Đẩy mạnh ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy xanh hóa các ngành kinh tế… đang được Chính phủ ưu tiên hàng đầu để thực hiện cam kết COP26…
Ảnh minh hoạ.
Phát triển xanh đang là xu hướng tất yếu khi sức khoẻ con người có mối quan hệ tương quan chặt chẽ với môi trường. Thực tế cho thấy, trong 20 năm qua, tỷ lệ dịch bệnh tăng 30% khi môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng.
VIỆT NAM HƯỚNG ĐẾN KINH TẾ TUẦN HOÀN
Việt Nam nằm trong nhóm 5 quốc gia chịu ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu và thay đổi hệ sinh thái sinh học. Tính toán sơ bộ, tổn thất từ thiên nhiên đem đến cho Việt Nam có thể lên đến 11% GDP vào năm 2100.
Đây là thông tin mà TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, nêu lên tại diễn đàn “Phát triển kinh tế xanh vùng Đông Nam bộ: Kết nối đầu tư – Hỗ trợ phục hồi và phát triển”, do Thời báo Tài chính Việt Nam tổ chức mới đây tại TP.HCM.
Phát triển kinh tế xanh cho hiệu quả kinh tế - xã hội cao hơn nhiều, cứ 1 triệu USD đầu tư vào năng lượng tái tạo giúp tăng thêm ít nhất 5 việc làm so với đầu tư năng lượng hóa thạch.
Do đó, kinh tế xanh đã được nhiều quốc gia trên thế giới định hình và thực hiện từ nhiều năm qua cùng với tài chính xanh cũng phát triển nhanh. Năm 2021, công cụ nợ được phát hành đạt giá trị 1.600 tỷ USD, đưa tổng giá trị thị trường tài chính bền vững đạt mốc 4.000 tỷ USD trên toàn cầu.
Trong đó, phát hành trái phiếu xanh chiếm 38% tổng lượng phát hành năm 2021, trị giá 620 tỷ USD, tăng 100% so với năm 2020. Các khoản tín dụng bền vững đạt 453 tỷ USD, chiếm 27,5% tổng số phát hành. Phát hành trái phiếu xã hội đạt 210 tỷ USD, chiếm 13%.
TS Cấn Văn Lực cho biết thêm, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã gợi ý cho Việt Nam 5 lĩnh vực ưu tiên để phát triển kinh tế xanh. Cụ thể, Việt Nam cần phát triển nông nghiệp xanh và ứng dụng công nghệ cao. Vì lĩnh vực này đang có lợi thế và chiếm khoảng 14% GDP.
Lĩnh vực nữa là phát triển đô thị và phương thức vận tải bền vững (đô thị đang chiếm 78% tiêu thụ năng lượng và 60 khí thải GHG toàn cầu, theo UB Habitat); chuyển đổi năng lượng sạch; áp dụng các mô hình kinh tế tuần hoàn (hiện tại, 62% khí thải GHG là từ sản xuất, 38% từ phân phối và tiêu dùng, nhưng cấu trúc này đang thay đổi); gìn giữ đại dương sạch và hiệu quả (Việt Nam có 28 tỉnh, thành phố có kinh tế biển…).
Nhận thức được tầm quan trọng của xu hướng đó, ngày 07/6/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 687 phê duyệt Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, với rất nhiều mục tiêu được đặt ra.
Cụ thể, giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP ít nhất 15% vào năm 2030 so với năm 2014, hướng tới mục tiêu phát thải ròng về “0” vào năm 2050; đẩy mạnh ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn thúc đẩy xanh hóa các ngành kinh tế; tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo trên tổng cung cấp năng lượng sơ cấp, tỷ lệ che phủ rừng, tỷ lệ tái chế rác thải, tỷ lệ nội địa hóa của nông sản và công nghiệp xuất khẩu…
VÙNG ĐÔNG NAM BỘ SẼ LÀM THÍ ĐIỂM
Để phát triển kinh tế xanh theo mục tiêu nêu trên, điều quan trọng nhất là nguồn lực tài chính.
Các diễn giả tại diễn đàn “Phát triển kinh tế xanh vùng Đông Nam bộ: Kết nối đầu tư – Hỗ trợ phục hồi và phát triển" - Ảnh: SO.
Mặc dù tài chính xanh dù đã được triển khai tại Việt Nam được gần 10 năm, nhưng quy mô vẫn còn nhỏ (tín dụng xanh chỉ chiếm 4,2% tổng dư nợ, phát hành trái phiếu xanh còn rất ít…).
