Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính liên quan đến thông tin “Ngành mía đường gặp khó, hàng tồn kho chất đống” được nêu tại Văn bản số 768/2025/TTĐT ngày 21/8/2025 của Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn số 7951/VPCP-NN gửi Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc xử lý thông tin, báo chí và dư luận liên quan đến công tác chỉ đạo điều hành về mía đường.

TỒN KHO LỚN VÀ ÁP LỰC CẠNH TRANH TỪ ĐƯỜNG NHẬP LẬU

Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu nội dung nêu trên, chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra, đánh giá tình hình sản xuất, tiêu thụ, tồn kho đường trong nước; đồng thời xem xét tác động từ tình trạng đường nhập lậu.

Cùng với yêu cầu kiểm tra, đánh giá, Bộ Nông nghiệp và Môi trường còn được giao nhiệm vụ đề xuất các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp ngành mía đường duy trì sản xuất bền vững. Báo cáo kết quả xử lý phải gửi Thủ tướng trước ngày 10/9/2025.

Chỉ đạo này cho thấy sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ trước những khó khăn kéo dài trong ngành mía đường, vốn có ảnh hưởng trực tiếp đến hàng vạn hộ nông dân trồng mía trên cả nước.

Trước đó, Hiệp hội Mía đường Việt Nam đã có văn bản gửi Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nêu lên thực trạng và những khó khăn của ngành mía đường.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành mía đường đang gánh chịu nhiều sức ép. Hàng tồn kho lớn khiến doanh thu doanh nghiệp sụt giảm, trong khi nông dân trồng mía chịu thiệt hại vì giá thu mua thấp. Đặc biệt, tình trạng đường nhập lậu từ các nước láng giềng khiến giá đường trong nước khó giữ ổn định, gây khó khăn lớn cho các nhà sản xuất nội địa. Nếu không kiểm soát hiệu quả tình trạng nhập lậu, nguy cơ ngành mía đường suy giảm sản xuất là rất rõ ràng. Điều này không chỉ tác động tiêu cực đến an ninh lương thực – thực phẩm mà còn ảnh hưởng đến sinh kế của người nông dân.

Hiệp hội Mía đường kiến nghị Chính phủ và các Bộ thực thi nhiều giải pháp. Bao gồm: Cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng sức cạnh tranh. Cùng với đó, tìm kiếm thị trường tiêu thụ mới, đa dạng hóa kênh phân phối. Đề xuất hỗ trợ tài chính đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm giúp vượt qua khó khăn trước mắt. Mặt khác, khuyến khích nông dân trồng mía, bảo đảm nguồn nguyên liệu ổn định cho ngành sản xuất đường. Một trong những giải pháp được nhấn mạnh là phát triển các hợp tác xã nông nghiệp, giúp nông dân liên kết, chia sẻ kinh nghiệm, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả sản xuất.

TĂNG CƯỜNG BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN ĐƯỜNG NHẬP LẬU

Ngày 27/8/2025, Bộ Công Thương đã có Công văn số 6463/BCT-XNK gửi UBND các tỉnh, thành phố và Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc tăng cường các biện pháp quản lý nhằm ngăn chặn nhập lậu đường.

Theo Bộ Công Thương, thời gian qua, Hiệp hội Mía đường Việt Nam, Hội Lương thực thực phẩm TP. Hồ Chí Minh cùng nhiều doanh nghiệp đã phản ánh về tình trạng nhập lậu đường tại nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh Tây Nam Bộ và miền Trung có biên giới giáp Campuchia, Lào, Thái Lan.

Để xử lý, Bộ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp triển khai nhiều biện pháp. Cụ thể, đối với các tỉnh biên giới như Quảng Trị, Tây Ninh, An Giang, Đồng Tháp, Đồng Nai: yêu cầu lực lượng Công an, Biên phòng, Quản lý thị trường tăng cường quản lý, chia sẻ thông tin, tổ chức các đợt cao điểm kiểm tra, xử lý vận chuyển và kinh doanh đường nhập lậu.

Đối với các đô thị lớn có nhu cầu tiêu thụ đường cao như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng: tăng cường kiểm tra truy xuất nguồn gốc, nhãn mác hàng hóa, giám sát chặt chẽ các cơ sở sang chiết, đóng gói đường; ngăn chặn việc lợi dụng chứng từ để hợp thức hóa đường nhập lậu. Đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật để người dân nhận thức rõ tác hại của buôn lậu, không tiếp tay cho các đối tượng vi phạm, đồng thời tích cực tham gia tố giác tội phạm. Siết chặt kỷ cương trong lực lượng chức năng, kiên quyết xử lý cán bộ bao che, tiếp tay hoặc dung túng cho tình trạng buôn lậu.

Ngành mía đường Việt Nam đang ở thời điểm then chốt: hoặc vượt qua khó khăn để tái cơ cấu và phát triển bền vững, hoặc tiếp tục đối mặt với nguy cơ suy giảm do sức ép từ hàng nhập lậu và biến động thị trường.

Với sự chỉ đạo quyết liệt từ Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc đồng bộ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương cùng các địa phương, ngành mía đường được kỳ vọng sẽ sớm vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại. Sự hỗ trợ kịp thời và các chính sách phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp và nông dân ổn định sản xuất mà còn góp phần bảo đảm an ninh lương thực, thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước.