Phát biểu thảo luận tại hội trường ngày 13/6, đại biểu Trần Chí Cường, đoàn Tp. Đà Nẵng tán thành với việc ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 35 của Quốc hội nhằm tạo cơ chế đột phá cho Tp.Hải Phòng phát triển trong bối cảnh mới, giải quyết các điểm nghẽn, nâng cao sức cạnh tranh, thu hút đầu tư thông qua các cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội.

CHÍNH SÁCH ĐỘT PHÁ PHÁT TRIỂN HẠ TẦNG VÀ DỊCH VỤ LOGISTICS 

Quan tâm vấn đề logistics, đại biểu Tp.Đà Nẵng chỉ rõ: “thực tế chi phí logistics hiện nay ở Việt Nam còn ở mức cao, chiếm khoảng 16,5% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân 10,6% của thế giới. Hạ tầng logistics chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, quy mô doanh nghiệp logistics còn nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng 20% thị phần”.

Đáng chú ý, tỷ trọng đóng góp của ngành logistics vào GDP mới đạt gần 4,5% và mục tiêu kỳ vọng đến năm 2025 cũng chỉ đạt 5-6%, thấp hơn nhiều so với ngành dịch vụ du lịch đang đóng góp khoảng 7% GDP.

Những con số này cho thấy tiềm năng lớn cho phát triển logistics nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải có chính sách đột phá để phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics một cách bài bản và hiệu quả hơn.

Trung tâm Logistics đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tối ưu hóa các dòng hoạt động hàng hóa, tiền tệ, thông tin, thúc đẩy lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu, góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Từ phân tích trên, đại biểu Cường cho rằng trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới có vai trò then chốt trong kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là rất cần thiết.

Việc đề xuất thí điểm chính sách thu hồi đất để sớm hình thành các trung tâm quy mô lớn hiện đại tại Hải Phòng là hoàn toàn xác đáng.

Với chủ trương quy định mới, cách tiếp cận trong yêu cầu bứt phá và tháo gỡ những vướng mắc thể chế, các cơ chế chính sách dành cho khu thương mại tự do tại Hải Phòng vượt trội hơn nhiều so với khu thương mại tự do Đà Nẵng đã được Quốc hội thông qua.

Nêu quan điểm, đại biểu ủng hộ việc cho phép thí điểm áp dụng thu hút đầu tư, nhất là với nhà đầu tư chiến lược. Tuy nhiên để tránh dẫn đến tình trạng bất bình đẳng phát triển giữa các địa phương, mặc dù mỗi địa phương tuy có tiềm năng lợi thế riêng nhưng quan trọng là cùng nhau phát triển để phát huy tiềm năng lợi thế, thu hút đầu tư, cạnh tranh với các nước trong khu vực, để tranh thủ nguồn lực phát triển đất nước.

Do đó, đại biểu đề xuất khi Quốc hội thông qua các cơ chế chính sách đặc thù vượt trội áp dụng tại khu thương mại tự do Hải Phòng thì cũng cần xem xét cho phép Khu thương mại tự do Tp Đà Nẵng được áp dụng các chính sách để đảm bảo tính thống nhất, nâng cao năng lực cạnh tranh với các quốc gia. Ông Cường cũng đề nghị Quốc hội sớm nghiên cứu ban hành Luật Khu thương mại tự do.

CÚ HÍCH LỚN GIÚP HẢI PHÒNG THU HÚT ĐẦU TƯ QUỐC TẾ

Cùng quan tâm đến cơ hội phát triển trung tâm logistics tại Hải Phòng, đại biểu Sùng A Lềnh, đoàn Lào Cai cho rằng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số số cơ chế chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng là một bước tiến chiến lược để đưa Hải phòng trở thành đầu tàu kinh tế, trung tâm logistics và đổi mới sáng tạo của cả nước.

“Trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới có vai trò then chốt trong kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là rất cần thiết”, đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu phân tích, về quản lý đầu tư, dự thảo Nghị quyết trao quyền cho UBND thành phố chấp thuận và điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án bến cảng, khu bến cảng với quy mô vốn từ 2.300 tỷ đồng trở lên. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian triển khai các dự án lớn, tăng tính tự chủ, củng cố vị thế của Hải Phòng như một trung tâm logistics của khu vực.

Nghị quyết mở ra cơ hội lớn đổi mới sáng tạo và công nghệ cao, các cơ chế chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, cá nhân trong lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo, vi mạch bán dẫn, AI… sẽ thu hút nhân tài và doanh nghiệp công nghệ.

Việc thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm và hỗ trợ khởi nghiệp có kiểm soát các công nghệ mới sẽ tạo môi trường thuận lợi để Hải Phòng trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, thúc đẩy kinh tế số và kinh tế xanh.