Nguyên nhân, theo ông Lực nguồn tài chính cho tín dụng xanh chủ yếu dựa vào các chương trình, dự án có nguồn tài trợ quốc tế, đi kèm những điều kiện khắt khe. Lượng phát hành trái phiếu xanh ít, việc tuân thủ các nguyên tắc phát hành trái phiếu xanh cũng không được tốt…
“Để gỡ vướng tài chính, Chính phủ phải vào cuộc đứng ra thu xếp những khoản vay lớn cho cả khu vực, sau đó phân bổ cho các địa phương”, ông Lực nói.
Còn theo PGS. TS. Phạm Tiến Đạt, Hiệu trưởng trường Đại học Tài chính Marketing, động lực của tăng trưởng tín dụng xanh tại Việt Nam từ năm 2015 đến nay chủ yếu đến từ định hướng chính sách của Ngân hàng nhà nước hơn là nhu cầu phát triển của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng nhà nước cũng đã phối hợp cùng Công ty tài chính quốc tế (IFC) xây dựng hệ thống “Sổ tay đánh giá rủi ro môi trường và xã hội” đối với một số ngành, như: nông nghiệp, hóa chất, xây dựng cơ sở hạ tầng, thực phẩm và đồ uống, sản xuất may mặc, da và sản phẩm dệt may, dầu khí, xử lý và tái chế chất thải, khai khoáng.. Tuy nhiên, các tài liệu này vẫn chỉ mang tính tham khảo, khuyến khích chứ chưa mang tính bắt buộc phải áp dụng khi đánh giá, thẩm định các dự án.
Để phát triển kinh tế xanh, mỗi năm, Việt Nam cần 8-10 tỷ USD. Nếu muốn thúc đẩy mạnh mẽ lĩnh vực này, phải xây dựng luật về kinh tế tuần hoàn để có một cơ chế, khuôn khổ pháp lý mạnh hơn, khuyến khích các mô hình mới... Chỉ bằng cách đó mới thúc đẩy được xu hướng xanh hóa”, TS. Vũ Tiến Lộc, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội, cho biết.
Hiện khu vực Đông Nam bộ được đề xuất định hướng trở thành vùng đi đầu về đổi mới mô hình tăng trưởng của cả nước, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn để phù hợp hơn với vai trò, vị trí đầu tàu về kinh tế. Vì vùng này đóng góp 30 % GDP và 40% thu ngân sách của cả nước.
PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế Tuần hoàn, Đại học Quốc gia TP.HCM, cho rằng thách thức lớn nhất của khu vực Đông Nam Bộ, trong đó, đối với doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng theo từng khía cạnh, về vốn hoặc thể chế. Do đó, luật kinh tế tuần hoàn cần có thể chế cụ thể, đặc biệt giải quyết được bài toán liên ngành, nếu không kết nối được các bộ, ngành với doanh nghiệp thì việc phát triển kinh tế xanh rất khó để thực hiện.
Vietnam prioritizing implementation of COP26 commitments
Định hướng ưu tiên thực hiện các quyết định của Hội nghị COP26
Thành lập Ban chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết về biến đổi khí hậu tại COP26
Thủ đô ngàn năm văn hiến đã khắc sâu trong lịch sử dân tộc như một biểu tượng thiêng liêng của ý chí độc lập, tự do và khát vọng hòa bình, đồng thời là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, trí tuệ, bản lĩnh và khí phách của dân tộc Việt Nam...
Việt Nam và Bhutan: Hợp tác Đối tác Chiến lược hướng tới tương lai bền vững
Mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Bhutan ngày càng được khẳng định qua chuyến thăm của Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck và Hoàng hậu đến Việt Nam..
Bão số 5 Kajiki hướng vào đất liền, các tỉnh Bắc Trung Bộ khẩn trương ứng phó
Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, chủ trì cuộc họp trực tiếp và trực tuyến với các địa phương ven biển từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế để bàn giải pháp ứng phó áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 – Kajiki.
Triển lãm Thành tựu đất nước mở cửa cho Nhân dân tham quan từ ngày 28/8
Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề 80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, sẽ giới thiệu, trưng bày những thành tựu nổi bật của đất nước trong 80 năm xây dựng và phát triển trên các lĩnh vực. Triển lãm sẽ mở cửa cho Nhân dân vào tham quan từ ngày 28/8 tới đây...
Quốc vương Bhutan và Hoàng hậu kết thúc chuyến thăm tới Việt Nam
Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck bày tỏ vui mừng lần đầu tiên sang thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, nhấn mạnh Bhutan coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, mong muốn tăng cường hợp tác nhiều mặt, chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: