Ngày 26/8, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú đã chủ trì
Hội đồng thẩm định Luật Quản lý nợ công (sửa đổi).
Theo đại diện Bộ Tài chính, Luật Quản lý nợ công đã bổ sung,
sửa đổi các quy định nhằm thực hiện phân cấp, phân quyền đối với quy trình phê
duyệt các kế hoạch vay, trả nợ; hoạt động vay, trả nợ nước ngoài của Chính phủ,
vay của chính quyền địa phương đảm bảo đồng bộ với Luật Ngân sách nhà nước, Luật
Đầu tư công sửa đổi.
Đồng thời, điều chỉnh các quy định về huy động, sử dụng vốn
vay nước ngoài của Chính phủ để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án sử dụng
vốn vay nước ngoài, mở rộng ưu đãi và điều kiện tiếp cận vốn vay nước ngoài.
Dự thảo luật chỉnh lý 22/63 điều. Có 17 điều được sửa đổi, 5
điều bãi bỏ và 5 điều bổ sung mới, với trọng tâm tăng cường phân cấp, phân quyền,
đơn giản hóa thủ tục và hoàn thiện cơ chế quản lý nợ, bảo đảm phù hợp Hiến pháp
và thông lệ quốc tế.
Theo đó, về phân cấp, dự thảo luật trao thêm thẩm quyền cho
Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính trong quản lý nợ công; bổ sung quy định về thẩm
quyền Chủ tịch nước, Chính phủ trong đàm phán, ký kết, sửa đổi các điều ước quốc
tế về vay ODA, vay ưu đãi.
Đáng chú ý, Bộ Tài chính được giao chủ động đàm phán các thỏa
thuận vay, Thủ tướng quyết định đối với những sửa đổi, bổ sung làm tăng nghĩa vụ
trả nợ nước ngoài của Chính phủ.
Về chương trình quản lý nợ công 3 năm, nhiều ý kiến đề nghị
bãi bỏ để đồng bộ với Luật Ngân sách nhà nước, song Bộ Tài chính nhấn mạnh, đây
là công cụ quan trọng để quản lý rủi ro, kết nối kế hoạch tài khóa trung hạn, bảo
đảm minh bạch và cải thiện tín nhiệm quốc gia. Theo đó, dự thảo Luật điều chỉnh,
giao Bộ Tài chính chủ động xây dựng, công bố công khai thay vì trình Thủ tướng
phê duyệt.
Dự thảo Luật cũng cắt giảm nhiều thủ tục như phê duyệt hạn mức
vay, thẩm định cho vay lại với địa phương; bổ sung cơ chế quản lý vay ODA, phát
hành trái phiếu quốc tế, quy định miễn thuế thu nhập đối với lãi trái phiếu
Chính phủ quốc tế và khoản vay từ bên cho vay nước ngoài.
Đồng thời, bổ sung điều kiện vay lại cho doanh nghiệp, đơn vị
sự nghiệp công, quy định chặt chẽ hơn về cấp bảo lãnh Chính phủ, yêu cầu phương
án tài chính được tổ chức tín dụng quốc tế thẩm định…
Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú nhấn mạnh việc
sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý nợ công là cần thiết.
Thứ trưởng lưu ý một số vấn đề liên quan đến phân cấp, phân
quyền giữa Chủ tịch nước và Chính phủ, cần phải đảm bảo phù hợp với Hiến pháp,
đồng thời, phải đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ với các luật khác như Luật Tổ chức
tín dụng, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Thuế… và đồng bộ với các cam kết quốc tế
mà Việt Nam đã ký kết.
Về hồ sơ dự thảo Luật, Thứ trưởng nhấn mạnh cần bảo đảm tính
phản biện, tập trung xử lý những vướng mắc cấp bách để thúc đẩy phát triển kinh
tế - xã hội; các kiến nghị, đề xuất phải rõ ràng, báo cáo giải trình phải nêu cụ
thể lý do sửa đổi, bổ sung, nhất là những vấn đề cấp thiết để tăng tính thuyết
phục.
Ngoài ra, nếu việc sửa đổi, bổ sung liên quan đến phân cấp, phân quyền giữa
Chủ tịch nước và Chính phủ, cần phải giải trình rõ ràng về vấn đề này để đảm bảo
phù hợp với Hiến pháp.
Tờ trình nêu rõ, ngày 30/7, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị
để lấy ý kiến.
Một số cơ quan như Bộ Xây dựng, Bộ Y tế, Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch… có ý kiến về quy trình đề xuất khoản vay.
Bộ Tài chính kiến
nghị không gộp bước đề xuất khoản vay với bước lập chủ trương đầu tư. Thông tin
đề xuất khoản vay đã đơn giản hóa tối đa, chưa đòi hỏi thông tin chi tiết và chỉ
ở mức khái toán, phục vụ mục đích quản lý nợ của Chính phủ, nợ chính quyền địa
phương.