với tốc độ nhanh hơn nhiều so với tổng số đơn đặt hàng mới. Sự suy giảm số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới gần giống như những gì được ghi nhận vào tháng 4, trong khi mức giảm tổng số lượng đơn đặt hàng mới lại nhẹ hơn so với tháng trước.

Trong khi số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm, sản xuất đã tăng trưởng trở lại trong tháng 5 sau khi giảm trong tháng 4. Sự ổn định hơn về chính sách thuế quan được cho là đã giúp hỗ trợ tăng sản lượng trở lại, trong khi việc cải thiện công suất cũng được đề cập đến.

Cũng tương tự như xu hướng sản lượng, báo cáo của S&P Global cho biết niềm tin kinh doanh đã cải thiện vào tháng 5 khi chính sách thuế ổn định hơn. Tuy nhiên, một số người trả lời khảo sát vẫn lo ngại về tác động tiềm tàng của thuế quan, từ đó tâm lý kinh doanh vẫn nằm hẳn dưới mức trung bình của lịch sử chỉ số.

“Khối lượng công việc giảm và tình trạng nhân viên nghỉ việc đã góp phần khiến việc làm trong ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục giảm. Dù vậy, những nỗ lực nhằm hỗ trợ tăng trưởng sản lượng khiến sự giảm sút trong kỳ này chỉ là nhỏ và là chậm nhất kể từ tháng 10 năm ngoái”, báo cáo ghi nhận.

Trong khi đó, lượng công việc tồn đọng tiếp tục giảm do số lượng đơn đặt hàng mới giảm, nhưng tốc độ giảm đã chậm lại thành mức yếu nhất trong chuỗi năm tháng giảm liên tiếp gần đây.

CÁC NHÀ SẢN XUẤT VẪN THẬN TRỌNG VỚI TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH THUẾ 

Theo báo cáo của S&P Global, những nỗ lực tăng sản lượng khiến các nhà sản xuất phải tăng nhẹ hoạt động mua hàng vào tháng 5. Tình trạng tăng hoạt động mua hàng hóa đầu vào đã kết thúc thời kỳ giảm kéo dài hai tháng.

Mặc dù hoạt động mua hàng tăng, tồn kho hàng hóa đầu vào lại tiếp tục giảm, nhưng mức độ giảm là ít đáng kể nhất kể từ tháng 8/2024. Tồn kho hàng thành phẩm cũng giảm, khi các công ty báo cáo về sự ngần ngại trong việc lưu trữ hàng tồn và việc giao hàng nhanh chóng cho khách hàng.

Trong khi đó, thời gian giao hàng của nhà cung cấp đã kéo dài một chút vào tháng 5 khi người trả lời khảo sát ghi nhận tình trạng giao thông chậm chạp.

“Một môi trường nhu cầu yếu đã khiến một số nhà cung cấp giảm giá sản phẩm của họ trong tháng 5, từ đó khiến chi phí đầu vào giảm trong tháng. Đây là lần giảm giá đầu vào đầu tiên kể từ tháng 7/2023”, báo cáo ghi nhận.

Với chi phí đầu vào giảm, các nhà sản xuất tiếp tục hạ giá bán hàng vào giữa quý 2 của năm. Giá bán hàng đến nay đã giảm trong suốt năm tháng qua, khi giá đầu ra tiếp tục giảm nhẹ trong tháng.

Bình luận về kết quả khảo sát, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho biết tin tức về thuế quan tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xác định xu hướng của ngành sản xuất Việt Nam. Tháng 5 đã chứng kiến một bức tranh ổn định hơn về các chính sách thuế quan của Mỹ so với tháng 4, từ đó khiến sản lượng tăng trở lại và niềm tin kinh doanh cải thiện. Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn thận trọng về tác động của thuế quan và lại chứng kiến sự giảm mạnh của số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới, điều này đã góp phần làm tổng số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm.

“Một khía cạnh đáng chú ý khác của khảo sát chỉ số PMI kỳ này là chi phí đầu vào đã giảm lần đầu tiên trong gần hai năm khi các nhà cung cấp đã phải giảm giá trong bối cảnh nhu cầu giảm. Khi chúng ta tiến gần đến thời điểm giữa năm, mọi ánh mắt sẽ đổ dồn vào chính sách thuế quan của Mỹ để xem ngành sản xuất của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng như thế nào”, ông Andrew Harker nói.