Chiều 3/11, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã làm rõ thêm một số vấn đề về tín dụng bất động sản. 

Theo đó, Thống đốc cho biết thị trường bất động sản cần huy động nguồn lực qua nhiều kênh vốn để phát triển, như vốn đầu tư trực tiếp, thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, vốn tự có của doanh nghiệp, người dân... Và vốn tín dụng chỉ là một kênh trong số nguồn lực cần có để thị trường bất động sản phát triển.

Còn về việc điều hành chính sách tín dụng, Ngân hàng Nhà nước luôn phải lấy mục tiêu điều hành tiền tệ là ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an toàn vốn cho các tổ chức tín dụng lên hàng đầu.

Trong bối cảnh cần ưu tiên kiểm soát lạm phát, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng thì việc mở rộng tín dụng cho bất động sản sẽ gây khó khăn cho mục tiêu chính sách tiền tệ, chứ chưa nói tới đi ngược lại mục tiêu này. "Điều hành tín dụng cho bất động sản vì thế phải cân nhắc, thận trọng", bà nói.

Ngoài ra, theo bà Hồng, tín dụng bất động sản cũng tiềm ẩn rủi ro, bởi tín dụng lĩnh vực này thường là dài hạn, số tiền huy động lớn, trong khi đặc tính huy động của ngân hàng là vốn ngắn hạn. Vì thế, nếu không tổ chức, điều tiết tốt sẽ đối diện với rủi ro thanh khoản, khó khăn trong chi trả cho người dân.

Thống đốc khẳng định: "Trong chỉ đạo điều hành Ngân hàng Nhà nước đưa ra các quy định kiểm soát rủi ro gián tiếp, chẳng hạn quy định hệ số điều chỉnh rủi ro với khoản vay bất động sản là 200%, vay mua nhà giá trị trên 4 tỷ đồng là 150%... Còn hệ số điều chỉnh rủi ro với vay mua nhà ở xã hội dưới 1,5 tỷ đồng là dưới 50%... Tức là, chính sách của cơ quan quản lý tiền tệ hướng tới ưu tiên cấp tín dụng khoản vay nhà ở phân khúc thấp".

Với tín dụng cho nhà ở xã hội, bà Hồng nói rằng Nghị định 100 của Chính phủ và Nghị định 49 sửa đổi, bổ sung Nghị định 100 đã giao Ngân hàng Chính sách xã hội làm đầu mối, thực hiện cho vay nhà ở xã hội, một số tổ chức tín dụng được chỉ định cũng tham gia chương trình này.

Tới nay, chương trình vay nhà ở xã hội được Ngân hàng Chính sách xã hội giải ngân 10.584 tỷ đồng, dư nợ tới 30/9 là 9.147 tỷ đồng. Còn các tổ chức tín dụng được chỉ định thì hiện chưa giải ngân được, do tiền cấp bù lãi suất chưa được bố trí cho họ.

Thời gian tới, chính sách tín dụng cho bất động sản vẫn sẽ được Ngân hàng Nhà nước điều hành trong khuôn khổ, theo mục tiêu của chính sách tiền tệ nói chung, ưu tiên ổn định vĩ mô, an toàn hệ thống ngân hàng.

Trước đó, cũng tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho hay, việc xây nhà ở xã hội thời gian qua đã đạt được kết quả nhưng so với yêu cầu đặt ra chưa như mong muốn của công nhân, viên chức, người lao động. Mới đạt được 7,79 triệu m2 so với yêu cầu 12,5 triệu m2. Quỹ đất nhà ở xã hội mới đáp ứng 31,36%.

Tám bất cập của thị trường bất động sản

Thị trường bất động sản trong 9 tháng đầu năm 2022 tiếp tục gặp khó khăn trong việc huy động các nguồn vốn và khan hiếm về nguồn cung. Lũy kế tổng lượng giao dịch (căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ, đất nền) 9 tháng đầu năm 2022 tăng so với cùng kỳ 2021, nhưng đã có xu hướng chững lại và giảm mạnh từ quý 3/2022. Giá bất động sản vẫn ở mức cao so với khả năng chi trả của đại đa số người dân…

Ông Nghị đã nêu một loạt các tồn tại, vướng mắc cần nghiên cứu sửa đổi. Cụ thể, xác định giá nhà ở xã hội, chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư nhà ở xã hội, quy định nhà ở xã hội phải dành tối thiểu 20% cho thuê, vốn là những hạn chế trong phát triển nhà ở xã hội.

Ngoài ra, việc bố trí nguồn vốn xây nhà xã hội cũng gặp nhiều khó khăn, mới đáp ứng được 35% yêu cầu, chưa có quy định để tổ chức, hợp tác xã được thuê mua nhà ở xã hội..

Hơn nữa, thời gian qua một số địa phưng chưa thực sự quan tâm xây dựng nhà ở xã hội, nhà công nhân, nên chưa đưa vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm, hàng năm; chưa xác định rõ quỹ đất; chưa quan tâm xây dựng hạ tầng kỹ thuật quanh khu vực làm nhà ở xã hội; chưa quan tâm tháo gỡ khó khăn vướng mắc để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tham gia xây nhà ở xã hội.

Trước thực tế nguồn cung nhà ở thời gian qua chưa đạt yêu cầu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thời giạn tới, Bộ Xây dựng sẽ hoàn thiện hệ thống pháp luật, tháo gỡ vướng mắc tạo điều kiện thuận lợi nhằm tăng nguồn cung nhà ở thuộc phân khúc này. Đồng thời, các cơ quan sẽ tập trung triển khai đề án phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân. Hiện đề án xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đang trình Thủ tướng xem xét.