Vượt qua “vực thẳm”, ngành hàng không phục hồi sau thời gian dài thua lỗ
Ánh Tuyết
22/02/2022, 06:00
Việc dỡ bỏ hoàn toàn hạn chế tần suất các đường bay quốc tế từ ngày 15/2 cùng các chương trình kích cầu du lịch giúp ngành hàng không sớm phục hồi sau thời gian dài thua lỗ. Tuy nhiên, hệ thống cơ sở hạ tầng kém sẽ là một trở lực “kìm chân” sự trỗi dậy của ngành...
Hệ thống cơ sở hạ tầng kém sẽ là một trở lực “kìm chân” sự trỗi dậy của ngành hàng không.
Sau thời gian thí điểm “phá băng” các đường bay quốc tế thường lệ từ tháng 1/2022, tính đến hết ngày 14/2, theo số liệu từ Cục Hàng không Việt Nam, lượng khách quốc tế đi, đến nước ta đạt 153 nghìn khách, với tốc độ tăng gấp 2 lần so với giai đoạn “khoá trái cửa” trước đây. Lượng khách quốc tế năm 2022 được dự báo có thể đạt 13 triệu khách, tăng thần tốc so với lượng hành khách ít ỏi 0,2 triệu năm 2021.
Những kỳ vọng này hoàn toàn có cơ sở khi từ ngày 15/2, Việt Nam dỡ bỏ toàn bộ các hạn chế về việc vận chuyển hành khách bằng đường hàng không. Tất cả các hãng hàng không Việt Nam và nước ngoài được phép khai thác với tần suất, đường bay trên cơ sở các thỏa thuận tại Hiệp định Hàng không song phương, đa phương đã ký kết, như thời điểm trước dịch. Người dân đi lại dễ dàng hơn, cùng với các chương trình kích cầu du lịch các tỉnh đang triển khai, hàng không sẽ trở lại và có thể vượt mức trước dịch ngay trong năm 2022.
CỬA CHO KHÁCH DU LỊCH MỚI "HÉ"
Ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam chia sẻ, việc khôi phục các chuyến bay quốc tế như trước thời gian dịch bệnh Covid-19 là nhiệm vụ cấp bách.
Trước đó, Cục xây dựng nhiều phương án và lộ trình mở lại các chuyến bay thương mại quốc tế thường lệ vào đầu năm 2022. “Trong quá trình thực hiện, chúng tôi thường xuyên tổng kết đánh giá và hiện nay là thời điểm chín muồi để mở lại những chuyến bay quốc tế sau khoảng 2 tháng thí điểm”, ông Thắng nhấn mạnh.
Dù có tín hiệu khởi sắc trong vận chuyển khách quốc tế, nhưng ông Thắng cho rằng, so với trước dịch, đây là con số khiêm tốn. Hành khách chủ yếu là khách thương mại, công vụ và đặc biệt người Việt hồi hương, chưa thu hút được khách du lịch.
Vì vậy, “cần khôi phục hoàn toàn đường bay thường lệ quốc tế để các hãng hàng không chủ động lên kế hoạch lịch bay, hành khách có nhiều cơ hội tiếp cận lịch bay, chuyến bay hơn”, ông Thắng nhấn mạnh.
Ghi nhận trong ngày đầu tiên dỡ bỏ hạn chế trong khai thác đường bay quốc tế, sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất chỉ đón 1.245 hành khách đến Việt Nam trên 9 chuyến bay quốc tế từ Hoa Kỳ, Australia, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ, Đài Loan, Campuchia…
Cảng hàng không quốc tế Nội Bài cũng khai thác tổng số 80 chuyến bay quốc tế, trong đó, có 23 chuyến bay chở khách, gồm 14 chuyến đi, 9 chuyến đến. Trong đó, lượng khách đến chỉ đạt 800 người, khách đi là 1.200 khách, không có sự thay đổi đột biến.
Việc dỡ hoàn toàn hạn chế điểm đến, tần suất bay quốc tế từ ngày 15/2 mới “hé” một cửa trong việc hút khách quốc tế đến Việt Nam.
"ÁCH TẮC" HẠ TẦNG KÌM CHÂN NỖ LỰC BẬT DẬY
Giai đoạn Tết Nguyên đán vừa qua, nhu cầu đi lại của người dân tăng đột biến, vượt dự báo của Cục Hàng không Việt Nam. Thậm chí, tại một số thời điểm có hiện tượng ùn tắc do quá tải, đặc biệt tại Tân Sơn Nhất khi lượng khách qua sân bay tăng cao kỷ lục với khoảng 100.000 hành khách đến và đi trên hơn 670 chuyến bay, tương đương giai đoạn trước dịch.
Lạc quan về triển vọng của ngành hàng không năm 2022, tuy nhiên, PGS.TS. Nguyễn Thiện Tống, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, Đại học Bách Khoa TP. HCM, chuyên gia hàng không, lo ngại sự tăng trưởng hàng không rất mạnh mẽ trong khi sự chuẩn bị của quản lý nhà nước khá chậm, cơ sở hạ tầng không theo kịp nhu cầu hành khách.
Đề cập đến việc tạm đóng đường băng 25R/07L sân bay Tân Sơn Nhất để sửa chữa, nâng cấp đến ngày 15/3 tới đây, vị chuyên gia này bày tỏ sự khó hiểu: “Tại sao trong lúc dịch bệnh không lo sửa chữa đường băng để chuẩn bị cho phục hồi sau dịch bệnh, đến khi đường bay mở lại, các hãng bay, công ty du lịch rục rịch khởi động lại thì đóng cửa để sửa chữa?”.
Ngoài ra, để gỡ quá tải Tân Sơn Nhất, nhà ga hành khách T3 phải khẩn trương triển khai. Tuy nhiên, được Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 5/2020, dự định khởi công tháng 12/2021 với tổng vốn khoảng 10.990 tỷ đồng bằng nguồn vốn hợp pháp của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) nhưng hiện nay, dự án vẫn “chậm ì”.
Ông Tống cho rằng, cần sớm thu hồi phần đất sân golf bị chiếm dụng hơn 10 năm qua để mở thêm cổng vào sân bay, nhà ga hành khách ở phía Bắc, đón khách từ miền Tây, miền Trung, còn tập trung cổng phía Nam vẫn duy trì kẹt cứng, ùn tắc.
Đất của sân bay thì chật, nhưng hiện sân golf trong sân bay Tân Sơn Nhất có quy mô gần 160 ha, kết hợp các dịch vụ vui chơi giải trí cao cấp, trung tâm hội nghị, khách sạn 5 sao, khu nhà ở cho thuê, rất khó hiểu.
Ngoài ra, “chưa dám chắc khi nào sân bay Long Thành đi vào hoạt động, có kịp khai thác giai đoạn 1 vào năm 2025 hay không, hoặc dù đi vào khai thác, sân bay Long Thành sẽ gặp trở ngại về kết nối giao thông, chưa thể bằng sân bay Tân Sơn Nhất. Vì vậy, sân bay Tân Sơn Nhất vẫn là sân bay số 1 Việt Nam và là cửa ngõ quốc tế rất quan trọng”, ông Tống nhấn mạnh.
Ông Tống cho rằng, cần nhanh chóng lôi kéo doanh nghiệp tư nhân cùng tham gia, như VietJet Air hay Bamboo Airways,... thay vì chỉ giao cho ACV.
SẴN SÀNG ĐÓN ĐẦU
“Vực thẳm” của ngành hàng không đi qua với những tín hiệu đáng mừng khởi đầu năm 2022. Đại diện các hãng bay đều cho rằng, mở cửa lại chuyến bay quốc tế trở thành một trong những điều kiện để hồi phục và phát triển ngành hàng không, giúp các hãng hàng không có thể quay trở lại “đường băng” do thị trường quốc tế chiếm tỷ lệ lớn trong tổng doanh thu của các hãng bay.
Chẳng hạn, mạng bay quốc tế chiếm tới 63% tỷ trọng doanh thu kỷ lục 100.000 tỷ, của hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines trong năm 2019, tương ứng 63.000 tỷ “không cánh mà bay” vì đại dịch. Với Vietjet Air, tỷ trọng doanh thu từ đường bay quốc tế cũng chiếm hơn 50%. Nguồn lực về tài sản, tài chính tích lũy của các hãng cạn kiệt từng đẩy nhiều hãng hàng không đứng trước "vực thẳm".
Để đón đầu sự hồi phục, các hãng hàng không, các cảng hàng không, công ty quản lý bay chuẩn bị sẵn sàng từ giữa năm 2021 để khai thác từng bước trong giai đoạn quý 4/2021, ban đầu là thị trường nội địa và tiếp theo là thị trường quốc tế.
Ngay sau “hé cửa” bay thường lệ quốc tế từ tháng 1/2022, Vietnam Airlines nhanh chóng lên kế hoạch khai thác các đường bay thương mại thường lệ chở khách vào Việt Nam.
Dự kiến từ tháng 4/2022, Vietnam Airlines sẽ nâng số chuyến khai thác trên toàn mạng quốc tế lên ít nhất 95 chuyến bay/tuần và từ tháng 7/2022 là ít nhất 164 chuyến bay/tuần. Với kế hoạch này, toàn bộ mạng bay quốc tế của Vietnam Airlines sẽ được phục hồi khai thác trở lại như giai đoạn trước đại dịch Covid-19.
Ngoài ra, các bộ ngành, địa phương tổ chức thực hiện tốt hoạt động đảm bảo an toàn dịch bệnh cho các chuyến bay quốc tế nhập cảnh.
Ngoài kế hoạch khai thác các thị trường khách nội địa trọng điểm, Hãng hàng không Bamboo Airways cũng lên phương án tái khai thác và tăng tần suất các đường bay quốc tế từ đầu năm 2022.
Đánh giá tiềm năng thị trường hàng không khôi phục mạnh, Bamboo Airways tiếp tục đề nghị tăng đội tàu bay từ 29 tàu hiện nay lên 100 chiếc vào năm 2028 và nâng tổng vốn đầu tư từ 5.700 tỷ đồng lên 14.800 tỷ đồng.
Ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam.
“Trong khó khăn bao giờ cũng chứa đựng cơ hội, sau đại dịch, cạnh tranh giữa các quốc gia hết sức gay gắt. Vì vậy, Cục Hàng không dự kiến trong thời gian tới, tranh thủ cơ hội sẽ mở thêm đường bay quốc tế mới đến Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ… Các hãng hàng không Việt chuẩn bị lực lượng, nguồn lực tốt để tiếp cận ngay những thị trường mới.
Để khôi phục lại các thị trường hàng không quốc tế và thị trường du lịch, phải có những điều kiện hết sức đơn giản, thuận lợi cho hành khách để khi tiếp cận thị trường Việt Nam".
Ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam.
“Trong khó khăn bao giờ cũng chứa đựng cơ hội, sau đại dịch, cạnh tranh giữa các quốc gia hết sức gay gắt. Vì vậy, Cục Hàng không dự kiến trong thời gian tới, tranh thủ cơ hội sẽ mở thêm đường bay quốc tế mới đến Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ… Các hãng hàng không Việt chuẩn bị lực lượng, nguồn lực tốt để tiếp cận ngay những thị trường mới.Để khôi phục lại các thị trường hàng không quốc tế và thị trường du lịch, phải có những điều kiện hết sức đơn giản, thuận lợi cho hành khách để khi tiếp cận thị trường Việt Nam".
PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, Đại học Bách Khoa TP. HCM, chuyên gia hàng không.
