Những ngày cuối tháng 5, tại các vùng trồng vải chín sớm ở Bắc Giang, không khí thu hoạch rộn ràng khắp đường làng ngõ xóm. Vải sớm năm nay nở rộ đều, mẫu mã đẹp, chất lượng ngọt hơn mọi năm do thời tiết thuận lợi.

Chị Nguyễn Thị Cương (huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) chia sẻ: "Nhà tôi có hơn 3 sào vải sớm, năm nay được mùa mà lại được giá. Ngay từ đầu vụ, thương lái đã về tận vườn đặt cọc với giá 40.000 – 45.000 đồng/kg, có thời điểm lên đến 50.000 đồng".

Ngày 27/5, một số cửa hàng hoa quả tại Chợ Thương (thành phố Bắc Giang), chợ Thanh Xuân (Lục Nam), chợ Chũ (thị xã Chũ) đã xuất hiện những sạp hàng bán vải thiều chín sớm. Chị Vi Kim Hoa, chủ cửa hàng hoa quả tại chợ Thương, cho biết đây là loại vải u hồng, u trứng trồng ở một số nơi như: xã Phúc Hòa, huyện Tân Yên; thị xã Chũ, huyện Lục Nam. Do mới vào mùa nên dịp này cửa hàng chỉ nhập về 3 - 4 tạ, giá bán dao động từ 40.000 - 80.000 đồng/kg. Chỉ trong ngày hôm qua, chị đã bán được hơn một nửa.

Trong khi đó, tại Hà Nội, vải Bắc Giang đầu mùa đang được bán lẻ với giá rất cao. Chị Phạm Lan, chủ một cửa hàng hoa quả tại Nam Từ Liêm, Hà Nội, cho hay: "Hiện tại vải sớm của miền Bắc đã lác đác ra thị trường. Vì đang ở đầu mùa nên vị của vải vẫn hơi chua và ngọt thanh chứ chưa ngọt đậm. Giá cũng đang cao, khoảng gần 100.000 đồng/kg, còn hàng tuyển quả to, đều, mã đẹp sáng giá đắt hơn".

Chị Bích Hà, chủ cửa hàng trái cây gần chợ Cầu Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, hiện giờ mới chỉ có vải u, nhiều người hay gọi là u trứng, quả to căng mọng nước, hạt to, không ngon bằng vải thiều chính vụ nhưng vị cũng đậm. “Giá vải năm nay khá đắt so với năm ngoái. Nếu năm ngoái đầu vụ giá lên đến 120.000 đồng/kg thì năm nay loại vip giá cao nhất khoảng 140.000 đồng/kg. Nhiều khách cũng săn tìm loại này để làm quà biếu”, chị Hà cho hay.

Chị Lê Thị Mai, tiểu thương tại chợ Hà Đông, cũng vui vẻ cho biết: "Nhà tôi đã chủ động làm việc với các "mối" trồng vải từ rất sớm. Dù giá cao, khách vẫn sẵn sàng mua vì là vải đầu mùa. Hiện nhà tôi bán loại quả to, tươi ngon giá sẽ dao động từ 80.000 - 120.000 đồng/kg, loại quả nhỏ hơn có giá từ 65.000 - 90.000 đồng/kg, mà hàng cứ về đến đâu là hết đến đấy".

Thực tế, ngoài yếu tố "bõ cơn thèm", tâm lý sử dụng trái cây nội địa cũng khiến người tiêu dùng không ngại mở hầu bao để mua vải sớm đầu mùa. Nhiều người trồng vải dự báo, giá vải năm nay sẽ tiếp tục cao cho đến khi vải chính vụ vào mùa thu hoạch. Sau đó, đến cuối vụ, giá vải lại sẽ tăng vì nhu cầu người tiêu dùng vẫn cao, trong khi nguồn cung sẽ hạn hẹp hơn.

Bên cạnh vải Bắc Giang, vải u trứng trắng của huyện Thanh Hà (tỉnh Hải Dương) cũng đang được săn đón nhờ chất lượng thơm ngon. Đây là giống vải chín sớm nhất, quả to đều, cùi dày, vị ngọt thanh, thơm nhẹ, được người tiêu dùng ưa chuộng. Do sản lượng không nhiều, vải u trứng trắng thường được khách quen đặt mua từ sớm, ít khi xuất hiện đại trà trên thị trường.

Theo ông Nguyễn Văn Hiển, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp xã Thanh Quang (huyện Thanh Hà), vải u trứng trắng hiện đang được bán tại vườn với giá từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng/kg. Chính quyền địa phương khuyến cáo người dân chỉ nên thu hoạch khi vải đạt độ chín phù hợp, nhằm đảm bảo chất lượng tốt nhất khi đưa ra thị trường.

Trong khi đó, tại các chợ mạng, vải u hồng – một giống vải chín sớm khác - đang phủ sóng mạnh mẽ từ đầu tháng 4. Vải u hồng chủ yếu được trồng ở Đắk Lắk, sau đó vận chuyển ra các tỉnh phía Bắc tiêu thụ. Trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok, không khó để bắt gặp các clip rao bán, livestream thu hái vải tại vườn, đóng gói, vận chuyển đi các tỉnh.

Do chín sớm hơn vải thiều gần một tháng, vải u hồng Đắk Lắk có giá bán lẻ tại các chợ mạng dao động chỉ từ 20.000 - 70.000 đồng/kg, rẻ hơn rất nhiều so với năm ngoái. Anh Vũ Tuấn Nam, một tiểu thương chuyên bán trái cây online tại Hà Nội, cho biết: “Vải u hồng Đắk Lắk ăn không ngọt đậm bằng vải thiều miền Bắc, nhưng hình thức đẹp, giá cả hợp lý nên khách mua nhiều. Đầu mùa bán rất chạy, giờ vào vụ nên giá dễ chịu hơn”.

Theo những người bán, vải u hồng được thu hoạch từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Mùa vải năm nay được mùa hơn so với năm ngoái nên mức giá bán chỉ bằng 1/3, tuy nhiên khi tới kệ hàng, giá vải u hồng có thể tăng lên 70.000 - 100.000 đồng/kg. Cùng với vải u trứng trắng và vải u hồng, thị trường hiện cũng đã bắt đầu ghi nhận các loại vải u gai, vải tàu lai từ một số vùng trồng tại Bắc Giang, Hải Dương. Giá các loại này dao động từ 28.000 – 35.000 đồng/kg, tùy mẫu mã và thời điểm bán.

Theo các chuyên gia, việc nhiều giống vải chín sớm xuất hiện trên thị trường tạo cơ hội tiêu thụ sớm, tăng thu nhập cho người trồng. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra áp lực cạnh tranh không nhỏ cho vải thiều chính vụ – vốn thường bắt đầu thu hoạch từ cuối tháng 5.

Ông Nguyễn Văn Thiết, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ vải sớm Phúc Hòa (huyện Tân Yên, Bắc Giang), cho biết hợp tác xã có khoảng 35 tấn vải thiều chín sớm. Hiện nay, đã nhận được đơn đặt hàng xuất khẩu thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, EU với giá ký kết là 35.000 đồng/kg. "Vải thiều đang bước vào đầu vụ thu hoạch, chúng tôi kỳ vọng năm nay sẽ được mùa, được giá", ông Thiết cho hay.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Bắc Giang, năm 2025, toàn tỉnh duy trì ổn định diện tích vải thiều với 29.700ha. Thời gian thu hoạch vải sớm sẽ diễn ra từ ngày 20/5 - 15/6, trong khi vải chính vụ bắt đầu từ 10/6 kéo dài đến 20/7. Sản lượng năm 2025 dự kiến đạt 165.000 tấn, trong đó, diện tích vải sớm 8.000ha, chiếm 27%, sản lượng hơn 60.600 tấn; vải chính vụ 21.700ha, chiếm 73%, sản lượng hơn 104.000 tấn.

Tại tỉnh Hải Dương, theo số liệu từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Dương, năm 2025, toàn tỉnh có 2.850ha vải thu hoạch sớm, 5.850ha vải thiều thu hoạch chính vụ. Địa phương này có 12 vùng được chứng nhận GlobalGAP và 56 vùng đạt chứng nhận VietGAP, với diện tích 721ha. Sản lượng vải thiều năm nay đạt khoảng 60.000 tấn, trong đó, vải sớm 32.500 tấn và vải chính vụ khoảng 27.500 tấn. Riêng sản lượng vải của huyện Thanh Hà dự kiến đạt khoảng 38.000 tấn.