Dòng nước hoa mới nhất của Tom Ford Beauty, Bois Pacifique, thu hút sự chú ý không chỉ bởi hương thơm độc đáo mà còn bởi cách AI được sử dụng trong quá trình phát triển. Một “bản đồ giá trị mùi hương” kỹ thuật số đã hỗ trợ pha trộn các thành phần theo đúng định hướng ban đầu, đánh dấu lần đầu tiên công ty mẹ Estée Lauder áp dụng hoàn toàn AI vào công thức điều chế nước hoa.

Hiện nay, AI đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình phát triển nước hoa của nhiều thương hiệu mỹ phẩm, từ khâu tìm nguồn nguyên liệu đến sáng tạo hương thơm. Việc ứng dụng AI được cho là mang lại nhiều lợi ích cho các thương hiệu.

 VAI TRÒ CỦA AI TRONG ĐIỀU CHẾ NƯỚC HOA

 “Triển khai AI có thể tốn kém ban đầu, nhưng về lâu dài, nó giúp đẩy nhanh tốc độ ra mắt sản phẩm, giảm chi phí, hạn chế lãng phí và rủi ro, đồng thời tối đa hóa lợi nhuận”, bà Rachel Goalby, Giám đốc Marketing của The Fragrance Shop - một trong những nhà bán lẻ phân phối nước hoa lớn nhất thế giới, nhận định.

AI cũng có thể hỗ trợ trong việc tìm nguồn nguyên liệu một cách có đạo đức, theo bà Jo Malone, nhà sáng lập thương hiệu nước hoa Jo Loves. “Đối với những nguyên liệu không thể sử dụng, chẳng hạn như lilial - nguyên liệu đã bị cấm tại Liên minh Châu Âu, AI có thể tìm ra giải pháp nguyên liệu thay thế an toàn, dễ tiếp cận và có chi phí thấp hơn”.

Bên cạnh đó, AI còn có khả năng đóng góp vào việc phát triển bao bì bền vững. Ông Paul Houlsby, CEO nhà bán lẻ nước hoa xa xỉ The Perfume Movement, nhận định: “Bằng cách phân tích dữ liệu về kích thước sản phẩm, độ bền và yêu cầu vận chuyển, AI có thể tối ưu hóa thiết kế bao bì để giảm thiểu lãng phí”.

Tuy nhiên, một số người trong ngành lo ngại rằng công nghệ này có thể làm suy giảm tính nghệ thuật của việc chế tác nước hoa, đồng thời dẫn đến sự bão hòa thị trường với các mùi hương nhân tạo được sản xuất hàng loạt. Việc AI dựa vào dữ liệu cũng làm dấy lên lo ngại về vấn đề bảo vệ sở hữu trí tuệ. Khi công nghệ ngày càng có ảnh hưởng lớn hơn, những rủi ro đi kèm cũng không hề nhỏ.

Nhiều chuyên gia điều chế nước hoa bày tỏ sự hào hứng với những đổi mới đang diễn ra khi AI phát triển. Tuy nhiên, nước hoa từ lâu đã là một lĩnh vực phụ thuộc nhiều vào khứu giác con người. Liệu AI có đe dọa đến công việc của các chuyên gia nước hoa không?

YẾU TỐ CON NGƯỜI VẪN LÀ ĐIỀU CỐT LÕI

Nina Simona Briazu, chuyên gia điều chế tại thương hiệu nước hoa Torti, cho rằng AI không thể tái tạo được chiều sâu cảm xúc mà nghệ thuật chế tác nước hoa truyền thống mang lại. “Nước hoa là một trải nghiệm cân bằng giữa cảm giác và cảm xúc, không thể chỉ đơn thuần được rút gọn thành các mô hình dự đoán. Yếu tố con người vẫn là điều cốt lõi”, bà nhấn mạnh.

Tuy nhiên, một số chuyên gia trong ngành tin rằng công nghệ AI có thể đóng vai trò như một công cụ hỗ trợ sáng tạo. Anna Malmhake, CEO của công ty làm đẹp và chăm sóc sức khỏe Thụy Sĩ Oriflame, nhận định rằng thuật toán có thể giúp “hiểu rõ hơn phản ứng cảm xúc của con người đối với các nốt hương nước hoa” trên quy mô toàn cầu.