“Tình hình dịch của Việt Nam được kiểm soát tốt là dấu hiệu đáng mừng về mặt y tế, người dân yên tâm hơn khiến di chuyển khiến đi lại bằng đường hàng không tăng cao, du lịch được kích hoạt.
Với đường bay quốc tế, số người Việt Nam “mắc kẹt” ở nước ngoài 2 năm qua khiến nhu cầu bay quốc tế tăng cao, triển vọng phục hồi nhanh hơn dự kiến.
Ngoài ra, thông tin cấp visa trở lại theo điều kiện như trước dịch hay "tội vạ" của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao vừa bị phanh phui khiến cán bộ sẽ không gây khó dễ, bắt chẹt hành khách nữa, mà tạo điều kiện thuận lợi hơn. Dự báo trong năm nay, hàng không sẽ lấy lại những gì đã mất, trở lại như trước dịch”.
PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, Đại học Bách Khoa TP. HCM, chuyên gia hàng không.
“Tình hình dịch của Việt Nam được kiểm soát tốt là dấu hiệu đáng mừng về mặt y tế, người dân yên tâm hơn khiến di chuyển khiến đi lại bằng đường hàng không tăng cao, du lịch được kích hoạt. Với đường bay quốc tế, số người Việt Nam “mắc kẹt” ở nước ngoài 2 năm qua khiến nhu cầu bay quốc tế tăng cao, triển vọng phục hồi nhanh hơn dự kiến. Ngoài ra, thông tin cấp visa trở lại theo điều kiện như trước dịch hay "tội vạ" của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao vừa bị phanh phui khiến cán bộ sẽ không gây khó dễ, bắt chẹt hành khách nữa, mà tạo điều kiện thuận lợi hơn. Dự báo trong năm nay, hàng không sẽ lấy lại những gì đã mất, trở lại như trước dịch”.
Bộ Giao thông vận tải khẳng định không phê duyệt danh sách công dân, cấp phép doanh nghiệp tổ chức bay “giải cứu”
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa: Tất cả đã sẵn sàng cho du lịch Đồ Sơn quay trở lại thời hoàng kim
Bộ Ngoại giao: Vụ nhận hối lộ ở Cục Lãnh sự không phủ nhận kết quả giải cứu công dân
TP.HCM thành lập tổ công tác tháo gỡ vướng mắc “siêu dự án” chống ngập
Tổ công tác tháo gỡ vướng mắc dự án giải quyết ngập do triều cường khu vực TP.HCM có xét tới yếu tố biến đổi khí hậu, giai đoạn 1 (thường gọi là dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng) gồm 9 thành viên, do Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Bùi Xuân Cường làm tổ trưởng...
Tập đoàn xây dựng Thái Bình Dương, Trung Quốc, muốn "làm tổ" ở Thanh Hóa
Ngày 22/8, tại trụ sở Tỉnh ủy Thanh Hóa, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Doãn Anh đã tiếp và làm việc với ông Nghiêm Giới Hòa, người sáng lập Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương (Trung Quốc), Chủ tịch Viện nghiên cứu Trang Nghiêm.
Nghiên cứu bổ sung xử phạt lao động công ích trong vi phạm giao thông
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành, địa phương bám sát quy định mới để triển khai kế hoạch bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; giao Bộ Công an phối hợp Bộ Tư pháp nghiên cứu bổ sung hình thức xử phạt lao động công ích trong Luật Xử lý vi phạm hành chính...
Đồng Nai đồng loạt khởi công nhiều dự án nhà ở xã hội
Loạt dự án nhà ở xã hội ở Đồng Nai vừa được đồng loạt khởi công vào ngày 21/8/2025, cung cấp khoảng 5.500 căn hộ cho người lao động trên địa bàn các huyện Nhơn Trạch, Trảng Bom cũ, nay là các xã tương ứng.
Chiến lược “kiềng ba chân” để logistics xuyên biên giới vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung tăng tốc
Hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: