Sáng 18/6, làm rõ ý kiến của đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận ở hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết công tác phòng chống thuốc giả và thực phẩm giả được nhiều đại biểu quan tâm, là vấn đề nhức nhối không chỉ của Việt Nam mà trên toàn cầu.

"THUỐC GIẢ CHỦ YẾU XUẤT HIỆN TRÊN THỊ TRƯỜNG, KHÔNG PHẢI TRONG BỆNH VIỆN"

Theo thống kê của Hoa Kỳ, thế giới thiệt hại khoảng 600 tỷ USD/năm do thuốc giả và thực phẩm chức năng giả.

Trong thời gian qua, Việt Nam đã rất tích cực trong phòng chống vấn đề này, thông qua việc rà soát hệ thống văn bản pháp luật. Đối với việc sản xuất thuốc giả theo Luật Hình sự tại Điều 194, mức xử phạt cao nhất là tử hình. Bộ trưởng cũng nêu rõ quan điểm quyết liệt của Nhà nước, các Bộ, ban, ngành trong việc việc phòng, chống thuốc giả và thực phẩm giả.

Tuy nhiên, thời gian qua vẫn còn những vấn đề cần rà soát, chấn chỉnh, từ hoàn thiện hệ thống pháp luật đến chấn chỉnh đội ngũ cán bộ thực thi; công tác thanh tra, kiểm tra, hậu kiểm cũng cần được chú trọng.

Thời gian qua, Bộ Y tế đã trực tiếp tham mưu Thủ tướng, Chính phủ ban hành nhiều văn bản, công điện chỉ đạo. Mặt khác, khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản luật, nghị định để hoàn thiện hành lang pháp lý. 

Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh quan điểm của Bộ đối với thuốc và thực phẩm, những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, cần phải xử lý kiên quyết ở mức cao nhất.

Bộ trưởng cho biết hiện nay thông qua hệ thống đấu thầu, tất cả thuốc vào bệnh viện phải có nguồn gốc xuất xứ. Do đó, vấn đề thuốc giả chủ yếu xuất hiện trên thị trường, không phải trong bệnh viện.

Hiện nay, Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với Ban chỉ đạo 389 quốc gia (do Bộ Tài chính là cơ quan thường trực), Bộ Công Thương, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (liên quan đến vấn đề quảng cáo) và Bộ Công an để giải quyết các vấn đề liên quan, trong đó có phòng chống thuốc giả, thực phẩm chức năng giả.

Theo bà Lan, ba vụ việc nổi bật gần đây liên quan đến thuốc, thực phẩm chức năng giả tại Thanh Hóa, kẹo Kera của Hằng Du Mục và mỹ phẩm giả ở Đồng Nai đều do Bộ Y tế phát hiện và phối hợp, chuyển Bộ Công an điều tra. Điều này thể hiện tinh thần quyết tâm của Bộ Y tế trong việc phòng, chống thuốc giả và thực phẩm giả.

GIẢM TẢI TUYẾN TRÊN, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG KHÁM CHỮ BỆNH CỦA TUYẾN DƯỚI

Liên quan đến tình trạng người nhà bệnh nhân hành hung nhân viên y tế- vấn đề gây bức xúc trong thời gian qua Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho rằng, cần có hành lang pháp lý rõ ràng để bảo vệ đội ngũ cán bộ y tế. Khi xây dựng Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), Bộ đã đề xuất nhiều quy định nghiêm cấm các hành vi xâm hại cán bộ y tế, xác định họ là lực lượng đang thực thi công vụ.

Tuy nhiên, thực tế vẫn tiếp tục xảy ra nhiều vụ việc đáng lo ngại tại các địa phương như Nam Định, Phú Thọ, Nghệ An, khiến lãnh đạo Bộ rất trăn trở.

“Khi có vụ việc, Bộ Y tế đều trực tiếp liên hệ với chính quyền địa phương, đề nghị xử lý nghiêm minh để làm gương, đảm bảo đội ngũ y bác sĩ được bảo vệ trong mọi trường hợp”, Bộ trưởng cho biết.

Bà Lan cũng nêu rõ: theo quy định của ngành, khi đã vào cấp cứu thì đội ngũ y bác sĩ phải nhìn nhận tất cả các bệnh nhân và sẽ phải ưu tiên bệnh nhân có chỉ số sinh tồn nguy cấp. 

Bộ trưởng đề nghị các cấp chính quyền cùng vào cuộc để bảo vệ nhân viên y tế, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để đảm bảo răn đe.

Thừa nhận hiện nay ngành y tế vẫn còn sự chênh lệch chuyên môn kỹ thuật về chất lượng khám, chữa bệnh giữa các vùng miền, giữa bệnh viện tuyến trên và tuyến dưới, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, đây chính là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến trên.

Việc chênh lệch giữa công tác, chất lượng khám, chữa bệnh của các cấp chuyên môn kỹ thuật đã được xác định và Bộ đã có nhiều các giải pháp tham mưu để góp phần giảm tải tuyến trên và nâng cao chất lượng của tuyến dưới.

Nhận diện điều này, Bộ Y tế đã có nhiều giải pháp, trong đó, tập trung rà soát các quy định, quy trình, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để giảm thời gian chờ đợi của nhân dân trong khám chữa bệnh, triển khai đăng ký khám chữa bệnh trực tuyến, tổ chức khám chữa bệnh từ xa.

Đồng thời, tăng cường công tác hỗ trợ chỉ đạo của các bệnh viện tuyến Trung ương đối với các bệnh viện tuyến dưới, tăng cường trang thiết bị, cơ sở vật chất; tăng cường hợp tác quốc tế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Liên quan đến phát triển y tế cơ sở, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết: "Chúng tôi đang xây dựng Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển y tế cơ sở, dự kiến trình Quốc hội vào tháng 10/2025. Chương trình này hướng đến tăng cường chăm sóc sức khỏe nhân dân, gắn với các vấn đề dân số và thích ứng với tình trạng già hóa dân số. Trong đó bao gồm nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nhân lực và chất lượng phục vụ của y tế cơ sở".

Ngoài ra, Bộ cũng đã làm việc với Đảng ủy Chính phủ, trình báo cáo lên Bộ Chính trị đề xuất xây dựng ban hành một nghị quyết mang tính đột phá, với các cơ chế, chính sách mới nhằm nâng cao chất lượng hệ thống y tế cơ sở, đặc biệt trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu và bố trí, sử dụng nhân lực y tế, vấn đề chính sách thu hút đối với hệ thống cán bộ, bác sĩ khi về công tác tại hệ thống y tế cơ sở cũng như lĩnh vực y tế dự phòng, các lĩnh vực cần thu hút ưu tiên…

Theo Bộ trưởng, nếu các văn bản này được Bộ Chính trị và Quốc hội thông qua trong thời gian tới, sẽ mở ra cơ hội lớn để phát triển hệ thống y tế cơ sở trong thời gian tới.