Về quản lý đất đai và quy hoạch, các cơ chế đặc thù như thu hồi đất cho các dự án logistics, khu công nghiệp có diện tích lớn hay chuyển mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng với quy mô hợp lý… sẽ giúp tối ưu hóa quỹ đất, tạo điều kiện cho các dự án chiến lược. Việc thành lập khu thương mại tự do sẽ là cú hích lớn giúp Hải Phòng thu hút đầu tư quốc tế, thúc đẩy xuất khẩu và phát triển dịch vụ chất lượng cao.

“Hiện nay cuộc cách mạng công nghiệp công nghệ số đã và đang thay đổi toàn bộ dịch vụ kho bãi và phân phối hàng hóa trên toàn cầu. Ngành logistics ngày càng khẳng định vai trò là cấu phần thiết yếu của chuỗi cung ứng và động lực phát triển kinh tế bền vững. Do đó, việc xây dựng các trung tâm logistics hiện đại, có quy mô lớn và năng lực tích hợp cao là xu thế tất yếu”, đại biểu nêu quan điểm.

Hải Phòng có lợi thế chiến lược là trung tâm cảng biển quốc tế, là đầu mối kết nối giao thông đa phương thức và là cửa ngõ xuất nhập khẩu trọng điểm phía Bắc đã được xác định trong các Nghị quyết của Bộ Chính trị, là động lực phát triển của vùng và quốc gia, có vai trò dẫn dắt trong phát triển lĩnh vực logistics.

Do đó, đại biểu cho rằng việc ban hành cơ chế chính sách thí điểm thu hồi đất để phát triển trung tâm logistics tại Tp.Hải Phòng là rất cần thiết và cấp thiết. Điều này không chỉ phù hợp với định hướng tại các quyết định của Chính phủ mà còn là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển ngành logistics theo chiến lược đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Đặc biệt đây cũng là hành động cụ thể nhằm thể hóa các chủ trương lớn của Đảng về phát triển Hải Phòng trở thành trung tâm logistics mang tầm khu vực và quốc tế.

TẠO DƯ ĐỊA VÀ KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN MỚI CHO THÀNH PHỐ CẢNG

Thành phố Hải Phòng hiện đang giữ vai trò là đầu tàu phát triển ở phía Bắc, là trung tâm logistics, cảng biển, công nghiệp, dịch vụ của cả nước. Trong nhiều năm qua, Hải Phòng đã liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao,  với tốc độ tăng trưởng trên 10% trong 10 năm liên tục.

Tuy nhiên, để tiếp tục phát huy vai trò này trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu gay gắt, đại biểu Lã Thanh Tân, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách Tp Hải Phòng cho rằng thành phố cần một khuôn khổ chính sách vượt trội, đủ linh hoạt để tạo ra không gian phát triển mới.

Ngày 12/6/2025, Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết số 202/2025/QH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc thiết kế lại thể chế, cơ chế, chính sách quản lý phù hợp cho các tỉnh, thành phố sau sắp xếp.

Với vị thế trung tâm vùng Đồng bằng sông Hồng, việc Hải Phòng được cho phép thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù không chỉ nhằm duy trì đà phát triển hiện có, mà còn là điều kiện để hình thành mô hình đô thị lớn tích hợp- vừa đảm nhiệm vai trò trung tâm vùng, vừa có khả năng cạnh tranh với các cực tăng trưởng quốc tế; đồng thời tiếp tục hiện thực hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

“Trong bối cảnh đó, việc xây dựng một Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng là hết sức cần thiết, cấp bách”, đại biểu Lã Thanh Tân nói.

Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết số 202/2025/QH15, các chính sách tại dự thảo Nghị quyết đã được thiết kế với mức độ mở cao, đảm bảo tính thích ứng đối với không gian mở rộng và quy mô dân số tăng mạnh của Hải Phòng mới.

“Các quy định trong dự thảo không chỉ đáp ứng yêu cầu trước mắt mà còn tạo dư địa cho phát triển trong dài hạn, giúp định hình mô hình quản trị đô thị theo hướng tích hợp, linh hoạt và hiệu quả”.

Dự thảo Nghị quyết lần này không chỉ là bước tiếp nối từ những kết quả của Nghị quyết 35, mà còn là sự chuyển mình mạnh mẽ về tư duy phát triển– từ mô hình truyền thống sang chủ động hội nhập, cạnh tranh bằng thể chế.

“Hải Phòng xác định đây là cơ hội để thúc đẩy mạnh mẽ cải cách, tạo đột phá về thu hút đầu tư, phát triển đô thị hiện đại và nâng cao chất lượng sống của người dân. Chúng tôi tin rằng, nếu được Quốc hội thông qua, các chính sách trong Nghị quyết sẽ góp phần định hình một mô hình phát triển tiên phong, tạo giá trị lan tỏa không chỉ cho thành phố Hải Phòng mà còn cho toàn vùng và cả nước”, ông Tân nhấn mạnh.