Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Theo Nghị định, hoạt động kinh doanh vàng bao gồm sản xuất, gia công vàng trang sức, mỹ nghệ; mua bán vàng trang sức, mỹ nghệ; sản xuất vàng miếng; mua bán vàng miếng; xuất khẩu, nhập khẩu vàng và các hoạt động khác như kinh doanh vàng trên tài khoản và phái sinh vàng. Vàng miếng được xác định là sản phẩm vàng dập thành miếng, có đóng chữ, số chỉ khối lượng, chất lượng và ký mã hiệu của doanh nghiệp; ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước cho phép sản xuất, hoặc vàng miếng do Ngân hàng Nhà nước tổ chức sản xuất trong từng thời kỳ.

Việc mua bán vàng nguyên liệu của doanh nghiệp, ngân hàng thương mại sản xuất vàng miếng phải tuân theo quy định. Nghị định bổ sung yêu cầu mọi giao dịch mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên trong ngày phải được thanh toán qua tài khoản tại ngân hàng, thay vì giao dịch trực tiếp bằng tiền mặt. Đồng thời, hoạt động bán vàng nguyên liệu phải lập và sử dụng hóa đơn điện tử, lưu trữ dữ liệu và kết nối thông tin với Ngân hàng Nhà nước. 

ĐIỀU KIỆN CẤP GIẤY PHÉP SẢN XUẤT VÀNG MIẾNG

Nghị định bổ sung Điều 11a quy định chi tiết điều kiện cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng. Theo đó, doanh nghiệp được xem xét cấp phép khi có giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng, vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên, không bị xử phạt hành chính trong hoạt động kinh doanh vàng hoặc đã khắc phục đầy đủ vi phạm. Doanh nghiệp cũng phải có quy định nội bộ về quy trình nhập nguyên liệu, sản xuất, giám sát và kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Đối với ngân hàng thương mại, điều kiện cấp phép là có giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng, vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên, không vi phạm hành chính hoặc đã khắc phục đầy đủ, có quy định nội bộ về sản xuất vàng miếng tương tự doanh nghiệp. Hồ sơ, thủ tục cấp phép sẽ do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định.

Các tổ chức được phép sản xuất, kinh doanh vàng miếng có trách nhiệm sản xuất đúng loại vàng miếng đã được quy định, công bố và chịu trách nhiệm về tiêu chuẩn chất lượng, bảo hành sản phẩm, lưu trữ dữ liệu và xây dựng hệ thống thông tin kết nối Ngân hàng Nhà nước. Đối với hoạt động mua bán vàng miếng, tổ chức kinh doanh phải niêm yết công khai giá, không được phép kinh doanh qua đại lý ủy nhiệm, bảo đảm an toàn trong hoạt động, ban hành quy trình giao dịch, công bố quyền và nghĩa vụ khách hàng, lưu trữ dữ liệu đầy đủ và kết nối dữ liệu giao dịch với Ngân hàng Nhà nước.

QUY ĐỊNH MỚI VỀ NHẬP KHẨU VÀNG NGUYÊN LIỆU

Nghị định 232/2025 cũng sửa đổi quy định về xuất khẩu, nhập khẩu vàng. Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức hàng năm và giấy phép từng lần cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại quy định tại Điều 11a để xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, cũng như nhập khẩu vàng nguyên liệu. Căn cứ mục tiêu chính sách tiền tệ và cung cầu vàng trong từng thời kỳ, Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp giấy phép nhập khẩu vàng nguyên liệu cho các trường hợp cụ thể.

Doanh nghiệp có hợp đồng gia công vàng trang sức, mỹ nghệ với nước ngoài sẽ được cấp giấy phép tạm nhập vàng nguyên liệu để tái xuất sản phẩm nếu có giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ và nhu cầu nhập khẩu phù hợp với hợp đồng.

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ được cấp giấy phép nhập khẩu vàng nguyên liệu hằng năm dựa trên năng lực sản xuất và báo cáo xuất khẩu năm trước.

Doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài trong lĩnh vực khai thác vàng được phép nhập khẩu vàng do chính mình khai thác hoặc được phân chia theo thỏa thuận hợp tác khai thác.

Ngoài ra, doanh nghiệp có giấy phép khai thác vàng trong nước được xem xét cấp phép xuất khẩu vàng nguyên liệu do mình khai thác.

Các tổ chức nhập khẩu phải công bố tiêu chuẩn áp dụng, chịu trách nhiệm pháp lý về sản phẩm nhập khẩu, xây dựng quy định nội bộ về xuất nhập khẩu, bảo đảm an toàn, công khai thông tin bán vàng nguyên liệu, lưu trữ dữ liệu và xây dựng hệ thống thông tin xử lý, kết nối với Ngân hàng Nhà nước.

Hoạt động xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu dưới dạng bột, dung dịch, vẩy hàn, muối vàng và các loại vàng trang sức bán thành phẩm được thực hiện theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng nguyên liệu của Ngân hàng Nhà nước được miễn thuế theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Nghị định cũng quy định rõ hành vi vi phạm là sản xuất, kinh doanh mua bán vàng miếng không có giấy phép hoặc xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, vàng miếng không đúng quy định.

Các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại phải thực hiện báo cáo tình hình sản xuất, mua bán vàng trang sức mỹ nghệ, sản xuất và mua bán vàng miếng, xuất nhập khẩu vàng và bán vàng nguyên liệu nhập khẩu theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan có thẩm quyền.

Đây là bước điều chỉnh lớn sau hơn một thập kỷ áp dụng Nghị định 24, đánh dấu thay đổi căn bản khi chính thức bãi bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, độc quyền xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, đồng thời thiết lập cơ chế mới cho phép doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia nhưng với những điều kiện chặt chẽ.

Nghị định số 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước có trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức thực hiện. Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành.