Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) sẽ không tránh việc sử dụng lãi suất và can thiệp tỷ giá để điều hướng chính sách tiền tệ, cho dù các biện pháp đó có thể khiến nước này bị Mỹ dán nhãn “thao túng tiền tệ” - Chủ tịch SNB tuyên bố.

Theo hãng tin Reuters, Thụy Sỹ bị Bộ Tài chính Mỹ quy là một quốc gia thao túng tỷ giá vào năm 2020 trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump. Khi đó, Washington cáo buộc Thụy Sỹ can thiệp mạnh vào thị trường ngoại hối để tỷ giá đồng franc của nước này giảm dưới giá trị thực.

Sau khi lập luận thành công rằng đồng franc không hề bị làm mất giá vì mục đích giành lợi thế thương mại, Thụy Sỹ đã được đưa khỏi danh sách những nền kinh tế thao túng tỷ giá và cả danh sách theo dõi của Bộ Tài chính Mỹ về vấn đề này vào năm 2023.

“Nhiệm vụ của SNB là đảm bảo ổn định giá cả cho Thụy Sỹ”, Chủ tịch SNB Martin Schelgel nói với tờ báo Tages-Anzeiger vào cuối tuần vừa rồi khi được hỏi liệu cơ quan này có phải đặc biệt thận trọng với việc can thiệp tiền tệ vào thời điểm hiện nay. “Chúng tôi có những đòn bẩy khác nhau để đạt được mục tiêu này, gồm lãi suất và tỷ giá hối đoái. Chúng tôi sẽ tiếp tục giữ vững hướng đi đó”.

Ông Schlegel nói thêm rằng việc SNB gần đây tập trung vào điều chỉnh lãi suất hơn là can thiệp vào thị trường tiền tệ hoàn toàn không phải là một sự nhượng bộ với sức ép từ ông Trump. “Đây là quan điểm chính sách tiền tệ của chúng tôi và chúng tôi luôn xử lý theo cách này. Lãi suất của SNB là công cụ chính sách tiền tệ chủ đạo của chúng tôi”, ông Schlegel - người đảm nhiệm vị trí đứng đầu SNB từ tháng 10 năm ngoái - phát biểu.

“Can thiệp thị trường ngoại hối là biện pháp bổ sung mà chúng tôi sử dụng khi cần thiết”, ông nói.

Các quốc gia bị Mỹ dán nhãn thao túng tỷ giá có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt của Washington như bị loại khỏi các hợp đồng mua hàng của Chính phủ Mỹ.

Trong cuộc trò chuyện trên, ông Schlegel cũng cho biết SNB sẽ xem xét áp dụng lại lãi suất âm để ngăn đồng franc trở nên quá mạnh, đồng thời ngăn sự sụt giảm của tốc độ lạm phát. Trong những tuần gần đây, ông Schlegel đã vài lần đưa ra ý tưởng hạ lãi suất chính sách về mức dưới 0, dù ông thừa nhận rằng chính sách như vậy không phải lúc nào cũng nhận được sự ủng hộ rộng rãi.

SNB đã áp dụng lãi suất âm trong suốt 8 năm cho tới tháng 9/2022, và sự kiên trì này đã giúp đạt mục tiêu là khiến cho đồng franc Thụy Sỹ trở nên kém hấp dẫn hơn đối với giới đầu tư toàn cầu - ông Schlegel nhấn mạnh.

“Lãi suất âm thực sự mang lại hiệu quả. Mức lãi suất dưới 0 đã hoàn thành mục đích quan trọng nhất là khiến cho đồng franc Thụy Sỹ trở nên kém hấp dẫn hơn so với các đồng tiền khác và theo đó đảm bảo sự ổn định của giá cả’.

“Nhưng mặt khác, rõ ràng là lãi suất âm cũng không hấp dẫn với người gửi tiết kiệm. Nên nếu không vì hoàn cảnh bắt buộc, chúng tôi sẽ không quay lại với lãi suất âm”, ông nói.

Vị Chủ tịch nói thêm rằng yếu tố quyết định để SNB đưa lãi suất âm trở lại là khi một động thái như vậy là cần thiết để giữ lạm phát trong khoảng mục tiêu 0-2%. Lạm phát ở Thụy Sỹ hiện đang ở mức 0,4% và các nhà hoạch định chính sách tiền tệ nước này kỳ vọng lạm phát ở nước này sẽ giữ trong vùng mục tiêu trong vòng 3 năm tới.

Thị trường hiện dự báo SNB sẽ có động thái cắt giảm lãi suất tiếp theo trong tháng 3 này và khả năng SNB tiếp tục giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 6 là khoảng 50/50. Nếu vậy, đến giữa năm nay, lãi suất chính sách của SNB có thể giảm về mức 0% hoặc 0,25%, từ mức 0,5% hiện nay.

Tháng 12 năm ngoái, SNB hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm từ 1% về 0,5%, đánh dấu đợt giảm lãi suất mạnh nhất của cơ quan này trong vòng khoảng 10 năm, để phản ứng với sự sụt giảm mạnh hơn dự báo của lạm phát và tình trạng bấp bênh của nền kinh tế toàn cầu. Mức lãi suất hiện nay của SNB là thấp nhất trong vòng hơn 2 năm trở lại đây.

Tương tự như đồng yên Nhật Bản, đồng USD, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ hay vàng, đồng franc Thụy Sỹ được giới đầu tư toàn cầu coi là một “vịnh tránh bão” mỗi khi thị trường tài chính và nền kinh tế có nhiều biến động xấu. Vì lý do này, đồng franc Thụy Sỹ dễ tăng giá, dẫn tới bất lợi cho hoạt động xuất khẩu của nước này và áp lực giảm lạm phát. Để tránh đồng tiền tăng giá mạnh, Thụy Sỹ đã phải sử dụng lãi suất thấp, bao gồm lãi suất âm, kết hợp với can thiệp vào thị trường tiền tệ.

Ở thời điểm hiện tại, không có nền kinh tế nào trên thế giới áp dụng lãi suất âm. Nhật Bản là quốc gia cuối cùng trên thế giới chấm dứt lãi suất âm vào tháng 3 năm ngoái.

SNB dự báo nền kinh tế Thụy Sỹ đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 1-1,5% trong năm nay. Dù lĩnh vực dịch vụ được kỳ vọng tăng trưởng tốt, lĩnh vực sản xuất của nước này được dự báo sẽ gặp khó khăn do rủi ro địa chính trị gia tăng và nhu cầu suy yếu ở các quốc gia láng giềng.