Laurence Chirat, Giám đốc sáng tạo kỹ thuật số tại DSM-Firmenich, lập luận rằng AI có thể “tạo ra một mùi hương vượt xa khái niệm nước hoa thông thường”. DSM-Firmenich hiện đang phát triển chương trình “cảm xúc”, kết hợp giữa khoa học thần kinh và AI để tạo ra những dòng nước hoa chăm sóc sức khỏe, mang lại “lợi ích về cảm xúc, tâm lý và thể chất” cho người sử dụng.

Nếu AI có thể chạm đến cảm xúc con người, liệu các chuyên gia nước hoa lành nghề và nghệ thuật chế tác nước hoa truyền thống có trở nên lỗi thời? Chuyên gia Nina Simona Briazu không nghĩ vậy. Bà tin rằng sự tinh tế của con người trong quá trình sáng tạo mùi hương là điều “không thể thay thế”. 

“AI không thể ngửi, không thể cảm nhận, không thể diễn giải hay sáng tạo với chiều sâu như một chuyên gia nước hoa, người thực sự hiểu cách mùi hương tương tác với làn da,” bà Nina nhận định. Trong khi đó, bà Jo Malone ca ngợi các nhà chế tác nước hoa là “trái tim” của ngành công nghiệp nước hoa.

Những chuyên gia trong ngành đều đồng ý rằng các chuyên gia nước hoa vẫn giữ vai trò trung tâm trong quá trình sáng tạo mùi hương, đồng thời nhấn mạnh rằng họ có thể cùng tồn tại với công nghệ hỗ trợ AI—dù là như một thực thể độc lập hay để tinh chỉnh các công thức do AI tạo ra. 

“Đúng là AI có thể xác định các mô hình và xu hướng liên quan đến phản ứng cảm xúc, nhưng cuối cùng, chính các chuyên gia nước hoa sẽ là người chuyển hóa những dữ liệu đó thành sáng tạo thực tế. Chúng ta sẽ luôn cần đến những nhà chế tác nước hoa tài năng, sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ bên cạnh sự sáng tạo của họ,” bà Rachel Goalby nhận định.

Bà Emmanuelle Moeglin, người sáng lập thương hiệu nước hoa cá nhân Experimental Perfume Club, khẳng định các nghệ nhân là yếu tố cốt lõi để thúc đẩy ranh giới sáng tạo, nhưng công nghệ hiện đại cũng có thể củng cố ngành chế tác nước hoa thủ công.

“AI dựa vào dữ liệu nên có thể chúng sẽ bỏ lỡ những bí quyết quan trọng trong nghệ thuật sáng tạo nước hoa, trong khi các chuyên gia nước hoa dám thử nghiệm những kết hợp độc đáo. Sự phát triển của công nghệ có thể dẫn đến một xu hướng ngược lại, nơi nước hoa thủ công được trân trọng hơn như một sự cân bằng với sự gia tăng của trí tuệ nhân tạo trong ngành”, bà Emmanuelle giải thích.

Khi các đổi mới về AI tiếp tục mở rộng trên toàn cầu, Tiến sĩ A. K. Pradeep, Giám đốc điều hành nền tảng AI ứng dụng khoa học thần kinh Sensori.Ai, dự đoán thị trường nước hoa toàn cầu sẽ bùng nổ “gấp trăm lần”. Ông kỳ vọng nước hoa do AI tạo ra sẽ tự nhiên mở rộng sang các sản phẩm như xà phòng và hương thơm gia đình, đồng thời thúc đẩy những tiến bộ rộng lớn hơn. 

WGSN dự báo sự kết hợp giữa AI và khoa học thần kinh trong sáng tạo nước hoa sẽ dẫn đến sự ra đời của công nghệ đeo thông minh có hương thơm được hỗ trợ bởi AI, phục vụ cho các liệu pháp tổng thể. Các ứng dụng tiềm năng bao gồm “hương thơm theo toa” (prescription scenting) và “hương thơm đồng bộ sinh học theo thời gian thực” (real-time bio-synced scenting), mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực trị liệu bằng mùi hương.

Tuy nhiên, dù công nghệ được kỳ vọng sẽ định hình lại toàn bộ ngành công nghiệp nước hoa, hầu hết các chuyên gia đều đồng thuận rằng vai trò của khứu giác con người vẫn không thể thay thế. “AI có thể hỗ trợ các chuyên gia, nhưng không phải là yếu tố bắt buộc để tạo ra một mùi hương chất lượng. Tại DSM-Firmenich, chúng tôi tin rằng AI có thể trở thành công cụ hỗ trợ và đối tác của các nhà chế tác nước hoa trong công việc của họ, nhưng không thể thay thế tài năng, trực giác và kinh nghiệm của họ,” bà Laurence Chirat khẳng định.