Từ các món ăn vặt lành mạnh, các đĩa thịt cá cao cấp trong nhà hàng đến thực đơn lập trình sẵn bổ sung dinh dưỡng toàn diện, kỹ thuật in thực phẩm 3D đang tạo ra vô số ứng dụng thiết thực cho đời sống. Tại châu Á, người tiêu dùng bắt đầu kỳ vọng nhiều hơn vào những dự án “số hóa trải nghiệm ẩm thực” khi công nghệ hiện đại song hành cùng tư duy bảo vệ sức khỏe và môi trường.

ẨM THỰC “BẮT TAY” CÔNG NGHỆ

Ngày nay, có nhiều sản phẩm thịt làm từ thực vật trên thị trường, từ thịt băm thuần chay cho món bánh burger, thịt gà chiên chay cho đến thịt mít, thịt nấm, thịt đậu nành… Những loại thực phẩm này thay thế bền vững cho protein động vật được tạo ra từ chăn nuôi gia súc truyền thống - phương pháp thâm dụng carbon. Nhưng một số người tiêu dùng cho rằng hương vị và giá cả là những lý do chính khiến họ vẫn gắn bó với thịt truyền thống.

Để giải quyết vấn đề này, lần đầu tiên tại hội nghị Food 4 Future vào tháng 7/2021 ở thành phố Bilbao (Tây Ban Nha), du khách đã được xem trực tiếp món sườn cừu in 3D của một công ty có tên Cocuus. Công ty này phát triển công nghệ in 3D giúp các nhà sản xuất protein thay thế tạo ra các sản phẩm thế hệ tiếp theo với số lượng lớn, tương tự thịt thật. Ông Patxi Larumbe, người sáng lập kiêm CEO Cocuus, tuyên bố công nghệ mới cho phép sản xuất từ 8 - 10 kg thịt có nguồn gốc từ tế bào mỗi phút.

Với nữ doanh nhân Lynette Kucsma, niềm đam mê nghiên cứu thiết bị in thực phẩm 3D xuất phát từ niềm tin rằng trong vòng 10 năm tới, ngành chế biến thực phẩm sẽ chuyển mình mạnh mẽ nhờ thành tựu công nghệ. Foodini - phát triển bởi Natural Machines, công ty đa quốc gia do bà Kucsma đồng sáng lập - là một trong những mẫu máy in thực phẩm nổi tiếng hàng đầu trên thị trường. Nguyên liệu ban đầu được sơ chế thành dạng sệt trước khi đưa qua bộ phận in tạo hình. Từ kho công thức tích hợp trong hệ thống phần mềm, Foodini có thể in khá nhiều món ngon phổ biến như thịt bò, thịt gà, mì ống cùng nhiều loại bánh ngọt.

Mới đây nhất, Công ty Steakholder Foods của Israel hợp tác với Umami Meats ở Singapore để làm phi lê cá in 3D. Cụ thể, Umami Meats sẽ chiết xuất các tế bào từ cá mú để phát triển thành phần cơ và mỡ. Sau đó, Steakholder Foods cho chúng vào mô hình sinh học phù hợp với máy in 3D để tạo thành miếng phi lê với những đặc tính giống như những con cá đánh bắt trên biển. Hiện tại, Umami Meats đã phát triển thành công quy trình thực hiện cho cá mú và cá chình. Công ty cũng hy vọng sẽ bổ sung thêm 3 loài cá có nguy cơ tuyệt chủng khác trong tháng tới.

Bên cạnh vấn đề về protein thay thế, trong ngành công nghệ thực phẩm, các kỹ sư có thể sử dụng máy in 3D để sản xuất thức ăn ở dạng bột nhão hoặc gel. Nhờ đó, các công ty có thể chế biến thức ăn theo hướng cá nhân hóa - phục vụ nhu cầu dinh dưỡng và sở thích của từng người tiêu dùng. Chẳng hạn, công ty khởi nghiệp Anrich3D thuộc Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) - đang phát triển công nghệ thực phẩm in 3D để sản xuất hàng loạt món ăn liền, đóng gói sẵn, như bánh mì kẹp thịt, pizza và bánh sandwich.

Các công ty cũng có thể dùng công nghệ in 3D để tùy chỉnh giá trị dinh dưỡng trong món ăn, từ đó có thể giúp các bác sĩ thiết kế những bữa ăn dinh dưỡng, ngon miệng, dễ nhai cho người già và bệnh nhân. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Công nghệ và Thiết kế Singapore đã phối hợp với Bệnh viện Khoo Teck Puat để tạo ra các món ăn nghiền nhuyễn in 3D bổ dưỡng với hình thức hấp dẫn. Khi dân số châu Á già đi nhanh chóng, công nghệ in 3D thực phẩm có thể trở thành một công cụ vô giá đối với người cao tuổi.

Theo Công ty nghiên cứu thị trường Fatpos Global, thị trường in thực phẩm 3D toàn cầu có tiềm năng lớn trong tương lai...

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 20-2023 phát hành ngày 15-05-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam